1995. ZIGZAGGEN

1994 was het jaar van de rel om Tractebel, van de Nationale Bank en haar manipulatie van de krimpcijfers van onze ekonomie, van de verhuis van Willy Claes en de verworteling van Jean-Luc Dehaene, van een interprofessioneel akkoord dat de weerzin opwekte van KMO-patroons en betaald zal worden met overheidsgeld, van de val van een sterk Vlaams minister, van een Belgische pacifikatie die een luwte is voor de storm der stormen, van te veel werklozen. 1994 was un mauvais cru.

1995 geven we het voordeel van de twijfel. Breeddenkend zoals we zijn.

Het team van Trends kijkt kaleidoskopisch naar het jaar dat twee dagen is aangebroken. U vindt 15 inschattingen van wat we verwachten. Op het menu : het falende bestrijden van de kriminaliteit, de voorspelling van een “double dip” (na een korte klim uit het ekonomisch dal een forse uitschuiver), de hoop op een Vlaamse Wall Street, de Aziatizering van onze industriële ekonomie, het verwarde medialandschap, enzovoort.

ONGEZONDE TIJDBOM. GEZONDHEIDSZORG

De demografische tijdbom die onder het pensioendossier tikt, tikt ook onder het stelsel van de ziekte- en invaliditeitsverzekering (ZIV). Hoe ouder een bevolking, hoe hoger de ziektekosten. Voor een bevolking met 20 % van de burgers ouder dan zestig, maken 60-plussers 33 % van de ziekenhuispatiënten uit. Met elk additioneel percent dat de bevolking veroudert, vergroot de druk op het stelsel van de gezondheidsverstrekking met een nog groter percent.

De Duitse regering doet wanhopige pogingen om de kosten te drukken door de toegang tot dure vormen van zorgverlening te bemoeilijken, vooral voor ouderen en ernstig zieken. In januari 1993 werden in die zin drakonische maatregelen geïmplementeerd die men thans ook in België wil invoeren. Dokters worden bedreigd met zeer reële financiële sancties wanneer zij dure medicijnen of behandelingen voorschrijven. Het gevolg hiervan is dat dokters ernstig zieken, waarvan zij vrezen dat de behandeling te duur is, stelselmatig doorverwijzen. In Duitsland kunnen sommige patiënten vandaag geen behandeling meer vinden.

In België dringt een hervorming van het ZIV-stelsel zich op omwille van verspilling en misbruik. België telt het grootste aantal “invalieden” van West-Europa omdat er al te veel mensen invalied verklaard werden (en dus een vergoeding trekken) die het niet zijn. Het Belgische stelsel kan verbeterd worden, maar ten gronde zal dit de demografische druk niet neutralizeren. Zelfs het financieel meest efficiënte systeem is niet bestand tegen de druk van de vergrijzing, die nog versterkt wordt door een voortdurende kostenstijging door de introduktie van dure maar soms levensnoodzakelijke medische en farmaceutische spitstechnologie.

De gezondheidszorg wordt dus duurder. Dat is onvermijdelijk. Het wordt een ekonomische groeisektor van de 21ste eeuw. Daarom is het een ekonomische dwaasheid dat overheden vandaag proberen deze sektor te beknotten om hun financiële problemen te verlichten.

Het probleem is niet zozeer de kostenstijging hoe welvarender een samenleving wordt, hoe meer zij bereid is te spenderen aan gezondheid maar wel de manier waarop het systeem gefinancierd wordt. Via heffingen op de lonen van de aktieve en gezonde bevolking van vandaag betaalt men de verzorging van de zieken van vandaag. Indien het aantal bejaarden sneller groeit dan het aantal aktieven is dergelijk stelsel onhoudbaar omdat de last op de gezonde aktieven ondraaglijk wordt. Men moet daarom, net zoals voor de pensioenen, overstappen op een financieringssysteem waarbij de aktieven van vandaag geld kapitalizeren waarmee later voorzien kan worden in hun eigen medische noden.

Uiteraard is er inzake ziektekosten een solidariteit nodig van de gezonden met diegenen die het ongeluk hebben zware medische verzorging nodig te hebben. Maar men moet die solidariteit zoveel mogelijk beperkt houden binnen dezelfde generatie.

Het huidige systeem waarbij de generatie der ouden steeds zwaardere lasten legt op de generatie der jongeren leidt onvermijdelijk tot een revolte van de jongeren of tot een totale vernietiging van hun ekonomische kreativiteit. De tekenen daarvan zijn vandaag al zichtbaar.

P.B.