Afrika trekt zijn stoute schoenen aan

Wonder Woman bestaat dan toch. En ze woont in Afrika. De Ethiopische Bethlehem Tilahun Alemu richtte haar schoenenbedrijf op met een startkapitaal van 10.000 dollar. Acht jaar later is soleRebels het eerste mondiale merk uit Afrika.

Begin vorig jaar stond Bethlehem Tilahun Alemu op de cover van Forbes. Het Amerikaanse zakenblad had haar opgenomen in zijn jaarlijkse lijst van de twintig meest beloftevolle jonge zakenvrouwen ter wereld. In juni 2012 werd ze door het African Business Magazine verkozen tot ‘most outstanding business woman‘. Het zijn maar enkele voorbeelden van de erkenning die de 32-jarige wonder woman uit Ethiopië voor haar werk heeft gekregen.

Alemu is de oprichtster van het schoenenmerk soleRebels. De schoenen van het Afrikaanse bedrijf zijn al in ruim vijftig landen te koop. Onlangs kondigde soleRebels aan dat het een tweede winkel opent in Taiwan, naast dertig franchisewinkels in andere landen, waaronder Canada, Spanje, Italië, Australië, de Verenigde Staten en Japan. Klanten kunnen de schoenen bovendien bestellen via het internet. Daarmee is soleRebels het eerste mondiale merk uit Afrika. Die mijlpaal is tekenend voor de economische inhaalbeweging die op het continent op gang is gekomen.

Duurzaamheid en vakmanschap

Volgens de Wereldbank is het bruto binnenlands product per Afrikaan sinds 2000 gestegen met een derde. De economie in Ethiopië is volgens het Internationaal Monetair Fonds in 2011 zelfs gegroeid met 7,5 procent. De exportinkomsten van het land stegen in 2011 tot 3,2 miljard dollar. Het was ooit anders: Afrikaanse landen, en zeker die in de Sahel-regio, werden tot 2000 beschouwd als hopeloze gevallen. Ethiopië werd lang alleen geassocieerd met mislukte landbouwoogsten, hongersnood en burgeroorlog. De economische inhaalbeweging in Afrika is daardoor een van de meest verrassende economische ontwikkelingen van de jongste jaren.

De Afrikaanse groei dreef voor een groot stuk op de stijgende grondstoffenprijzen, en vooral op olie-inkomsten. Toch gingen sommige Sahel-landen die geen toegang hebben tot oliedollars er fors op vooruit. Het dichtbevolkte Ethiopië is een van die snel groeiende, niet-olieproducerende economieën in Afrika. Ondernemers als Alemu spelen daarin een nauwelijks te onderschatten rol. Toch heeft ze niets nieuws uitgevonden, ze is erin geslaagd een artisanale activiteit als schoenmaken uit te bouwen tot een Afrikaans merk. Dat is niet slecht voor iemand die een boekhoudersopleiding heeft gehad.

Alemu groeide op in een landelijke gemeente in Addis-Abeba. Er was nauwelijks werk in de streek, maar er waren wel bekwame vaklui. Zo kwam ze erbij om in 2004, met een startkapitaal van 10.000 dollar, soleRebels op te richten. Intussen heeft haar bedrijf meer dan honderd mensen in dienst, die elke dag 800 schoenen produceren. De ontwerpen van soleRebels zijn een mix van traditioneel Afrikaans en westers design. De ordewoorden van het merk zijn duurzaamheid, lokale toeleveranciers en vakmanschap.

In 2011 had de onderneming een omzet van naar schatting 2 miljoen dollar. De ambitie is om tegen 2016 te mikken op 15 tot 20 miljoen. Niet voor niets schreef Forbes vorig jaar dat soleRebels met zijn ecologisch verantwoorde schoenen een merk heeft neergezet dat het Afrikaanse antwoord is op de grote merken als Nike, Reebok en Adidas.

Met dank aan China

Bedrijven als soleRebels zijn van groot belang voor de opmars van de Afrikaanse economie. Maar ook de impact van Chinese investeringen valt niet te onderschatten. Ethiopië is aantrekkelijk vanwege de lage lonen en de beschikbaarheid van grond. Chinese fabrikanten, vooral van schoenen, verplaatsen hun productie naar Ethiopië om te ontsnappen aan de stijgende kosten thuis. Het Chinese Huajian Shoes kondigde in 2012 aan dat het 2 miljard dollar zou investeren in de Ethiopische schoenenindustrie. Het is niet bekend of soleRebels een deel van die investeringen naar zich toe zal halen.

Voorlopig lijkt het bedrijf erin te lukken zijn erkenning als fairtradeschoenenfabrikant te verzilveren op de internationale markt. De verdienste van Bethlehem Tilahun Alemu is dat ze erin is geslaagd om in acht jaar tijd een internationaal erkend schoenenmerk uit de grond te stampen. Dat onderscheidt soleRebels van de vele andere bedrijfjes in de Sahel-regio die schoenen vervaardigen.

ROELAND BYL, ILLUSTRATIE JENS CLAESSENS

SoleRebels is het Afrikaanse antwoord op grote merken als Nike, Reebok en Adidas.