Bedreigd leven in de stad

Is er nog leven voor het wonen in de stad ? De vzw Restauratie Integratie Mechelen boog zich over dit onderwerp.

De vzw “Restauratie Integratie Mechelen” (RIM) bestaat 10 jaar en dat werd gevierd met een studienamiddag, een academische zitting en een openhuizendag. “Wij blijven waakzaam toezien op het uitgetekend beleid,” besloot Guy Bertrand, voorzitter van RIM op het einde van de studienamiddag. Hij stak hiermee een waarschuwende vinger uit naar Mieke Vogels, schepen Ruimtelijke Ordening van Antwerpen ; Patrick Backx, eerste schepen van Mechelen ; Frank Baert, adjunct-kabinetschef van minister van Cultuur en Welzijn Luc Martens en minister voor Stedelijk Beleid Leo Peeters.

“Hoe kunnen we de leefbaarheid van de stad opnieuw versterken ?”, was de vraag waarrond de eminenties hun betoog hadden opgebouwd. Mieke Vogels vertrok hierbij van het lopende project “Antwerpen woonstad”, dat paal en perk moet stellen aan de stadsvlucht. Op een luttele vijftien jaar verloor de metropool 34.000 inwoners, wat overeenkomt met het bevolkingsaantal van een stad als Genk of Maaseik.

“Gebaseerd op de gemiddelde belastingaangifte is Antwerpen bijna een van de armste gemeenten uit ons arrondissement. Een derde van de bevolking is ouder dan 55 jaar en een vijfde ouder dan 65 jaar. Laatste vaststelling : daar waar in 1982, 32 procent van de bevolking uit eenpersoonsgezinnen bestond, is dat aantal intussen opgelopen tot 48 procent. Het hoeft geen betoog dat al deze elementen fiscale, sociale en ecologische gevolgen hebben.” De Antwerpse schepen windt er geen doekjes om dat de kwaliteit van het wonen in de stad verhoogd moet worden. Het negatieve imago moet in de eerste plaats omgedraaid worden. “Enkele malen per jaar moeten we in het openbaar klagen over de onveiligheid van de stad, haar vuilheid, haar armoedigheid… Louter en alleen om subsidies los te weken. Mensen die keer op keer die onheilstijdingen horen, krijgen automatisch een zwartgallig beeld over de stad.”

OMGEKEERDE WERELD.

“Vroeger kwam men naar de stad omdat ze veilig was. Nu gaat men er weg omdat ze onveilig is,” neemt Patrick Backx de draad over. De Stad Mechelen kan evenmin op rooskleurige cijfers terugvallen. Stadsvlucht, verouderde leeftijdsopbouw, slechte kwaliteit van het woonpatrimonium en leegstand zijn er geen loze begrippen.

Frank Baert pakte het positiever aan en dichtte de steden een belangrijke plaats toe in het bewaren en renoveren van oude gebouwen en monumenten. “We moeten erover waken dat we er geen kijkkasten van vergane glorie van maken. We moeten een integrale monumentenzorg nastreven, waarbij de actuele waarde van de gebouwen en de synergie met andere maatschappelijke actoren in de schijnwerpers gezet worden.”

Vlaanderen is al enige jaren niet blind voor de stedelijke problematiek. Niet voor niets werd na de laatste verkiezingen de ministeriële bevoegdheid “Stedelijk Beleid” gecreëerd. Steunend op een studie van professor Kesteloot tekende minister Peeters zijn beleid uit rond vier pijlers. Primo : absolute prioriteit geven aan tewerkstelling. Secundo : aandacht besteden aan de huisvesting. Tertio : de sociale netwerken bevorderen. Tenslotte : oog hebben voor het migrantenprobleem. De uitwerking van de Vlaamse wooncode is een van de verwezenlijkingen van minister Peeters, die tot zijn scha en schande moet toegeven dat zo’n 300.000 Vlaamse woningen het label “slechte kwaliteit” en 400.000 het etiket “gematigde kwaliteit” hebben. “Om de speculatieve verkoop van sociale woningen tegen te gaan, voeren we het recht in om die woningen gedurende 20 jaar tegen aankoopprijs terug te kopen. Een andere maatregel ? De verzekering tegen inkomensverlies. Die moet mensen die een hypotheeklening aangaan tegen onvoorziene omstandigheden beschermen.”

E.H.

RESTAURATIE De secuur uitgevoerde restauratie van de Solvay-bibliotheek kan als voorbeeldfunctie fungeren voor de doelstellingen van RIM.