American Psycho

De Amerikaanse cineaste Mary Harron maakt van Bret Easton Ellis’ schandaalschoppende roman uit 1991 een stijlvolle en donkere komedie.

Het slasher-genre kent zijn klassiekers aan seriemoordenaars. Hitchcock zette in Psycho (1960) de toon van het genre, dat via Carpenters Halloween zou uitgroeien tot een reeks films die hoofdzakelijk het tienerpubliek nachtmerries moest bezorgen. Maar de monsterkillers uit onder meer Friday the 13th, A Nightmare on Elm Street of Scream, zijn klein bier in vergelijking met de kerels uit pakweg Manhunter, Henry, Portrait of a Serial Killer of Seven. Volgens de statistieken begeven 75% van ‘s werelds seriemoordenaars zich in de VS. Als Hannibal Lecter op het einde van Silence of the Lambs naar de Derde Wereld trekt, denkt u: wat een treffend geschenk van de VS!

Patrick Bateman uit American Psycho is een makelaar op Wall Street. Hij vergooit zijn geld aan kilo’s coke, designartikelen, dure merkkledij en ‘ insanely expensive‘ restaurants. Bateman is zesentwintig, incarneert de überyuppie uit de jaren tachtig, ziet er geweldig uit, maar heeft een kleine afwijking: hij schept een sadistisch genoegen in het verminken van vrouwen.

Het gelijknamige boek van Bret Easton Ellis lokte bij zijn verschijnen de nodige controverse uit. Ellis werd misogynie verweten en zijn tot in de meest gore details beschreven slachtpartijen kregen de stempel van goedkoop effectbejag. Ellis’ onverfilmbaar geachte roman, inspireerde de regisseuse en co-scenariste Mary Harron evenwel tot het maken van een parodie op het yuppiedom van de eighties. Harrons ironische kijk op de executives van Wall Street roept ze bijvoorbeeld op in een (reeds klassiek geworden) scène waar naamkaartjes uitgewisseld worden. Het is een hilarisch komische scène, die tevens de spanning van een thriller inhoudt. Ondanks zijn onderwerp, geeft American Psycho de toeschouwer nooit het gevoel dat hij een horrorfilm bekijkt. De stijlkenmerken van het genre wendt Harron op geen enkel moment aan en de zeldzaam bloederige scènes zijn puur suggestief.

Christian Bale zet een gedroomde Bateman neer. Hij straalt een ambiguïteit uit die het gespleten karakter van zijn personage bijzonder aannemelijk maakt. De nulliteit van zijn personage zet Harron in de verf via scènes waarin Bateman zijn lichaam in de spiegel bewondert terwijl hij twee dames entertaint. Bateman oogt al even glaciaal als de koele interieurs en de beton- en glasarchitectuur van Manhattan. De humor is uiteraard van de donkerste soort en houdt dit uitstekende portret bijzonder levendig.

Piet Goethals