AZIË & AUSTRALIE

AUSTRALIË

BBP: 444,6 miljard dollar

BBP per hoofd: 22.900 dollar

Aantal inwoners: 19,39 miljoen

Groei BBP: 3,8%

Inflatie: 3,5%

Er worden eind 2001 nationale verkiezingen gehouden. Premier John Howard heeft een ragfijne meerderheid. De oppositiepartij Labour heeft maar zeven zetels nodig om te winnen. Te verwachten is dat de regering populistischer tewerkgaat om haar positie te versterken.

De Australische economische opleving gaat in 2001 haar elfde jaar in. Gemiddeld is de groei zelfs nog groter geweest dan die in dezelfde periode in de Verenigde Staten. De economie balanceert op het randje van oververhitting.

In de gaten houden:

De betrekkingen met Azië. Een groot deel van Azië, maar de Asean-landen in het bijzonder, voelt zich beledigd door wat het Australiës hooghartige houding tegenover de regio noemt.

Als Indonesië uiteenvalt, kan Australië in het conflict betrokken raken, net als in Oost-Timor.

CHINA

BBP: 1161,6 miljard dollar

BBP per hoofd: 909 dollar

Aantal inwoners: 1278,12 miljoen

Groei BBP: 7,5%

Inflatie: 1,4%

De betrekkingen met Taiwan blijven beladen en kunnen bij de minste aanleiding uit Taipeh in een militair conflict ontaarden. Een oorlog is in 2001 echter niet te verwachten. Beide zijden hebben hun best gedaan om de Straat-overschrijdende besprekingen die China in 1999 afbrak te hervatten. Desondanks verbeteren de betrekkingen niet veel in de komende twaalf maanden.

Economische hervormingen en de herstructurering van overheidsbedrijven jagen de werkloosheid omhoog. Dat kan grootschalig straatoproer tot gevolg hebben en kan de brede consensus over hervormingen opbreken. Een aantal hervormingsgezinde leiders, onder wie Zhu Rongji, krijgt het vuur aan de schenen.

De economie heeft zich in 2000 aardig hersteld. Er volgt nog een jaar van solide groei. De regering stimuleert de economie om de werkgelegenheid te bevorderen. De yuan mag wellicht binnen bredere banden verhandeld worden. Het is China’s eerste jaar als lid van de WTO; de wereld is benieuwd of de regering zich aan haar beloftes houdt.

In de gaten houden:

Hu Jintao, de Chinese vice-president, wordt getipt als opvolger van Jiang Zemin als partijleider in 2002. Hij zoekt in 2001 meer de publiciteit.

HONGKONG

BBP: 168,2 miljard dollar

BBP per hoofd: 23.400 dollar

Aantal inwoners: 7,19 miljoen

Groei BBP: 4,5%

Inflatie: 2,4%

Hongkongs autonomie van China, of het gebrek daaraan, blijft onderwerp van discussie, en Peking staat klaar om in te grijpen wanneer het denkt dat haar belangen op het spel staan. Een blijvend heikel punt: Taiwan. Chinese functionarissen hebben al gesuggereerd dat de noodzaak van het vastelandbeleid van ‘één China’ prevaleert boven persvrijheid in Hongkong.

Openlijke ontevredenheid over een onberekenbare regering en over het glansloze optreden van de belangrijkste functionaris, Tung Chee-hwa, neemt toe. Belangrijke veranderingen zijn echter niet te verwachten. Tung zit gebeiteld.

Beleggingen nemen toe zodra de binnen- en buitenlandse vraag groeit. Centraal staan de pogingen van de regering om de economie een andere weg in te laten slaan dan die van de traditionele afhankelijkheid van vastgoedontwikkeling en financiële dienstverlening.

INDIA

BBP: 496,7 miljard dollar

BBP per hoofd: 488 dollar

Aantal inwoners: 1016,93 miljoen

Groei BBP: 6,6%

Inflatie: 8%

Na een ontstuimige periode aan het eind van de jaren negentig is de Indiase politiek wat tot rust gekomen. De coalitie onder leiding van de BJP heeft een zekere mate van nationale stabiliteit weten te bewerkstelligen en blijft aan de macht. Op lager niveau groeien de problemen. Deelstaten eisen meer autonomie, en de centrale regering staat onder druk om ze meer geld ter beschikking te stellen.

Hoewel de Indiase economie goed gedijt, verkeren de begrotingen op zowel nationaal als deelstaatniveau in een trieste toestand. Hervormingen vinden schoksgewijs plaats: sommige sectoren worden opengesteld voor buitenstaanders, maar het privatiseringsproces is een dode mus.

In de gaten houden:

Kashmir. Het staakt-het-vuren dat in augustus 2000 door een aantal moslimmilities werd uitgeroepen, heeft niet lang standgehouden. Toch was er een teken dat een dialoog over de betwiste regio mogelijk is. De gesprekken worden in 2001 wellicht hervat. Elke kans op vrede is afhankelijk van het intrekken van de Pakistaanse steun aan de milities.

INDONESIË

BBP: 174,7 miljard dollar

BBP per hoofd: 815 dollar

Aantal inwoners: 214,39 miljoen

Groei BBP: 6,8%

Inflatie: 6,3%

Er worden meer conflicten verwacht in 2001. President Abdurrahman Wahid is sympathiek, maar heeft weinig ervaring als manager en geeft vaak meer aanleiding tot verwarring dan tot helderheid. Zijn nieuwe overeenkomst over machtsdeling met zijn vice-president Megawati Sukarnoputri lijkt te vragen om moeilijkheden. Als de vele problemen van Indonesië niet snel aandacht krijgen, wacht de president de afzettingsprocedure.

De economie trekt in 2001 aan, maar het groeitempo hangt af van het succes van hervormingen in de bank- en bedrijvensector. De Indonesische munt blijft instabiel. De regering blijft echter kapitaalbeheersing uit de weg gaan.

In de gaten houden:

Tekenen van instorting. Van Aceh aan de ene kant van de archipel tot West-Papoea aan de andere kant dreigen separatistische bewegingen Indonesië te verscheuren. Religieus en etnisch geweld vergroot de druk.

JAPAN

BBP: 4852,9 miljard dollar

BBP per hoofd: 38.000 dollar

Aantal inwoners: 127,85 miljoen

Groei BBP: 2%

Inflatie: -0,1%

De economie kwam in 2000 weer tot leven. Er komen meer banen, vooral in de sector van de informatietechnologie. Investeringen in het bedrijfsleven nemen toe. De export is levendig. Overal dreigt echter gevaar: de consumentenuitgaven zijn laag, en de bedrijfswinsten zouden kunnen dalen. De regeringsbegroting vertoont grote tekorten.

Er worden in juli verkiezingen gehouden voor het hogerhuis. De verzwakte premier, Yoshiro Mori, is niet in staat om de Liberale Democratische Partij naar de overwinning te leiden.

Koichi Kato, de leider van een belangrijke fractie binnen de LDP, zou wel eens naar voren kunnen komen als de belangrijkste kandidaat om Mori te vervangen. Zijn campagne begint vroeg in het jaar vaart te krijgen, net als zijn inspanningen om de betrekkingen met New Komeito, een belangrijk lid van de coalitie onder aanvoering van de LDP, te herstellen.

In de gaten houden:

Walvispolitiek. De Japanners doden enkele honderden walvissen per jaar – voor onderzoek, zegt de regering. Critici zeggen dat het is om de commerciële walvisvaart op peil te houden en de restaurants te bevoorraden. Japan is kandidaat voor het gastheerschap van de eerstvolgende vergadering van het Internationale Walviscomité. De gemoederen lopen hoog op, in het bijzonder in walvisvriendelijk Australië, Nieuw-Zeeland en Amerika.

PAKISTAN

BBP: 68,0 miljard dollar

BBP per hoofd: 481 dollar

Aantal inwoners: 141,45 miljoen

Groei BBP: 4,8%

Inflatie: 6,4%

De militaire regering van generaal Pervez Musharraf blijft in elk geval in 2001, en waarschijnlijk nog wel langer, aan de macht. Pakistaanse politieke partijen en internationale waarnemers voeren de druk op de generaal op om een duidelijke tijdsplanning te geven voor een terugkeer naar een burgerregering.

Ondanks positieve inspanningen om de begrotingsproblemen op te lossen, is de economische stabiliteit in 2001 afhankelijk van de komst van een IMF-leningenpakket. Dat laat al lang op zich wachten. Het probleem is de Pakistaanse schuldenlast, en de periode van respijt om aan de buitenlandse verplichtingen te voldoen, liep eind 2000 af. De economische groei zou in 2001 weer langzaam op gang moeten komen, gestimuleerd door een opleving in de productiesector.

In de gaten houden:

Er worden in augustus 2001 districtsverkiezingen gehouden in Pakistan. Musharraf heeft nationale verkiezingen in het vooruitzicht gesteld voor oktober 2002.

SINGAPORE

BBP: 104,9 miljard dollar

BBP per hoofd: 26.600 dollar

Aantal inwoners: 3,95 miljoen

Groei BBP: 6,5%

Inflatie: 1,7%

Algemene verkiezingen hoeven pas in 2002 te worden gehouden, maar de regering roept ze wellicht al eerder uit. De economie floreert, de lonen stijgen. Nu de financiële situatie van de regering sterk is, kunnen in 2001 enkele belasting- en tariefverlagingen worden verwacht.

De uitkomst van eventuele verkiezingen lijdt geen twijfel: de zoveelste overwinning voor de Volksactiepartij.

De economie blijft sterk, gevoed door de electronica en chemische sectoren. Een aantal joint ventures voor de productie van chips en halfgeleiders, en de vooruitzichten voor de wereldelektronicamarkt stimuleren de groei. De risico’s? Neveneffecten van de onrust in Indonesië en een onverwachte stagnatie van de wereldhandel.

TAIWAN

BBP: 363,4 miljard dollar

BBP per hoofd: 16.300 dollar

Aantal inwoners: 22,31 miljoen

Groei BBP: 6,2%

Inflatie: 2,2%

De nieuwe president, Chen Sui-bian, kan slechts met moeite effectief regeren, gehinderd door een wetgevende macht die nog steeds in handen is van de nationalistische Kuomintang. Wettelijke verkiezingen aan het eind van 2001 kunnen de greep van Chens Democratisch Progressieve Partij versterken.

Chen heeft zijn redevoeringen voor onafhankelijkheid enigszins afgezwakt, waardoor een hernieuwing van de Straat-overschrijdende contacten met China in 2001 waarschijnlijker wordt. Chen heeft echter de wens noch het politieke mandaat om toe te geven op het punt van de voornaamste wens van het vasteland: hereniging.

Taiwan kan zich verheugen in nog een jaar van sterke investeringen en degelijke economische groei. De import neemt toe doordat handelsbarrières worden afgebroken in afwachting van Taiwans toelating tot de WTO, ergens na die van China in 2001.

THAILAND

BBP: 132,2 miljard dollar

BBP per hoofd: 2100 dollar

Aantal inwoners: 63,05 miljoen

Groei BBP: 5,0%

Inflatie: 3,8%

De vooruitzichten voor 2001 zijn matig: een weifelend leningenbeleid bij de banken maakt het bedrijven moeilijk om fondsen te werven voor werkkapitaal. Er zijn op minstens één gebied goede resultaten te verwachten: het aantal niet terugbetaalde leningen daalt sterk. De nieuwe faillissements- en arbitragewetgeving wordt het komende jaar getest, en beleggers zijn vermoedelijk wel tevreden met het resultaat.

In de gaten houden:

Amfetamines worden in grote hoeveelheden geproduceerd in illegale fabrieken in Myanmar, en vervolgens over de grens naar Thailand vervoerd. Toenemende onenigheid tussen de regeringen van beide landen is waarschijnlijk.

VIETNAM

BBP: 30,0 miljard dollar

BBP per hoofd: 369 dollar

Aantal inwoners: 82,2 miljoen

Groei BBP: 4,7%

Inflatie: 4,5%

Politiek gemanoeuvreer neemt toe in de periode voorafgaand aan het in maart geplande congres van de Communistische Partij. Geruchten dat de op economisch gebied hervormingsgezinde premier Phan Van Khai, die in het Politbureau op de derde plaats staat, op het congres uit de gratie valt, suggereren dat de hervormers in het defensief zijn.

De handelsovereenkomst met de Verenigde Staten wordt in 2001 van kracht. Het duidelijkste voordeel voor Vietnam is een verlaging van de gemiddelde Amerikaanse uitvoerrechten, die dalen van 40% naar 3%. Het openstellen van de Amerikaanse markt zou kunnen leiden tot nieuwe buitenlandse investeringen vanuit Amerika.

ZUID-KOREA

BBP: 515,7 miljard dollar

BBP per hoofd: 10.800 dollar

Aantal inwoners: 47,68 miljoen

Groei BBP: 6,4%

Inflatie: 2,8%

De historische toenadering tot Noord-Korea gaat voort. De economische banden worden ook strakker aangehaald. Het zuiden investeert meer in het noorden en er vinden geregeld topontmoetingen plaats. De druk op de Zuid-Koreaanse president Kim Dae Jung om niet te veel toe te geven wordt sterker, en Kim Jong II, de wispelturige leider, zou wel eens een stapje terug kunnen doen. Een vreedzame hereniging is, als ze ooit plaatsvindt, nog ver weg en gaat Zuid-Korea heel wat kosten.

Kim Dae Jung heeft in het zuiden een opmerkelijk economisch herstel voor elkaar gekregen. Hervormingsmoeheid steekt na drie jaar van herstructureringen wel de kop op. Er vinden meer stakingen plaats wanneer de vakbonden terugbetaling eisen, maar de ongeregeldheden blijven beneden het niveau van voor de crisis. De vakbonden zijn zwakker en minder populair dan voorheen.