Spotto, het platform van de Belgische vastgoedmakelaars, lanceerde in oktober een kosteloze bijstandsservice voor wie een woning koopt. De sector wil zo mensen ontzorgen die kort na hun aankoop voor financiële verrassingen komen te staan.
Volgens gegevens van het statistiekbureau Statbel betaalden Belgen in de eerste helft van 2025 gemiddeld 280.000 euro voor de aankoop van een gesloten of halfopen bebouwing. Dat is 7,7 procent meer dan een jaar geleden. De mediaanprijs voor een open bebouwing bedroeg 385.000 euro, goed voor een stijging van 4,8 procent. Wie een appartement kocht, moest daar gemiddeld 249.000 euro voor neertellen, een toename van 3,8 procent in vergelijking met de eerste helft van 2024.
Bij de aankoop van een huis of appartement komen heel wat kosten kijken. Naast de koopsom zijn er de registratiebelasting (2% voor de enige eigen woning in Vlaanderen) bij een bestaande woning of de btw (21%) bij een nieuwbouw, en de notariskosten.
De aankoop van een woning wordt in de meeste gevallen gefinancierd met een hypotheeklening. Ook daarop zijn – naast de intresten – bijkomende kosten verschuldigd. Bovendien vragen kredietgevers altijd een gedeeltelijke eigen inbreng.
“Omdat bij de aankoop van een woning meer kosten komen kijken dan alleen de aanschafprijs, voorzie je dus het best minstens 20 procent aan eigen middelen”, adviseert de bankenkoepel Febelfin. Voor een woning van bijvoorbeeld 350.000 euro hebben kopers dus 70.000 euro spaargeld nodig. Voor starters is zo’n bedrag niet altijd vanzelfsprekend. Vaak springen de ouders bij, maar dat betekent doorgaans wel dat de eigen spaarpot na een woningaankoop helemaal leeg is. Veel marge voor financiële verrassingen is er dus niet.
Ingebouwde toestellen
“Toch gebeurt het weleens dat kort na de aankoop de ingebouwde koelkast of oven het laat afweten, de verwarmingsketel uitvalt of de garagepoort dienst weigert”, zegt Willem Degol, vastgoedmakelaar en voorzitter van Spotto, het vastgoedplatform van de beroepsvereniging CIB. “Technische storingen zijn nooit prettig, en al helemaal niet vlak na de aankoop van een woning.”
Volgens de verzekeringsmakelaar Concordia zijn defecte ingebouwde toestellen goed voor 40,3 procent van alle problemen die ontstaan kort na de aankoop van een huis of appartement. “Gevolgd door mankementen aan de verwarming en het sanitair (38,4%), elektriciteitsstoringen (10,8%) en kapotte sloten (8%)”, zegt managing director Steve Sartor.
‘Met een gemiddelde leeftijd van 50 tot 55 jaar behoren de Belgische woonhuizen tot de oudste van Europa’
“Een marktanalyse op basis van cijfers van Statbel leert dat ons woningbestand op leeftijd is”, stelt Degol. “Ons land telt zo’n 5,5 miljoen woningen. Met een gemiddelde leeftijd van 50 tot 55 jaar behoren de Belgische woonhuizen tot de oudste van Europa. Ruim een derde dateert nog van vóór het einde van de Tweede Wereldoorlog. Heel wat van die panden zijn al stevig gerenoveerd, al is dat lang niet overal het geval.”
Een woning van pakweg vijftien jaar is nog relatief jong, maar met wat tegenslag kunnen ingebouwde toestellen zoals een koelkast of een wasmachine al aan het einde van hun levensduur zijn. In elk huis kan iets haperen, of dat nu oud of nieuw is, en met een EPC-label A of F. Lang niet iedereen is bovendien voldoende technisch onderlegd om onvoorziene problemen zelf op te lossen. En wie in een nieuwe buurt woont, kent vaak geen technicus in de nabije omgeving.
De betrokken makelaar moet er wel altijd op toezien dat bekende gebreken correct worden meegedeeld. “Transparantie is essentieel”, zegt Willem Degol. “Maar het kan altijd gebeuren dat een toestel na maandenlange stilstand niet meer correct is afgesteld, een foutmelding geeft of niet meer aan de praat raakt.”
De makelaar betaalt
Daarom introduceerde Spotto samen met de verzekeringsmakelaar Concordia een gratis pechverhelpingsdienst bij de aankoop van een woning. Makelaars kiezen of ze de service aanbieden of niet. “Vergelijk het met een takeldienst in het verkeer, maar dan voor woningen”, klinkt het. “De service is 24 uur per dag, zeven dagen per week bereikbaar, en hulp komt snel ter plaatse. Je hoeft er niets voor te betalen: de vastgoedmakelaar sluit de verzekering af en betaalt.”
Biedt de makelaar de bijstandsservice aan, dan kan daarop een beroep gedaan worden vanaf de ondertekening van het compromis, met een maximale duur van acht maanden, waarvan maximaal vier maanden na de ondertekening van de notariële akte. De eigenaar van de woning – of het nog de verkoper is, of al de koper – hoeft enkel te bellen naar een centraal nummer. Er wordt dan meteen een pechverhelper uitgestuurd.
Kopers en verkopers kunnen rekenen op twee gratis interventies, met maximaal 250 euro aan materiaalkosten per tussenkomst. Onder de verzekering vallen alle ingebouwde toestellen en installaties, zoals de koelkast, de oven, de elektrische garagepoort en de verwarmingsketel.
De gratis service is volgens de initiatiefnemers een primeur op de Belgische vastgoedmarkt. Daarmee willen de makelaars hun engagement benadrukken om mensen ook na de aan- of verkoop te ondersteunen. “Voor de meeste kopers gaat het om de belangrijkste investering van hun leven. Maar ook voor de verkoper is de service mooi meegenomen. Bij een defect tijdens de periode tussen het compromis en de akte is hij verantwoordelijk.”
Wat zegt de wet?
“Als je een bestaand huis of appartement koopt, doe je dat doorgaans in de staat waarin het zich bevindt”, weet Stefanie Van Der Heyden, vastgoedjurist bij het advieskantoor Van Havermaet. “Dat geldt ook voor de vaste installaties en de toestellen. De verkoper is dus niet automatisch verantwoordelijk voor gebreken aan apparaten zoals de koelkast, het fornuis of de verwarming, tenzij die daarover uitdrukkelijke garanties geeft.”
“Doorgaans bepaalt een particuliere verkoper in de overeenkomst dat hij niet verantwoordelijk is voor verborgen gebreken. Dat veronderstelt wel dat hij open kaart speelt. Is hij te kwader trouw en verzwijgt hij dus gebreken, dan kan hij daarvoor aansprakelijk worden gesteld. Maar de koper draagt een zware bewijslast: hij moet aantonen dat het probleem al bij de verkoop bestond, niet zichtbaar was en het normale gebruik ernstig belemmert, maar hij moet ook bewijzen dat de verkoper weet had van het gebrek. Dat is niet gemakkelijk.”
Vaste installaties zoals de verwarming en ingebouwde toestellen horen bij het huis, maar voor losse apparaten geldt dat enkel als ze in de verkoopakte vermeld staan. De koper doet er dus goed aan duidelijkheid te eisen over wat inbegrepen is, onderhoudsattesten te vragen en defecten te noteren.