Bekaert ontslaat 609 werknemers in België, en toch prijkt de onderneming op de hoogste podiumplaats voor haar maatschappelijke bijdrage. Hoe kan dat?
Donderdag 2 februari was een bar koude dag. Voor de werknemers van Bekaert voelde de schrale oostenwind eens zo bitter, want die ochtend liet de onderneming weten dat in België 609 banen verdwijnen.
CEO Bert De Graeve benadrukte die dag meermaals dat het niets te maken had met de Belgische concurrentiepositie, of met de loonlasten. De vakbonden geven hem het voordeel van de twijfel. Want bij de Belgische vestigingen van Bekaert wordt niet gestaakt. De werkgever en de werknemers zoeken samen een uitweg voor de sociale afwikkeling.
Toch rees al na enkele uren twijfel over die Belgische concurrentiepositie. Want de productie van de afdeling zaagdraad verschuift van Aalter naar een vestiging in het lagelonenland Slovakije. Zaagdraad wordt gebruikt voor de productie van zonnepanelen. Die markt stortte in elkaar door overproductie en een ineenstuikende vraag, omdat overheden hun subsidies voor zonne-energie drastisch terugschroefden. Ondanks een wereldwijde inkrimping ligt de productiecapaciteit van zaagdraad nog altijd 3,5 tot 4 keer hoger dan de vraag, met prijsdalingen tot 70 procent als gevolg. Bij Bekaert komt dat extra hard aan. Het bedrijf geeft geen precieze cijfers, maar volgens diverse analisten was de afdeling zaagdraad in 2010 goed voor 40 tot 50 procent van de geconsolideerde bedrijfswinst.
Onmiddellijk na de aankondiging van de ontslagen, ontstond heisa omdat Be-kaert in ons land nauwelijks belastingen zou betalen. Die kritiek is onterecht, zo blijkt uit de cijfers van 2010. Meer zelfs, in dat jaar leverde Bekaert de hoogste maatschappelijke bijdrage van alle West-Vlaamse ondernemingen.
De onderneming NV Bekaert uit Zwevegem, op het toepasselijke adres Be-kaertstraat, overkoepelt de Belgische en een aantal internationale activiteiten. De Belgische nv betaalt weliswaar geen vennootschapsbelasting, want dat gebeurt bij de buitenlandse dochters, op het geconsolideerde niveau. Maar in 2010 betaalde de Belgische nv wel 15,6 miljoen euro aan belastingen en allerlei taksen, en 44,3 miljoen aan patronale bijdragen. Samen goed voor 59,9 miljoen euro in de Belgische schatkist, bij een omzet van 465,4 miljoen euro en 2472 werknemers.
Dat aantal werknemers zal de volgende jaren fors dalen. De begin februari aangekondigde operatie snijdt een kwart van de banen weg. Bekaert hakt in België in alle vestigingen. Niet alleen in de loutere productie in Aalter. Daar verdwijnen tegen 2013 nog eens 120 banen. Die houden verband met de productie van hieldraad voor autobanden. Ook die productie verhuist naar Slowakije.
Met de rug tegen de muur
Zelfs in Deerlijk en Ingelmunster verdwijnen banen. In die vestigingen werken hoogopgeleide bedienden en kaderleden. Deerlijk is het wereldwijde onderzoeks- en ontwikkelingscentrum. In Ingelmunster ontwerpen hooggeschoolde ingenieurs en andere technici machines. Die worden ingeschakeld in andere vestigingen overal in de wereld. In de twee hoogtechnologische filialen zou de helft tot 60 procent van de banen verdwijnen.
Staat Bekaert dan met de rug tegen de muur? Een zichtbaar aangeslagen en ontgoochelde Bert De Graeve presenteerde zich begin februari als een geslagen hond. De onderneming had alles op de zaagdraad voor zonnepanelen gezet, maar werd in snelheid gepakt. De markt klapte veel sneller dan verwacht in elkaar.
Wolfgang Riepl
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
