Volgens de Raad van State dreigt de vervanging van de echocheque door een nettobonus het gelijkheidsbeginsel te schenden.
De Raad van State heeft zich in een advies kritisch uitgesproken over het wetsvoorstel om de ecocheques af te schaffen en te vervangen door een nettobonus. Volgens de Raad van State dreigt deze regeling mogelijk het gelijkheidsbeginsel te schenden. Open Vld-Kamerlid Egbert Lachaert, één van de initiatiefnemers van het wetsvoorstel, reageert verbaasd maar is van plan om toch door te zetten met de behandeling van het wetsvoorstel. Hij is ervan overtuigd “een goede verantwoording te kunnen voorleggen” die de toets van het Grondwettelijk Hof zal kunnen doorstaan.
Aan voorwaarden voldoen
“Uit de betrokken bepalingen op het vlak van fiscaliteit en sociale zekerheid dient te worden afgeleid dat de ecocheques in beginsel worden beschouwd als belastbare inkomsten of als loon onderworpen aan socialezekerheidsbijdragen, tenzij de toekenning, de uitreiking, het gebruik en de finaliteit ervan aan bepaalde, strikte voorwaarden voldoen”, zo waarschuwt de Raad van State in haar advies.
“Door het opheffen van deze voorwaarden en de vervanging van deze cheques door een nettobonus die rechtstreeks wordt gestort aan werknemers en waarover vrij kan worden beschikt (…) lijkt het in het licht van het gelijkheidsbeginsel niet langer verantwoord dat voor de nettobonus op het vlak van fiscaliteit en socialezekerheidsbijdragen in een specifieke regeling wordt voorzien die voordeliger is dan die voor het vergelijkbare, gewone loon”.
De Raad van State laat wel een opening door te stellen dat “indien de indieners van het wetsvoorstel van oordeel zijn dat de voorgestelde regeling wel degelijk te verantwoorden valt in het licht van het grondwettelijke gelijkheidsbeginsel, ze die verantwoording tot uitdrukking moeten brengen in de loop van de parlementaire procedure”.
En dat is Lachaert precies van plan, zegt hij in een persbericht. “Het enige wat het wetsvoorstel doet, is een (elektronische) cheque vervangen door geld. Als blijkbaar niemand eraan twijfelde dat het gelijkheidsbeginsel zich niet verzette tegen een parafiscale vrijstelling van een titel, waarom zou het dan de vrijstelling van een geldsom die aan dezelfde voorwaarden beantwoordt, onmogelijk maken? “, vraagt hij zich af.
Ook de beperking op het gebruik van de ecocheque tot bepaalde soorten goederen, is volgens Lachaert achterhaald. “De bedoeling was om werknemers meer te laten consumeren (…) Het doel van de cheques ligt in het parafiscaal gunstig behandelen van een deel van het loon en niet in het aanzetten van de werknemer om een deel van zijn loon ecologisch verantwoord te gaan consumeren”.
Toenemend aantal werknemers gebruikt ecocheques
CD&V-Kamerlid Stefaan Vercamer zegt dat het aantal werknemers dat ecocheques ontvangt is gestegen van 600.000 in 2009 naar 1.600.000 in 2016, en dat 30 procent van de ecocheques momenteel wordt uitgegeven in een elektronische vorm. Volgens berekeningen van de dienst voor administratieve vereenvoudiging zal een volledige overschakeling naar elektronische ecocheques een vermindering van de administratieve lasten voor ondernemingen, handelaars en werknemers tot gevolg hebben van 41.000.000 euro.
De digitalisering en de komst van nieuwe spelers op de markt hebben geleid tot een daling van de kosten van 10 tot 50 pct met een zichtbaar effect voor de kleine ondernemingen, aldus nog Vercamer. “We juichen dat toe”, zegt het Kamerlid, “maar men had al veel eerder moeten beslissen om alle ecocheques verplicht elektronisch uit te geven. Nog beter ware dat de cheques vervangen worden door een netto-vergoeding, maar de Raad van State vindt dat ‘problematisch’ in het kader van het gelijkheidsbeginsel.”
“We zullen dus misschien een tussenstap moeten overwegen en op korte termijn tot een verplichte, snelle en volledige overschakeling naar elektronische ecocheques moeten, maar we zullen dat samen met de indieners van het wetsvoorstel bekijken en bespreken”, aldus nog Vercamer.
