Strengere regels voor consumentenkredieten

Sinds 1 december 2010 is de wetgeving inzake het consumentenkrediet grondig veranderd. Wat moet u daar zeker over weten?

Heel wat mensen hebben één of meerdere consumentenkredieten lopen. Denk bijvoorbeeld aan een lening om de aankoop van een wagen af te betalen. De wet geldt ook als een consument van zijn bank ‘in het rood mag gaan’ op zijn rekening en voor kredietkaarten (waaraan een kredietopening is verbonden) uitgereikt door een winkelketen of supermarkt.

Betalingsproblemen Steeds meer mensen met een consumentenkrediet hebben problemen om het krediet af te betalen. Volgens recente cijfers zouden er dat 320.000 zijn. Vandaar dat de wetgever gemeend heeft de regels inzake het consumentenkrediet te moeten verstrengen. Ook aan de reclameregels worden een ganse reeks wijzigingen aangebracht. De nieuwe wet die nog onder de vorige legislatuur werd gestemd, werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 21 juni 2010. Ze treedt in werking op 1 december 2010. Maar wat verandert er uiteindelijk zoal concreet?

Betere bescherming voor de consument Wanneer u een consumentenkrediet afsluit, moet u naast de eigenlijke ontwerpkredietovereenkomst voortaan ook kosteloos een informatiefiche krijgen. Het gaat hier om een gestandaardiseerde fiche met daarop een aantal verplichte vermeldingen (iedere kredietverlener dient dus eenzelfde model te gebruiken). Deze fiche is opgesteld in een eenvoudige taal en moet de kredietnemer toelaten om de offertes van de verschillende aanbieders van het krediet met elkaar te vergelijken.

Een tweede belangrijke bescherming voor de kredietnemer houdt in dat de kredietverlener het bedrag van het krediet niet meer in cash geld (concreet dus in bankbiljetten) mag overhandigen aan de kredietnemer. Het kredietbedrag moet via een overschrijving worden gestort of via een bankcheque worden overhandigd.

Bedenktijd De nieuwe wet voorziet een langere bedenktijd voor de consument om van het krediet af te zien nadat dit is afgesloten (op bepaalde kredieten die via tussenkomst van een notaris moeten worden gesloten vindt deze regel evenwel geen toepassing). Waar deze bedenktijd vroeger 7 dagen bedroeg, wordt deze voortaan gebracht op 14 dagen. Deze bedenkmogelijkheid bestaat trouwens enkel voor de consument. Voor de kredietverstrekker bestaat deze mogelijkheid niet. De kredietnemer die uiteindelijk afziet van de kredietovereenkomst moet daar geen enkele reden voor te geven. Het is wel aangewezen dit via een aangetekende brief ter kennis te brengen om een bewijs te hebben en latere discussies te vermijden.

De bedenktermijn gaat concreet in op de dag van het sluiten van de kredietovereenkomst of op de dag waarop de consument de contractuele voorwaarden en informatie (zo de aflossingstabel) ontvangt, als die dag later valt dan de dag waarop de kredietovereenkomst werd gesloten.

Ging het om een verkoop op afbetaling en gaat de consument/kredietnemer over tot een herroeping ervan, dan dient deze wel dadelijk de ontvangen goederen terug te geven. Bovendien moet de kredietnemer aan de kredietgever de verschuldigde rente betalen voor de periode van opname van het krediet.

Ging het om een ‘echte lening’ bij de bank en ontving de kredietnemer intussen reeds het kapitaal van het krediet, dan moet hij dat binnen de 30 dagen na de herroeping terugbetalen aan zijn bankier. Dit bedrag moet bovendien worden vermeerderd met de rente op dit bedrag vanaf de ontvangst van de gelden tot de terugbetaling.

De nieuwe wet maakt het ook mogelijk om de kredietovereenkomst te herzien in het belang van de consument, en dit in onderling akkoord tussen de kredietverlener en de consument. Hiervoor moet dus niet langer langs de vrederechter te worden gegaan. Dit kan bv. gebeuren als de consument het financieel moeilijk heeft en zijn afbetalingslast over een langere termijn wil spreiden.

Nieuwe reclameregels In de reclame over consumentenkredieten moet een verplichte waarschuwing worden opgenomen. Meer bepaald moet daarin de zin staan “Let op, geld lenen kost ook geld”.

Verder is het niet langer toegelaten reclame te maken voor de hergroepering of centralisatie van kredieten. Het gaat hierbij om reclame die zich richt naar mensen met meerdere kredieten en waarbij men aangeeft dat het interessanter is die leningen te vervangen door één enkele globale lening. Het hergroeperen van kredieten zelf blijft wel toegelaten; enkel de reclame erover wordt verboden.

Zwaardere sancties In de pers werd de laatste weken vooral gewezen op de strengere sancties die in de wet worden opgenomen. Wat daarbij vooral werd benadrukt is dat de kredietgever die wetens en willens een kredietovereenkomst afsluit waarvan men redelijkerwijze moet aannemen dat de consument niet in staat zal zijn verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst na te leven, hiervoor kan worden gesanctioneerd. De wet voorziet in zo’n geval gevangenisstraffen van 8 dagen tot één jaar en een geldboete van 26 tot 100.000 euro of één van deze straffen alleen.