Waar kan de spaarder nog heen met zijn geld?
De spaarders ziet het spaaraanbod almaar slinken. Na KBC schrapt ook BNP Paribas Fortis een aantal spaarproducten. “We blijven gebukt gaan onder de lage rente”, klagen de vier grootbanken.
De banken in België blijven uitschreeuwen dat ze het moeilijk hebben, en dat terwijl ING, dat als eerste grootbank haar jaarresultaten heeft bekendgemaakt, kan terugblikken op een succesvol jaar. De Nederlandse bank heeft in 2016 bijna een vijfde meer winst gemaakt dan in 2015. Al is dat positieve resultaat voornamelijk te danken aan eenmalige elementen, zei ING-topman Ralph Hamers. De rente-inkomsten daalden vorig jaar met bijna 5 procent tot 2,18 miljard euro. Ook in 2017 zal het traditionele verdienmodel van de bank – het omzetten van kortlopende spaardeposito’s naar langlopende leningen – stevig onder druk staan.
Tijdens de jongste rentevergadering van de Europese Centrale Bank (ECB) liet voorzitter Mario Draghi weten dat hij niet raakt aan zijn beleid. De ECB blijft tot april maandelijks 80 miljard euro aan schuldpapier opkopen. Daarna zwakt ze haar opkoopprogramma af tot 60 miljard euro per maand, tot het einde van het jaar. Daarenboven moeten de banken nog altijd 0,4 procent rente betalen als ze geld stallen in Frankfurt.
Tegenstanders, waaronder de Duitse Bondsdag, hopen dat de voorzitter zijn beleid dit jaar alsnog gaat verstrakken. Zij schermen met het argument dat het jongste inflatiecijfer in de Europese Unie vorige maand afklokte op 1,8 procent. De ECB mikt op een inflatie van net geen 2 procent. Maar het is de vraag of dat voor Draghi voldoende is. Hij wil pas aan tapering doen als er een duurzame inflatie is.
Aanbod slinkt
Aangezien we niet verwachten dat de ECB de rente verhoogt voor de tweede helft van 2018, zal de spaarrente op een bodemniveau blijven staan
Sinds Draghi zijn geldbazooka heeft bovengehaald, is 0,11 procent rente het nieuwe normaal geworden in België. Ook de toekomst ziet er niet rooskleurig voor de spaarder. “Aangezien we niet verwachten dat de ECB de rente verhoogt voor de tweede helft van 2018, zal de spaarrente in België tot in 2018 vermoedelijk op een bodemniveau blijven staan”, zegt Julien Manceaux, senior economist bij ING. Hetzelfde geluid klinkt bij de drie andere grootbanken, BNP Paribas Fortis, Belfius en KBC.
De lage rente begint ook een weerslag te hebben op het Belgische spaaraanbod. Zo kunnen nieuwe klanten bij KBC sinds 1 januari niet langer instappen in de spaarabonnementen Start2Save en Start2Save4. “De rente op korte en middellange termijn blijft op een historisch laag niveau. Het kapitaal dat niet wordt gebruikt om kredieten te verlenen, moeten we tegen negatieve rentes beleggen bij de ECB. Daarom hebben we beslist te stoppen met de commercialisering van die spaarproducten”, zegt Ilse De Muyer, de woordvoerster van KBC.
Spaarders die al waren ingestapt, kunnen maandelijks tot 500 euro blijven storten op hun Start2Save- en Start2Save4-spaarrekening. Al moeten ze tevreden zijn met lagere rendementen. De grootbank heeft nog voor het jaareinde de getrouwheidspremie verlaagd van 0,15 naar 0,10 procent, en de basisrente van 0,6 naar 0,4 procent. Ook de andere grootbanken en Deutsche Bank hebben onlangs het mes gezet in de opbrengsten van hun spaarabonnementen.
KBC is niet de enige grootbank die snoeit in haar aanbod. Ook BNP Paribas Fortis stopt met de commercialisering van een aantal spaarproducten voor natuurlijke personen. Zo is het vanaf 15 maart niet langer mogelijk een Online Premium Spaarrekening of Spaarrekening Plus te openen. De deposito’s op die rekeningen worden dan omgezet naar de klassieke spaarrekening.
“Wij wensen ons aanbod voor gereglementeerd sparen te vereenvoudigen. De online Premium spaarrekening en de Spaarrekening Plus bieden reeds maanden dezelfde rente als de gewone spaarrekening. Het behouden ervan heeft dus weinig zin”, verduidelijkt Hilde Junius, woordvoerster van BNP Paribas Fortis. Die vereenvoudiging doet het aantal gereglementeerde spaarrekeningen voor natuurlijke personen bij de bank zakken van zes naar vier. Bij Fintro, een dochteronderneming van BNP Paribas Fortis, blijft het aanbod van gereglementeerde spaarrekeningen ongewijzigd.
Belfius en ING lieten aan onze redactie weten dat ze momenteel geen soortgelijke plannen hebben.Volgens BNP Paribas Fortis is de kans bijzonder klein dat de bank de geschrapte producten opnieuw gaat aanbieden als de rente opnieuw in de lift zit. “Dat laat ons toe om in de toekomst eventueel een nieuwe spaarrekening te lanceren die past binnen de behoeften en verwachtingen van onze klanten”, aldus Junius.
Transformatie naar niet-gereglementeerde spaarrekeningen
BNP Paribas Fortis transformeert op 15 maart zijn spaarrekeningen voor professionele klanten naar niet-gereglementeerde spaarrekeningen. Op die manier kan de grootbank de spaarrente verlagen tot onder het wettelijke minimum van 0,11 procent. Daarmee treedt ze in de voetsporen van KBC, dat in 2016 hetzelfde deed. KBC liet zijn bedrijfsklanten op 23 oktober overstappen van hun professionele KBC Spaarrekening PRO en KBC Spaarrekening PLUS naar een niet-gereglementeerde bedrijfsspaarrekening.
Belg blijft sparen
Als de rente laag blijft, de conjunctuur verder aantrekt en het vertrouwen stijgt, zal de druk om op zoek te gaan naar beleggingen met een hoger rendement toenemen”
Ondanks het slinkende aanbod blijft de Belg sparen. Tot nu staat er 265 miljard euro op de spaarboekjes en de kans is groot dat dat bedrag verder zal aandikken. ING zag het aantal spaardeposito’s in 2016 aangroeien met 0,4 procent, of 400 miljoen euro. “Ons model voorziet nog altijd een lichte stijging van de spaardeposito’s in de eerste helft van 2017”, aldus Manceaux. Volgens hem komt dat omdat veilige alternatieven zoals een tak21-spaarverzekering nauwelijks nog een meerwaarde bieden. “Door de lage gegarandeerde interestvoeten en rekening houdend met de premiebelasting van 2 procent, zijn spaarverzekeringen geen oplossing meer, en er is ook geen vraag meer naar”, klinkt het. In een eerder interview met MoneyTalk.be liet Yves Evenepoel, de verzekeringsspecialist van Test-Aankoop, weten dat sommige spaarders zelfs eindigen met negatieve rendementen.
Spaarboekjes blijven populair omdat de Belgische spaarders niet staan te springen om te beleggen. “Als de rente laag blijft, de conjunctuur verder aantrekt en het vertrouwen stijgt, zal de druk om op zoek te gaan naar beleggingen met een hoger rendement toenemen. De risicoappetijt van de klanten wordt dan groter, waardoor de inlagen op de spaarrekeningen kunnen dalen”, zegt Ulrike Pommée, de woordvoerster van Belfius.
Manceaux verwacht niet dat er een massale uitstroom uit spaarproducten naar andere beleggingsvormen op gang komt. Vorig jaar daalden de commissielonen op beleggingen bij ING zelfs met 3 procent, tot 482 miljoen euro. “Als we kijken naar vastrentende activa, blijken spaarboekjes, zelfs tegen hun lage rentevoet, nog altijd het best renderende instrument”, besluit hij.
Het ziet ernaar uit dat de spaarder ook in 2017 aan koopkracht verliezen. De Belgische spaarders zouden dit jaar 2,5 miljard euro aan koopkracht verliezen als gevolg van de stijgende inflatie en de lage spaarrentes.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier