Beter samen sterk dan halfslachtig alleen

In grote delen van de wereld raast een storm van economische dynamiek, van winstcreatie, van werkgelegenheid. Ons land laat die storm voorbij razen en baron Paul Buysse ziet het met lede ogen gebeuren. “Ik hoop dat Vlaanderen zijn energie steekt in de echte creatie van welvaart”, zegt de voorzitter van Bekaert.

Deze verkiezingen moeten gaan over de drie grote uitdagingen waar België voor staat.

Ten eerste is er de staatsbegroting. Die is dermate slecht dat zij onze democratie zelf zou kunnen beschadigen. We genereren niet langer de middelen en de mogelijkheden om die in optimale gezondheid te houden. In tijden van hoogconjunctuur zijn we er niet in geslaagd om enige budgettaire orthodoxie aan de dag te leggen. We hebben alles opgesoupeerd alsof er geen morgen was, en ik denk dat er een enorme verantwoordelijkheid rust op de regeringen die toen aan de macht waren.

Ten tweede kijk ik met verbazing naar de manier waarop politiek België dit land heeft gestructureerd. Het kan niet dat in een land van 10 miljoen inwoners voor sommige zaken vier ministers bevoegd zijn. Vanuit een politieke overwinningsdrang hebben we dermate complexe structuren opgebouwd dat dit land geparalyseerd is. De politici hebben de mond vol van vereenvoudiging en administratieve saneringen. Welnu, ik merk daar weinig van.

We moeten eindelijk eens de moed hebben om de provincies af te schaffen. We moeten de vraag durven te stellen naar hun doeltreffendheid, naar hun wenselijkheid, maar belangrijker nog, naar hun bijdrage die ze aan de gemeenschap geven.

Ten derde is er ons totale onvermogen om verder te kijken dan onze kerktoren, om te zien wat er in de wereld gebeurt. Als het een beetje meezit, halen we met man en macht misschien een groei van amper 1 procent. China zal tussen 9 en 11 procent groeien, India zal tussen 7 en 9 procent optekenen. Er raast een storm voorbij van economische dynamiek, van winstcreatie, van werkgelegenheid. Maar wij doen daar onvoldoende aan mee. We laten de storm langs ons heen razen. Alles blijft business as usual. Wat betekent dat wij mensen betalen om niet te werken, dat we mensen met brugpensioen sturen op jeugdige leeftijd.

Dat wij amper deelnemen aan deze economische dynamiek die met de globalisering te maken heeft, boezemt mij angst in. België heeft een groot gezag in internationale organisaties, groter dan ons soortelijk gewicht. Maar dat gezag wenden we niet aan om die groei, die investeringen en die mogelijkheden naar ons te kanaliseren.

De krekel en de mier

De politieke aandacht moet naar die drie pijnpunten gaan. We moeten ons bewust zijn van de enorm grote gevarenzone waarin we komen. Het gaat heus niet alleen over besparen. Het gaat ook over dynamiseren en rationaliseren. Iedereen kent het verhaal van de krekel en de mier. Vroeger waren we mieren. Nu zijn we alleen nog krekels en we zingen nog vals ook.

In de politiek groeit de consensus dat er meer bevoegdheden naar de deelstaten moeten gaan. Maar laat ons alstublieft wel de coördinatie behouden, zodat we de slagkracht in elk van de deel-staten maximaal kunnen inzetten. We kunnen beter samen sterk zijn, dan halfslachtig alleen. Die dingen houden mij bezig. Vooral omdat het de politici van mijn generatie zijn die ons tot dit hebben veroordeeld.

België zit met twee platformen, een Waals en een Vlaams. Politiek doen die elk hun eigen ding. Ze hebben niet langer dezelfde doelstellingen. Ik zie in Wallonië een roep naar een samengebald akkoord. In Vlaanderen gaat men er van uit dat een verregaande vorm van autonomie al bereikt is voor we de gesprekken aanvatten, wat niet waar is. Daarvoor moet je met twee zijn, en dat debat moet nog beginnen. Ik vrees dat dit debat zal aanslepen, omdat de twee gemeenschappen onafhankelijk van elkaar naar de verkiezingen gaan. Daarom pleit ik voor een federale kieskring. Is de democratie zichzelf niet aan het uithollen? Democratie heeft zoveel mooie waarden, maar heeft ook helaas de capaciteit om zichzelf te vernietigen.

Ik ben Vlaming en ik ben trots om Vlaming te zijn. Mijn Franstalige vrienden weten dat, ik steek dat nooit weg. Maar dat belet mij nog niet om objectief en rationeel te kijken naar wat het beste is voor Vlaanderen. Ik hoop dat Vlaanderen binnen een België zijn trots kan behouden, maar die niet gaat overroepen. Dat het zijn energie steekt in de echte creatie van welvaart. Zeer veel politieke mandatarissen werken intensief en streven hun democratisch ideaal na. Zij verdienen ons respect. En geef hun de intellectuele ruimte en de infrastructuur waarin zij hun idealen kunnen waarmaken.

BARON PAUL BUYSSE SPREEKT IN EIGEN NAAM.

We hebben alles opgesoupeerd alsof er geen morgen was.

Paul Buysse