200 jaar Schubert

Franz Schubert schreef parels van intieme kamermuziek en was vooral een grootmeester van het lied. Zijn 200ste verjaardag beheerst de concertzalen in 1997.

De aftrap is al eerder gegeven : Jos Van Immerseel heeft met Anima Eterna zijn verfrissende uitvoeringscyclus van Schuberts symfonieën reeds enkele maanden geleden aangevat. Maar met de 200ste verjaardag van de Weense componist in het vooruitzicht op 31 januari, om precies te zijn schiet het Schubertjaar ’97 nu echt op gang. Er is voldoende stof, want Schubert, die slechts 31 jaar oud werd, schreef in dat korte leven bijna 1000 werken. Hij schudde de geniale liederen, impromptus, moments musicaux, kwartetten en symfonieën haast nonchalant uit zijn mouw. (Maar tegenover die muzikale productiviteit stond wel luiheid en liederlijkheid.)

Hij mag zonder schroom de vader van het Duitse Lied worden genoemd, want in dat genre overvleugelde hij al zijn voorgangers ook Mozart en Beethoven. Schubert wist de muzikale en de verbale component perfect samen te smelten, met een ongekende finesse in de harmonie, die een hele psychologie weergaf. En de rijke melodieën “stroomden gewoon uit hem,” zoals Joseph von Spaun, zijn wat oudere kameraad op het stadsconvict, vaststelde.

Amper 15 jaar oud, schreef Schubert in 1814 reeds het magistrale “Gretchen am Spinnrade” (op een tekst uit Goethes Faust). In 1815-’16 componeerde hij meer dan 250 liederen, waaronder de dramatische ballade ” Erlkönig” (eveneens op tekst van Goethe). Later volgden onder meer nog de bundels “Die Schöne Müllerin” (1823) en ” Die Winterreise” (1829), met o zo romantische thema’s als de ongelukkige liefde, de zelfmoord,… U kan die pracht onder meer ontdekken op 27 januari in het Brusselse Conservatorium, waar Christophe Prégardien, een van de beste tenoren van dit moment, Die Schöne Müllerin vertolkt, aan de piano begeleid door Andreas Staier.

Maar ook in de kamermuziek heeft Schubert parels nagelaten. Eén daarvan staat op het programma van het concert door de docenten van het Brusselse Conservatorium op 9 januari : het Oktett in F (uit 1824), een werk dat door zijn wat ongebruikelijke bezetting (strijkkwartet plus contrabas, klarinet, fagot en hoorn) niet zo vaak live wordt uitgevoerd. Het bundelt alle kwaliteiten van Schubert : van lyrische eenvoud tot tragische droefheid en symfonische grootsheid. Tweede deel van dat concert is een “meezinger” : het populaire Forellenkwintet (1819).

Wie vooral een boontje heeft voor klaviermuziek, mag de Portugese pianiste Maria Joao Pires wereldklasse niet missen in het Paleis voor Schone Kunsten : op 14 februari vertolkt ze solo 4 Impromptus en een sonate van Schubert, twee dagen later speelt ze samen met Augustin Dumay (viool) en Jian Wang (cello) een klaviertrio en twee duosonates.

RAF PAUWELS

Info en plaatsbespreking : Conservatorium van Brussel : tel.(02)513.45.87 ; PSK, tel.(02)511.34.33 en 507.82.00

Franz Schubert (1797-1828)