Alceste

Alceste: op vr 23/1, di 27/1, do 29/1 & di 3/2, do 5/2, za 7/2, di 10/2, 20.00 uur. Op zo 25/1 & zo 1/2, 15.00 uur, De Munt, Muntplein, Brussel.

Info: tel. 070 23 39 39

C hristoph Willibald Gluck (1714-1787) was de zoon van een houtvester. Hij begon zijn muzikale carrière als koorknaap en verdiende later zijn boterham als zanger en cellist. Na zijn studietijd in Italië – vier jaar bij Sammartini – reisde hij door heel Europa. Terug in Wenen (1754) werd hij hofkapelmeester, kreeg compositieopdrachten (vooral uit Frankrijk en Italië), werd door de paus tot Ridder van de Gulden Sporen geslagen en ging daarna als Ritter von Gluck door het leven…

Gluck is de grondlegger van de reformopera, waarin de muziek niet langer bestaat omwille van de muziek, maar ondergeschikt is aan de handeling op het toneel: muziek én verhaal én karakters vormen samen een illustratie van (een of ander aspect van) het menselijk bestaan.

In de achttiende eeuw werd graag teruggegrepen naar mythologische intriges en waren – al of niet voorbeeldige, al of niet geïdealiseerde – liefdesverhalen nooit ver weg. Gluck was een gretige consument van dergelijke plots, hierin geholpen door befaamde librettisten zoals Metastasio. Zijn bekendste opera’s zijn ‘Orfeo ed Euridice’, ‘Paride ed Elena’, ‘Iphigénie en Aulide’ en ‘Alceste’.

De plot van ‘Alceste’ kan nauwelijks eenvoudiger. Koning Admetus ligt op sterven. Zijn echtgenote Alceste smeekt Apollo hem te sparen. De god stemt toe op voorwaarde dat iemand anders zich opoffert. Uit liefde schenkt Alceste haar eigen leven, maar dat aanvaardt Admetus niet en hij snelt haar achterna naar de onderwereld. Apollo zal beiden redden om de wereld een voorbeeld van huwelijkstrouw te stellen. Een verhaal van alle tijden.

In een soort ‘Einsteiniaanse’ apologie verwijst regisseur Robert Wilson (bekend van het cultwerk ‘Einstein on the Beach’, 1976) naar tijd en ruimte: “Tijd bestaat niet zonder ruimte en ruimte is niets zonder tijd. Ik vind dat het traditionele theater onvoldoende tijd laat om het verhaal te volgen én dat de ruimte te klein is om de handeling te omvatten.” De sleutel tot een allesomvattende theorie ( unifying theory, waar ook fysici naar op zoek zijn) – voor Wilson het belangrijkste element – is licht. Ook hier kijkt Einstein over onze schouder mee.

Milo Derdeyn