4 cheques voor u, ondernemer (en sommige zijn zelfs gratis)

Vier soorten cheques moeten ondernemers helpen bij het starten en uitbouwen van hun bedrijf. De DNA-cheque zorgt voor de opstartplannen, de gratis opstartcheques voor de administratieve start, de adviescheques voor consultancy bij latere investeringen en de opleidingscheques voor bijscholing.

Vlaanderen scoort op Europees niveau zwak wat het aantal startende ondernemingen betreft. Wij zijn blijkbaar geen land meer van ondernemers. Schrikken de vele faillissementen af? Of de administratieve rompslomp die erbij komt kijken? Of hebben we de durf niet meer?

In 2003 was er weliswaar een lichte stijging in het aantal startende ondernemingen. Vorig jaar zagen 47.241 ondernemingen het levenslicht. Dat komt neer op een stijging van 1,06 procent tegenover 2002. Meteen een eerste lichte stijging sinds 2000. In 2001 en 2002 daalde het aantal nieuw opgezette bedrijven nog met respectievelijk 1,98 en 2,65 procent.

Toch moeten deze cijfers worden gerelativeerd, vindt de zelfstandigenorganisatie Unizo. Eigenlijk is er geen sprake van een stijging. De cijfers voor 2003 worden immers beïnvloed door het inbrengen van heel wat burgerlijke vennootschappen die voordien niet in de cijfers voorkwamen. Het aantal starters blijft in vergelijking met de vorige tien jaar nog altijd aan de lage kant. In vergelijking met het recordjaar 1996 waren er in 2003 ruim 10.000 minder startende ondernemers.

Om (potentiële) ondernemers een flinke duw in de rug te geven, ontwikkelde de Vlaamse overheid een waaier van cheques. In 2002 zag de opleidingscheque het daglicht, het jaar nadien volgde de adviescheque. Sinds juni kunnen starters gebruikmaken van de durf-na-adviescheque (DNA-cheque) en de gratis opstartcheque. Een overzicht van de mogelijkheden.

1. Opleidingscheque

Wat is het doel van de cheque? De opleidingscheques voor bedrijven bestaan sinds begin 2002 en moeten het levenslang leren promoten. Zowel grote, middelgrote als kleine ondernemingen met exploitatiezetel in het Vlaams gewest kunnen opleidingscheques aankopen om er opleidingen voor hun werknemers mee te bekostigen. Sinds april kunnen ook zelfstandigen en meewerkende echtgenoten, vzw’s met een aansluitingsnummer bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid, huisartsen en andere zorgverstrekkers in de medische sector een beroep doen op de opleidingscheques. Ook ondernemers die deelnemen aan een peterschapsproject, georganiseerd door een in 2004 erkende peterschapsorganisator, kunnen het inschrijvingsgeld betalen met opleidingscheques.

Waartoe dient de cheque concreet? De cheque kan alleen worden gebruikt voor opleidingen gevolgd door werkenden in de onderneming of vzw. De onderneming kiest zelf welke opleiding zij haar werknemers wil aanbieden, zolang er maar wordt aangeklopt bij een door de overheid erkende opleidingsverstrekker. Alleen ondernemingen uit de voedings- en de vervoerssector mogen volgens de Europese regelgeving de opleidingscheques aanwenden voor een algemene opleiding.

Hoeveel kost de cheque? Elke cheque is 30 euro waard, waarvan de overheid 15 euro betaalt.

Hoeveel cheques kunt u aanvragen? Per kalenderjaar kunnen maximaal 200 cheques worden aangevraagd. Binnen de veertien maanden na uitgifte moet de opleidingscheque als betaalmiddel worden gebruikt. De opleiding zelf dient te starten binnen de twaalf maanden na uitgiftedatum.

Hoe vraagt u de cheque aan? Sinds mei kunnen de opleidingscheques alleen via elektronische weg worden aangevraagd en betaald.

2. Adviescheque

Wat is het doel van de cheque? Met het systeem van de adviescheques wil de Vlaamse overheid kwaliteitsvol bedrijfsadvies bij kleine en middelgrote ondernemingen stimuleren. Sinds maart 2003 vervangen adviescheques de adviespremies, die maar een matig succes kenden. De administratie en de financiële afwikkeling ervan verliepen te stroef en er waren te veel leemtes in de domeinen waarvoor de steun gold.

Waartoe dient de cheque concreet?

De cheques moeten worden gebruikt om advies in te winnen over algemene bedrijfsorganisatie, bedrijfsstrategie, personeelsbeleid, marketing, automatisering, informatisering, milieuzorg of andere duidelijke beheersfacetten. Het advies mag echter niet van permanente of periodieke aard zijn of tot de gewone bedrijfsuitgaven van de onderneming behoren, zoals routinematig belastingadvies, regelmatige juridische dienstverlening of reclame. Ook voor subsidieadvies mogen de cheques niet worden gebruikt.

Een adviescheque kan alleen worden verzilverd bij een door de overheid erkende adviesinstantie. Een adviescheque moet eerst worden gereserveerd, uiterlijk binnen de veertien dagen na ondertekening van de overeenkomst met de erkende adviesinstantie. De verstrekking van het advies mag pas starten na de reservering van de cheques. Nadat de adviesinstantie de reservatie bevestigt, kunt u de adviescheques bestellen. Een adviescheque kan alleen worden gebruikt voor de betaling van de factuur. De advieskosten exclusief BTW moeten ten minste 300 euro bedragen.

U moet de adviescheques per tien aankopen. Binnen de veertien maanden na uitgifte moeten de adviescheques worden gebruikt.

Hoeveel kost de cheque? Een adviescheque kost 30 euro. De Vlaamse regering betaalt de helft van elke cheque.

Hoeveel cheques kunt u aanvragen? Een KMO kan jaarlijks 820 adviescheques aanvragen. Iedere KMO kan er in principe een beroep op doen, behalve wie actief is in transport of voeding. De Europese Unie maakt de regeling voor deze sectoren onmogelijk. Ook de non-profitsector is uitgesloten. Elk bedrijf met minder dan 250 werknemers, maximaal 40 miljoen euro omzet en 27 miljoen euro balanstotaal, dat geen onderdeel uitmaakt van een grote groep, kan de cheques aankopen.

3. Gratis opstartcheque

Wat is het doel van de cheque? De gratis opstart-cheque moet het starten van een bedrijf gratis maken. De maatregel vloeit voort uit de ondernemingsconferentie van december vorig jaar. Voor de gratis opstart is een budget van 10 miljoen euro voorzien. Hierdoor kunnen minimaal 33.333 beginnende ondernemers per jaar gratis starten.

Wie komt in aanmerking voor de gratis cheque? Alleen mensen die nog geen handelaar of zelfstandige zijn en een zaak willen beginnen, kunnen de gratis opstart-cheques aanvragen. Één cheque is 10 euro waard en wordt volledig betaald door de Vlaamse overheid. Elke starter kan maximaal dertig gratis opstartcheques aanvragen. Een gratis opstart-cheque moet gebruikt worden binnen vier maanden na bestelling. Overigens kunnen de cheques alleen voor federale vergunningen worden aangewend. Voor een Vlaams bodemattest of een Vlaamse milieuvergunning kunt u de cheques niet gebruiken.

Hoe vraagt u de cheque aan? De cheques kunnen alleen elektronisch besteld worden. De starter moet eerst een login en paswoord aanvragen en een kopie van zijn identiteitskaart opsturen naar de Vlaamse Gemeenschap. Houd er rekening mee dat het makkelijk een maand kan duren voor u de cheques in handen krijgt.

4. DNA-cheque

Wat is het doel van de cheque? Net zoals de gratis opstartcheque moet de DNA-cheque potentiële ondernemers over de streep halen. De DNA-cheque maakt het inwinnen van professioneel advies voor starters betaalbaar.

Waartoe dient de cheque concreet?

De durf-na-adviescheque moet starters in staat stellen om professioneel advies in te winnen voor ze een onderneming starten. Marktstudies, ondernemingsplannen en advies van boekhouders, consultants, notarissen of advocaten kunnen met de cheques worden betaald.

Hoe vraagt u de cheque aan? Iedereen die eraan denkt een onderneming te starten of over te nemen kan de DNA-cheques on line bestellen.

Hoeveel kost de cheque? Een starter betaalt 7,5 euro voor één DNA-cheque ter waarde van 30 euro. De Vlaamse overheid past de overige 22,5 euro bij. Elke starter krijgt tot 167 euro cheques per jaar. Dat betekent dus een duwtje in de rug van 3737 euro.

Hilde Vereecken

Hilde Vereecken

Elke gratis-opstartcheque is 10 euro waard en wordt volledig betaald door de Vlaamse overheid. Als starter kunt u maximaal dertig gratis opstart-cheques aanvragen.