BANK. HEEFT BELGIE TE VEEL BANKEN ?

De Generale Bank heeft 22 miljard frank betaald om het Nederlandse filiaal van Crédit Lyonnais te kopen. Crédit Lyonnais Nederland is bij onze noorderburen de vierde grootste bank. De Belgische banksektor beleeft een periode van grote maneuvers. De strijd voor de NMKN tussen de ASLK en Bacob is open. En Anhyp, het Landbouwkrediet, het Hypothecair Krediet en het Beroepskrediet verwisselen binnenkort van eigenaar. Er doen zelfs geruchten de ronde over een megafusie in de eerstkomende maanden. Zijn er te veel banken in België ? Hoe zal de sektor de volgende jaren evolueren nu nieuwe technologieën zich aankondigen ? Vragen voor een specialist in bankzaken : Ronald Anderson, professor in de financiële ekonomie aan de UCL.

– TRENDS. Hoe beoordeelt u de recente overname van Crédit Lyonnais Nederland door de Generale Bank ?

– RONALD ANDERSON.

De Generale Bank koos voor een welbepaalde strategie. Eerst heeft ze haar doelgebied afgebakend vanuit Brussel 400 km in alle richtingen. Ze wil naast België dus ook Noord-Frankrijk, het groothertogdom Luxemburg, Nederland, het westen van Duitsland en het zuiden van Groot-Brittannië. Dat zijn de gebieden waar Belgische ondernemingen het meest aktief zijn. De Generale Bank wil de grootste bank zijn in dit gebied, en had nog slechts een opening naar Nederland nodig. De moeilijkheden van Crédit Lyonnais waren voor de Generale Bank een opportuniteit die ze heeft benut, dat is alles.

– Naar aanleiding van deze overname en van de strijd rond de overdracht van de overheidsparticipatie in de Nationale Maatschappij voor Krediet aan de Nijverheid (NMKN), horen we wel vaker dat België te veel banken telt. Deelt u die mening ?

– Ik geloof persoonlijk dat er op deze vraag nooit een afdoend antwoord kan worden gegeven omdat onze leefwereld voortdurend verandert. We streven momenteel naar een steeds verdere integratie van de Europese markt, en dat brengt nogal wat veranderende gegevens met zich mee. Met de kleine spaarder voor ogen en om de algemene betaaldiensten te verzorgen, hebben de banken in België een dicht netwerk van filialen uitgebouwd. In de huidige situatie speelt dit in het voordeel van de grote organizaties. Iedere nieuweling in de sektor kan zich slechts moeilijk een deel van de markt toeëigenen. Hetzelfde fenomeen zien we ook in Nederland. Daarom gaf de Generale Bank er de voorkeur aan om een bestaand netwerk te kopen. Als je me vraagt of er te veel banken zijn in België, dan moet ik zeggen : ik weet het niet. Er zouden er nog bij kunnen komen, maar dat is afhankelijk van de evolutie van de technologie, en van de bereikbaarheid van de kliënteel. Als het telefonisch bankverkeer een hoge vlucht neemt, heeft een buitenlandse bank geen enkele moeite om een Belgische kliënteel op te bouwen. Momenteel geeft een Belg er echter nog steeds de voorkeur aan om een bank op minder dan 300 meter van huis te hebben. Dat is dan weer in het voordeel van de bestaande infrastruktuur, maar technologieën en mentaliteiten kunnen evolueren.

– Zien we in andere Europese landen iets gelijkaardigs ?

– Het bankwezen is overal in Europa onderworpen aan strenge en strikte reglementeringen, en vertoont overal een nationaal karakter. De sektor wordt bovendien erg beïnvloed door tradities en gewoonten. Maar Europa is bezig aan de harmonizering van de lokale reglementeringen. Een groot aantal landen telt evenals België een klein aantal grote dominerende banken en daarnaast een aantal kleine maar gespecializeerde banken.

– Is dat ook het geval in Nederland ?

– De Nederlanders werken sinds een tiental jaar intensief aan de koncentratie van het bankwezen. We vinden er megabanken zoals ABN/Amro Bank en ING die vanuit internationaal oogpunt heel dynamisch lijken. Wat dat betreft hebben de Nederlandse banken een belangrijke voorsprong op hun Belgische kollega’s.

– Moeten de Belgische banken zich ook in het buitenland profileren ?

– Dat is afhankelijk van de prijs die ze ervoor betalen. Kijk maar naar Crédit Lyonnais dat absoluut een buitenlandse groei wou bedingen. Het is financieel een veel te pijnlijke groei geweest. De bank bekommerde zich veeleer om de groei dan wel om de leefbaarheid van de investeringen.

– Dienen Belgische banken in nieuwe technologieën te investeren ?

– Nieuwe technologieën betekenen doorgaans enorme investeringen. De banken aarzelen om zich op braakliggend terrein te begeven zolang ze er niet zeker van zijn dat deze technologieën bij hun kliënteel zullen aanslaan. Een mentaliteit verander je niet in een handomdraai, maar de mogelijkheden zijn indrukwekkend. Stel je voor dat de helft van de Belgische huisgezinnen over een computer beschikt die in verbinding staat met een internationaal netwerk. Eens het probleem van de veiligheid is opgelost, hebben al deze gezinnen vanuit hun luie zetel toegang tot alle mogelijke financiële informatie. Dat zou ten opzichte van de huidige situatie veel voordelen met zich meebrengen. Maar wanneer komt deze technologie aan een haalbare prijs in eenieders handbereik ? Vroeg of laat is het zover, maar de vraag blijft : wanneer precies ?

– Zal de tewerkstelling er niet onder lijden ?

– De technologische evolutie in de banksektor is niet verschillend van die in andere sektoren…

Marie Brandeleer

RONALD ANDERSON (UCL). “Als het telefonisch bankverkeer een hoge vlucht neemt, heeft een buitenlandse bank geen enkele moeite om een Belgische kliënteel op te bouwen. “