BEERSE. MINDER DIERENLEED

Proefdieren worden een bedreigde diersoort. Bij Janssen Pharmaceutica in Beerse zoekt men middelen om het leed van proefdieren te verzachten.

Verse koeieogen zijn het werkmateriaal van Dr. Ing. Sandra Coecke. De ogen worden gratis geleverd door het slachthuis van Mol. Coecke gebruikt de koeieogen om eventuele oogirritatie te testen die het gevolg kan zijn van medicijnen of andere produkten. Nadien worden de medicijnen eveneens getest op membraan van kippeëieren. De proefnemingen maken het overbodig om nog irriterende produkten te testen op levende proefdieren. Er is immers al vooraf vastgesteld welke produkten irriterend zijn en welke niet.

Reeds tijdens haar opleiding als bio-ingenieur, aan het labo toxicologie van de VUB bij de professoren Vercruysse en Rogiers, legde Sandra Coecke zich toe op in vitro-proeven. Deze proeven hebben als doel het gebruik van proefdieren de in vivo-proeven te vervangen. In december vorig jaar kreeg Sandra Coecke voor haar onderzoek, zowel aan de VUB als in Beerse, de Europese prijs van de Internationale Stichting voor de Substitutie van Dierexperimenten (FISEA).

“Er bestaat een wettelijke verplichting om produkten bestemd voor de mens, eerst op levende konijnen te testen, ” legt Dr. Philippe Vanparys, direkteur van de labo’s voor genetische en in vitro-toxicologie bij Janssen Pharmaceutica, uit. De proeven die Coecke en haar vier medewerkers van de twee jaar geleden opgerichte in vitro-afdeling verrichten, elimineren op voorhand alle irriterende produkten. Die produkten worden gewoon niet meer op het proefdier getest. “We moeten wel alle produkten die in onze in vitro-proef niet irriterend zijn nadien nog testen op een levend proefdier. Dit is echter zonder gevaar van irritatie en dus pijnloos want het is nog niet voorgekomen dat een produkt waarvan wij in vitro vaststelden dat het niet-irriterend was, irriterend was voor het proefdier, ” zegt Coecke.

Momenteel ontwikkelt de jonge onderzoekster ook een manier om huidirritatie via in vitro-proeven te testen. Daarvoor werkt ze aan een huidmodel op basis van menselijke cellen afkomstig van huid die tijdens plastische chirurgie werd verwijderd. De stukken huid worden gratis ter beschikking gesteld door chirurgen uit de regio. “Dat zijn geen kleine lapjes. Het is verbazend hoeveel huid sommige mensen laten weghalen, ” merkt Coecke op.

“Er is grote vraag naar een in vitro-huidmodel, ” zegt Vanparys. Een Europese wet zal de kosmetische industrie immers verbieden om vanaf 1998 nog produkten op proefdieren te testen.

SANDRA COECKE EN PHILIPPE VANPARYS Eén dier moet er nog altijd aan geloven.