Volgens een studie van Eric Dor, de directeur economische studies van de managementschool Ieseg in Rijsel, is het beleid van de Europese Centrale Bank niet de enige verklaring voor de lage spaartarieven in ons land. “Net doordat de Belg blijft sparen, stijgen de Belgische spaarrentes niet.”
Hoe meer de Belg spaart, hoe meer koopkracht hij verliest, leert een studie Eric Dor, de directeur economische studies van de managementschool Ieseg in Rijsel, waarover De Standaard schrijft. Wie zijn geld op een traditioneel spaarboekje zet, moet tevreden zijn met een minimumrente van 0,11 procent. Slechts een handvol banken laat die bodemrente achter zich.
De banken hoeven niet te vechten om dat geld aan te trekken. Het komt zo binnen”
Maar het is niet zozeer de rente op spaarboekjes die Dor zorgen baart, maar de reële rente die rekening houdt met de inflatie. Nergens is die zo laag als in België. Eind december klokte de Belgische inflatie volgens Eurostat af op 2,2 procent. We moesten toen enkel Estland (2,4%) voor laten gaan. De Belgische reële rente bedroeg in december -2,09 procent. Slechts in vier Europese landen zijn de spaarders er vorig jaar op vooruitgaan: Nederland (+0,6%), Slowakije (+0,15%), Cyprus (+0,7%) en Italië (1,07%).
Instroom spaardeposito’s
Dor maakt zich in het bijzonder zorgen over het spaargedrag van de Belgen. “Net doordat de Belg blijft sparen, stijgen de Belgische spaarrentes niet”, zegt Dor. “De banken hoeven niet te vechten om dat geld aan te trekken. Het komt zo binnen.” Zo hebben alle grootbanken en Deutsche Bank onlangs nog het mes gezet in de spaartarieven van hoogrentende spaarabonnementen. Alle instellingen wezen daarvoor op de penibele situatie op de financiële markten.
Dat de spaarders geen andere horizonten opzoeken, is ook de grootbanken opgevallen. ING trok in 2016 zelfs anderhalf miljoen nieuwe klanten aan. De bank verwacht een lichte stijging van de spaardeposito’s in de eerste helft van 2017. “Als we kijken naar de vastrentende activa, blijken spaarboekjes, zelfs tegen hun lage rentevoeten, nog altijd het best renderende instrument”, laat Tiziana Rizzo, woordvoerster bij ING, weten. De spaarinlagen gaan volgens haar enkel afnemen als de conjunctuur aantrekt en de werkloosheid daalt. “Maar zelfs dan zal de uitstroom beperkt zijn”, aldus Rizzo.
Ook bij de andere banken zijn er soortgelijke vaststellingen te horen. “Als de rente laag blijft, de conjunctuur verder aantrekt en het vertrouwen stijgt, zal de druk om op zoek te gaan naar beleggingen met een hoger rendement blijven, het risicoappetijt van de klanten toenemen en kunnen de spaarinlagen op de spaarrekeningen dalen”, stelt Pommee Ulrike, woordvoerster bij Belfius.
Voorzichtig proeven van beleggen
BNP Paribas Forits merkt op dat een deel van de klanten zoekt naar alternatieven om zijn rendement te verhogen, ondanks de stijging van de spaartegoeden. De vraag is of een toenemend aantal Belgen op zoek zal gaan naar alternatieven, nu de reële rente steeds dieper zakt. Afgelopen maand is de inflatie in ons land gestegen tot 2,65 procent. Dat vertaalt zich in een reëel rendement van -2,54 procent, of een afname van 45 basispunten in vergelijking met december. Dor berekende dat de Belgische spaarders 6,5 miljard euro aan koopkracht verliezen bij een negatief reëel rente van 2,5 procent.
Op hogere spaarrentes moeten de spaarders bovendien niet hopen. De banken zijn het erover eens dat de spaarrente dit jaar niet gaat stijgen. De voorzitter van de Europese Centrale Bank, Mario Draghi, bevestigde gisteren in het Europees Parlement dat hij niet raakt aan zijn beleid. Ondertussen blijft de Belg lustig verder sparen. Momenteel staat er 261,6 miljard euro op de spaarboekjes.
