Autoleasing overnemen bij ontslag?

Mijn nieuwe werkgever wil in mijn arbeidsovereenkomst een clausule inlassen die mij verplicht het leasingcontract voor mijn bedrijfswagen over te nemen als ik ontslag neem. Kan dat?

Een bedrijfswagen is eigenlijk ‘arbeidsgereedschap’, dat door de werkgever ter beschikking gesteld van zijn werknemer om hem in staat te stellen zijn taken uit te voeren. Bij de beëindiging van de arbeidsovereenkomst moet de werknemer de auto logischerwijs teruggeven aan zijn werkgever.

De meeste ondernemingen die een bedrijfswagen ter beschikking stellen van hun personeel, schakelen daarvoor een leasingmaatschappij in. Op die manier wordt de werkgever nooit eigenaar van de bedrijfswagen. Om hun medewerkers aan zich te binden of om te ontsnappen aan de kosten van een voortijdige verbreking van het leasingcontract, nemen sommige werkgevers in de arbeidsovereenkomst of in de carpolicy een speciale clausule op: de werknemer verbindt er zich dan toe het leasingcontract over te nemen of de kosten voor de opzegging gedeeltelijk of zelfs geheel te betalen als hij zelf ontslag neemt.

Volgens artikel 6 van de wet van 3 juli 1978 op de arbeidsovereenkomsten zijn “alle met de bepalingen van deze wet en van haar uitvoeringsbesluiten strijdige bedingen nietig voor zover zij ertoe strekken de rechten van de werknemer in te korten of zijn verplichtingen te verzwaren”. Aangezien het leasingbeding de mogelijkheid van een werknemer om in alle vrijheid zijn ontslag in te dienen beperkt, kan het als nietig worden beschouwd. Zo’n clausule zadelt de werknemer op met extra verplichtingen en financiële gevolgen, boven op degene die voortvloeien uit de verbreking van de arbeidsovereenkomst.

Toch blijkt uit rechtspraak van het arbeidshof van Antwerpen dat men bij het beoordelen van de geldigheid van zo’n clausule rekening moet houden met de ‘reële impact’ ervan. Als de medewerker de gevolgen van zo’n clausule exact kan inschatten wanneer hij kennisneemt van het leasingcontract, kan het beding toch rechtsgeldig zijn. Al wordt dat standpunt zeker niet door alle arbeidsrechtbanken gedeeld.

Wat er ook van zij, zo’n clausule kan in sommige gevallen zeker buiten proportie zijn: de werkgever is de bedrijfswagen uiteindelijk niet kwijt en kan hem dus ter beschikking stellen van een andere werknemer. Alles is met andere woorden een kwestie van beoordeling.

Hebt u een juridische vraag voor onze experts? Stuur een e-mail naar benny.debruyne@trends.be.

Pierre Van Achter, advocaat bij Simont Braun