Adam en Eva

Valentijn nadert. De vriendin van Stijn Bijnens (31), Manager van het Jaar 1999, werkt hard in e-business. Stijn en Lie symboliseren de toekomst. Zij zijn de nieuwe generatie, Theo Dilissen en Lieve Verplancke vormen de overgangsgeneratie. Op 1 februari wordt Theo Dilissen, totnogtoe de tweede man van de internationale schoonmaakgroep ISS, de compagnon van Rudy Hageman van Real Software. Lieve Verplancke leidt Bristol-Myers Squibb Belgium. Zij hebben drie kinderen, een vierde wordt verwacht. Werken aan de top én het aaien van de liefde, hoe?

De bestelwagen van Colliservice dokkert eenmaal per week de kasseien van de heuvelkam boven Dworp op. Dozen met eetwaren worden geleverd in de pronte villa van het gezin Dilissen-Verplancke. “Ik bel een boodschappendienst om minder tijd te verliezen met winkelen,” vertelt Lieve Verplancke (40), managing director van Bristol-Myers Squibb Belgium. Zij leidt een farmabedrijf met 270 werknemers en een omzet van 4,9 miljard frank. Haar man, Theo Dilissen (46), werkt zijn laatste tien dagen in Kopenhagen bij ISS, het grootste schoonmaakbedrijf ter wereld. Gedurende de week woont Dilissen op een hotelkamer aan het hoofdkantoor van ISS, in het weekeinde in Dworp. Per 1 februari wordt de Vlaamse chief operating officer (COO) van ISS de compagnon van Rudy Hageman van Real Software Group. Reizen en bedrijven kopen staan ook daar vooraan op de agenda.

Het Duitse blad Die Woche schrijft: “De helft van de Duitse managers is gescheiden, net zoals 40% van de technische dienstverleners in de computerindustrie. Tijd is ons belangrijkste luxegoed geworden. Het blijkt dat de welgestelden juist zij zijn die zich deze luxe niet langer kunnen veroorloven. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de beloning van Duitse werknemers is verdubbeld, maar dat ze daarvoor driemaal zo hard moeten werken. Arbeidstijdverkorting bestaat alleen op papier. De Duitsers maken per jaar samen 1,8 miljard overuren. Daarnaast presteren ze 2,4 miljard overuren zonder hiervoor betaald te worden. De rekening voor deze prestaties ligt bij de dokter.”

In de map

voor dit verhaal zit een e-mail van Theo Dilissen van net voor kerst uit New York. Hij is twee dagen bij zijn vrouw als medereizende partner op een management meeting. “Zalig,” lacht hij nadien. “De man als spouse is niet klassiek, maar wel de trend. In mijn carrière speelt Lieve een grote rol. Impulsief zou ik veel vlugger bij ondernemingen zijn opgestapt. ‘Je moet naar Kopenhagen gaan op het hoofdkantoor van ISS’, zei zij, ‘en dan zien we wel’. In mijn carrière zou ik niet staan waar ik nu sta zonder haar doorzicht.”

De kerstversiering hangt er uitbundig bij, gisteravond was het feest met vijfentwintig vrienden. Een zeldzaamheid, want werken aan de top vreet aan je nestvorming en de gezelligheid. Wie wil wat leuks met een internationale nomade? Dilissen: “Tja, downshifting, onthaasten, je leest erover, maar in de praktijk gebeurt het niet. Aan de top werken wordt zwaarder, de organisaties verplatten. Dat brengt mee dat de bedrijfsleiding de hele dag en een stuk van de nacht beschikbaar moet zijn. Alles loopt sneller en de klanten eisen alle aandacht. Dat schept dynamiek en, ongewild, grote tijdnood en stress.”

Lieve Verplancke: “Ons semi-nomadenbestaan is spontaan gegroeid en niet het resultaat van een carrièreplanning.” Zij werd algemeen directeur op haar 34ste, in het jaar dat Theo Dilissen aan een Europees directeurschap begon bij ISS. “Ik doe deze job zeer bewust,” vertelt zij. “Na mijn studies geneeskunde wilde ik in het zakenleven, economie studeren. Ik werkte aan de basis als artsenbezoeker. Theo en ik zaten nooit samen in management; hij werkte vóór mij bij Bristol-Myers Squibb en was al twee jaar weg voor ik begon. We leerden elkaar kennen tijdens de MBA-studies van de Handelshogeschool Antwerpen. Mijn functie is te combineren met de opvoeding van de kinderen.” Bij Bristol-Myers Squibb Belgium, een Amerikaans filiaal, moet je veel ballen tegelijkertijd in de lucht houden. Verplancke: “Ik werd tijdens mijn algemeen directeurschap gevraagd voor een re-engineeringopdracht voor Europa.”

“De eerste moves waren eenvoudige en commerciële functies,” zegt Dilissen, socioloog van de UIA en een basketbalglorie. “Stilletjes aan is dat geëvolueerd, daarop versneld en grondig veranderd bij het internationaal gaan. De tijd van het plannen en het schipperen tussen gezin en werk kwam er met mijn Europese opdracht. Ik reisde waar kon ‘s morgens en ‘s avonds, dus dagrandverbindingen. Je moet vroeg uit de veren, maar je bent per etmaal toch enkele uren thuis. Op langere trips zocht ik een breekpunt om tussendoor bij Lieve en de kinderen te zijn.”

De jongste Dilissen, Theo-Hendrik (2) en Jef (6), zitten op de dorpsschool van Dworp, maken daar hun vrienden en schieten wortel. Duncan (22) is Theo’s zoon uit een eerste huwelijk. Lieve Verplancke wil thuis zijn tussen 19.00 uur en 20.00 uur. Verplancke: “Dat is de tijd voor de kinderen en hun verhaaltje. Dat lukt me in de helft van de gevallen. Vaak werk ik dan nadien verder onder de leeslamp.” Of, vult Theo Dilissen aan: “Voor ik in Kopenhagen werkte, zaten we ‘s avonds samen aan de grote tafel dossiers te lezen, faxen te schrijven en anekdotes te vertellen. Dat schept een fantastische band. Het is niet mijn natuur om de knop om te draaien. Ik breng mijn muizenissen mee en blijf altijd bereikbaar. Lieve slaagt daar beter in en helpt me.”

De moderne technologie is een familiaal hulpstuk. “Op de gsm in een vergadering hoorde ik dat Jef een doelpunt scoorde tijdens een eerste oefenwedstrijd. De mobiel en de e-mail duwen je dichter bij elkaar,” meent Dilissen. Quality Time is een modekreet en geen evidentie, weet Verplancke: “Planning is zeer belangrijk, anders blijf je geneigd om door te gaan, te werken en verwaarloos je de partner en de kinderen. Er is een minimum aan quantity nodig.”

Kopenhagen bracht

een cultuuromslag: “Het voorbije jaar ben ik minder op de markt. Een dienstenbedrijf vergt veel contact met de basis: toezicht, gesprekken… In Kopenhagen kreeg ik meer groepsverantwoordelijkheid: de uitgifte van aandelen en zo,” aldus Dilissen. Kopenhagen ligt aan de rand van Europa: “Soms vertrok ik op zondagavond. Dat breekt de sfeer van de weekeinden en ligt familiaal moeilijk. Het weekeinde is heilig. Dan hebben we geen zin om weg te gaan, geen zin in gesofisticeerde toestanden. De kinderen staan dan in de focus en we gaan bijvoorbeeld uitwaaien aan zee. Je houdt een zwerversbestaan maximaal vier jaar vol. Een van de opties was dat Lieve en de kinderen zouden volgen naar Kopenhagen.”

Op de achtergrond bestond lange tijd de kans dat ISS zijn hoofdkantoor, in navolging van andere Scandinaven, naar het centrum van Europa zou verplaatsen. Dilissen: “Die plannen hielden geen stand. De Deense pers reageert furieus op dergelijke verhuizingen. ISS vocht voor een doorbraak in de Verenigde Staten en stapelde 10 miljard frank verlies op, zonder resultaat. De Deense chief executive officer woonde kort in Londen. Op de Amerikaanse uppercut volgde een Deens reveil. Onze internatoniale bankiers werden opnieuw Deense bankiers.”

Bedrijven moeten verstandig zijn en beseffen dat leven en management een nieuwe balans dienen te vinden. Het inzicht dat er meer conflicten tussen die twee zullen ontstaan, neemt toe, beklemtoont Verplancke: “De noodzaak van veel meetings zal worden herbekeken. Hoeft het kennismakingssouper op de avond voor een internationale ontmoeting? Pragmatisch zal worden gesnoeid en videoconferenties gaan gouden tijden beleven.” Dilissen: “Lieve en ik vormen een overgangsgeneratie, de jonge managers zullen in veel meer gevallen tweeverdieners zijn met een partner hoog in het zakenleven. Het duo moet zich kunnen ontplooien en bedrijven die daarop inpikken, zullen een betere staf opbouwen. Een gezin zal in de plaats van één klassieke carrière, twee klassieke carrières omvatten.”

Bristol-Myers Squibb Belgium creëert een familievriendelijke cultuur. “Ik ben veeleisend voor de werknemers en vraag 200% inzet. Maar, als een kind ziek is, moet je soepel zijn. Een bedrijf met faciliteiten voor zieke kinderen, een boodschappendienst, een wasserette, een mini-winkel, flextime en dergelijke, zal makkelijker talent vasthouden. In de Verenigde Staten zijn de bedrijven daar verder mee. ITC-ondernemingen staan makkelijk een sabbatjaar toe,” vult Lieve Verplancke aan.

Theo Dilissen en Lieve Verplancke werken voor niet-Belgische bedrijven. Heeft dat een rol gespeeld? Verplancke: “‘t Kan zijn. Alhoewel. Wij hebben op een pragmatische wijze telkens op onze stukken moeten staan. ISS noch Bristol-Myers Squibb doen toegevingen ter zake. Er was bijvoorbeeld geen extra meegaandheid omdat ik een vrouw ben. Ik heb daar ook nooit op gegokt en ging na zwangerschappen snel opnieuw aan de slag.” Dilissen: “De extra reiskosten voor het feit dat ik zoveel mogelijk thuis wilde werken, werden nooit bekritiseerd. Ik heb om die reden ook een divisie-hoofdkantoor van Londen naar Wemmel overgebracht, zonder spanningen. De Denen vinden het gezin belangrijk. Bij de rekrutering van hun topmensen willen ze kennismaken met de partner en je gezinssituatie kennen.” De facto valt veel terug op de vrouw, bekent Dilissen: “Ziektes en schooltoestanden komen altijd in de eerste plaats bij Lieve terecht.”

Vroeger was

het evenwicht tussen werk en gezin een vrouwenzaak, vandaag is het eveneens een mannenzaak. Verplancke: “Mannen, kaderleden zeggen nu zonder rode kaken: ‘de baby is ziek, ik moet naar huis’. Of ‘sorry, ik ben weg, mijn vrouw gaat fitnessen’. Mannen zetten een stap terug om hun huwelijk te redden. Dat was tien jaar geleden en bij de mensen van mijn generatie anders.” Dilissen: “Die nieuwe generatie mag daar niet in doorslaan. Je kan niet van alle walletjes eten, je moet kiezen. Een CEO met een wereldverantwoordelijkheid en een pracht van een wedde die ‘s avonds de kinderen mee in bad stopt zal nooit bestaan. Leiding geven en carrière maken vergt keuzes en die zijn vaak pijnlijk. Bij jonge mensen ontbreekt dikwijls de binding met een werkkring, voor hen is een bedrijf een geldmachine. De mentaliteit is de quick gain en het shoppen van onderneming naar onderneming. Engagement en inzet zijn nodig of je blijft een nummer.”

F.Cr.