‘België staat relatief ver in elektrische mobiliteit’

Patrick Danau is “bijzonder trots” op de komst van de volledig elektrische wagen naar Audi Brussels. Maar tegelijk waarschuwt de Vlaamse directeur van de autofabriek voor te veel stakingen in België. “We hebben die negatieve elementen vandaag niet nodig. ”

Het nieuwe Audi-model is er nog niet. Maar overal op het hectare grote bedrijventerrein van Audi Brussels in Vorst wordt volop geklopt en getimmerd in afwachting van de productie van de Q6. Dat is de officieuze naam, die in de media circuleert, van het volledig elektrische model van de Duitse autobouwer. Een sportieve en luxueuze wagen, met een topsnelheid van 210 kilometer per uur, een actieradius van 500 kilometer en een vinnige vertrektijd: van nul naar 100 kilometer per uur in 4,6 seconden.

De fabriek in Vorst heeft wel meer ervaring met de omschakeling naar nieuwe modellen. Tussen 2007 en 2010 werden de nieuwe Audi A1 en de bestaande modellen Polo en A3 op hetzelfde moment op de productielijnen geassembleerd. Dat tafereel zal zich herhalen vanaf de zomer van volgend jaar. Dan rollen tegelijk de bestaande A1-modellen van de band – naar verwachting circa 110.000 wagens per jaar – en de eerste exemplaren van de Q6. De verkoop barst dan volop los in 2018.

Die productie zal gebeuren op vijf nieuwe assemblagelijnen. “De kunst is dat te doen terwijl de productie van de A1 gewoon doorgaat”, zegt fabrieksdirecteur en Gentenaar Patrick Danau. “We leggen de fabriek geen zes maanden stil. We vernieuwen de lijnen stap voor stap, terwijl alles gewoon blijft draaien.”

U hebt het vandaag dus drukker dan druk. Of is dat altijd zo?

PATRICK DANAU. “Het is geen kwestie van drukker of niet. We zijn goed georganiseerd, ieder kent zijn taak. Maar dit model, in de media de Q6 genoemd, is volledig nieuw. Audi Brussels wordt de eerste fabriek van de groep die volledig elektrisch bouwt. We gaan van verbrandingsmotoren naar elektrische motoren. Van olie naar volt. De wagen is een kwart langer, de helft breder, en veel zwaarder dan de A1: we gaan van 1200 naar 2900 kilo leeggewicht per wagen. De wagen is ook veel complexer. De Audi A1 heeft één assistentiesysteem, cruisecontrol. Het nieuwe model zal 35 assistentiesystemen hebben, met bijvoorbeeld zelfrijdende functies bij het parkeren en in de files.”

U plant liefst 220.000 extra uren opleiding voor het personeel, onder meer in batterijtechnologie. Is er geen weerstand tegen de verandering?

DANAU. “Nee, absoluut niet. Ik was positief verrast. In maart stond het studiemodel van de nieuwe wagen drie dagen bij ons. Er is vandaag één prototype. Dat rijdt uiteraard, maar er wordt nog verder aan gesleuteld en verbeterd. Onze mensen wilden er meteen aan beginnen te bouwen.”

Zullen de werknemers meer verdienen omdat ze een complexere wagen moeten bouwen?

DANAU. “Het een heeft met het ander niets te maken. We hebben geen nieuwe arbeidsvoorwaarden afgesproken. We hebben al een heel flexibel concept. De groep verwacht dat wij alle modellen kunnen bouwen binnen de bestaande arbeidsvoorwaarden.”

Hoe kijkt de Beierse hoofdzetel naar de Belgische hoge lonen?

DANAU. “We moeten erkennen dat de federale regering heel wat stappen heeft gedaan. De taxshift, de indexsprong, de verlaging van de werkgeversbijdragen. Dat zijn allemaal positieve elementen. Duitsland heeft dat ook zo erkend. Het maakt België sterker. Het heeft er mee toe geleid dat de productie van het nieuwe model naar Vorst kwam.”

Waar zit België met zijn loonkosten in de Audi-groep?

DANAU. “We doen beter dan Duitsland. In het verleden waren onze lonen ook wel lager, maar het verschil was toen minimaal. Het blijft nog altijd zwaar concurreren met onze fabrieken in het zuiden en het zuidoosten van Europa. Met hen is de kloof nog zeer groot. Vandaar een blijvende oproep aan onze regeringen: werk verder aan die loonkosten. Die moeten naar beneden als we concurrentieel willen zijn.”

De federale en de gewestelijke regeringen hebben Audi Brussels wel 140 miljoen euro subsidies gegeven.

DANAU. “Kijk, wij investeren zelf jaarlijks 100 miljoen euro in de fabriek in Vorst. Het is bovendien niet zo dat Audi Brussels specifiek iets zou hebben gekregen. Het zijn steunmaatregelen waar wij door ons hoogtechnologische product van kunnen genieten. Wij maken gewoon gebruik van de mogelijkheden die er zijn. Iedereen kan daarvan genieten. Ik ben uiteraard bijzonder trots dat Audi Brussels zo’n hoogtechnologisch product heeft binnengehaald. We hadden evengoed een ander, klassieker, model kunnen krijgen.”

Er is bovendien een bijkomend gunstig fiscaal regime voor inkomsten uit octrooien. Hoeveel zal dat opleveren?

DANAU. “Wij doen niet direct aan onderzoek. De batterij voor de elektrische wagen wordt ontwikkeld in ons hoofdkantoor in Ingolstadt. Wij gaan ze dan bouwen en verder ontwikkelen. Batterijontwikkeling zal een hoge vlucht nemen de volgende jaren, met bijvoorbeeld onderzoek naar de vermindering van de oplaadsnelheid. Wij gaan ons daar ook mee bezighouden. Je kan niet gewoon blijven stilstaan en kijken wat er gebeurt. De volgende jaren zullen we dus misschien gebruik kunnen maken van dat gunstige fiscale regime voor inkomsten uit octrooien. Maar vandaag nog niet.”

Audi Brussels zal de batterijen assembleren op basis van aangeleverde batterijcellen. Doet u ook een beroep op kennis uit eigen land?

DANAU. “We werken heel veel samen met de VUB rond robottechnologie. We leren robots mensvriendelijker te werken. Onze werknemers zullen langer aan de slag moeten blijven. Een van de middelen daarvoor is het werk ondersteunen met robots.”

Maar die samenwerking staat los van elektromobiliteit.

DANAU. “Nee. Als je de elektrische wagen assembleert, hebben de werknemers ondersteuning nodig, bijvoorbeeld bij het monteren van zwaardere onderdelen. Onze bionische armen kunnen onderdelen van 15 kilo optillen. Onze kracht ligt nu net in de proceswerking, de meest optimale en aangename montage van de onderdelen. We bestuderen nu vooral hoe we die batterijtechnologie procesmatig kunnen toepassen. Dat doen we samen met de kenniscentra van Agoria en Flanders Make.”

Zijn die klaar voor de nieuwe elektrische technologie?

DANAU. “We staan relatief ver in die technologie in België. We moeten ons daar zeker niet voor schamen. Veel zaken bestaan al op kleine schaal. Maar we moeten het kunnen industrialiseren, toepassen in grote bedrijven. We werken ook samen met andere kenniscentra in België. Dat is prachtig, want onze werknemers komen uit alle drie de gewesten. Audi Brussels is de grootste fabriek in het Brussels Gewest.”

Dat gewest loopt de voorbije weken internationaal vooral in de kijker door de terreuraanslagen.

DANAU. “Ik doe er alles aan om Brussel zo goed mogelijk te promoten. Ik was op 22 maart, de dag van de aanslagen, op ons hoofdkantoor in Ingolstadt. Iemand tikte op mijn schouder tijdens een vergadering. ‘Kijk hier eens’, wees hij op zijn smartphone. Ik ben meteen in de wagen gesprongen, 700 kilometer naar Vorst. Die aanslagen kunnen we niet verdoezelen. Ik ben enorm geraakt door de vele steunbetuigingen. Vanuit Duitsland. Vanuit Spanje, waar ik jarenlang werkte, kreeg ik veel e-mails. Er waren zeker geen negatieve opmerkingen.”

Het bracht de positie van de fabriek niet in het gedrang?

DANAU. “Zeker niet. Wat me wel stoort zijn die stakingen. Die zijn niet gezond. Wij vechten heel hard opdat de industrie in België en Brussel blijft. Er is al zo weinig industrie in het Brussels Gewest. Maar een internationale onderneming wil stabiliteit als ze hier investeert. En dan wordt er te pas en te onpas gestaakt. Wie in Brussel wil geraken, wordt geconfronteerd met vrachtwagenblokkades. Vliegen naar Brussel kan evenmin, want er wordt gestaakt op de luchthaven. Dat zijn duidelijk negatieve elementen. Ik kan niet anders dan mijn waarschuwend vingertje bovenhalen. Daar moeten we iets aan doen. We hebben dat niet nodig vandaag.”

U komt uit een goede leerschool: bij Volkswagen Vorst werd in het verleden om de haverklap gestaakt.

DANAU. “We hadden geen goed imago in het verleden. Als we diezelfde toestand vandaag nog hadden, was het nieuwe model er nooit gekomen. We zijn geëvolueerd van een conflict- naar een consensusmodel. Dat kweekte vertrouwen bij het moederbedrijf. Dat weet nu dat het kan bouwen op ons. Wij leveren, als dat gevraagd wordt, 100.000 wagens op het gestelde tijdstip, en volgens de gevraagde kwaliteitsnormen. We investeren vandaag ook veel in mensen. Veel meer dan we vroeger deden bij Volkswagen. Dat moet ik erkennen.”

Wolfgang Riepl, fotografie Debby Termonia

“We leggen de fabriek geen zes maanden stil. We vernieuwen de lijnen stap voor stap, terwijl alles gewoon blijft draaien.”

“Ik ben bijzonder trots dat Audi Brussels zo’n hoogtechnologisch product heeft binnengehaald”