Duurzaam bankieren in 2025: waar kunt u terecht?

Door te kiezen voor een duurzame financiële partner, kunt u bijdragen aan het behoud van de planeet. Drie recente studies zetten u op weg.

Betalingen doen, spaargeld beheren, kredieten verstrekken en investeringen ondersteunen: banken vervullen een belangrijke rol in de economie. Om een bank te vinden die past bij uw profiel als consument of ondernemer en om de producten, de dienstverlening en de tarieven van die instellingen te vergelijken, zijn websites zoals Spaargids, Bankshopper, TopCompare en Wikifin nuttig. Hecht u belang aan duurzaam bankieren en wilt u weten welke bank uw financiële middelen op een ethisch correcte manier beheert of belegt, dan kunt u te rade gaan bij enkele recentelijk verschenen studies.

BankWijzer: duurzaamheidsscore

De website BankWijzer is een initiatief van FairFin, een sociaal-culturele beweging die streeft naar een wereld waarin de mens en de planeet vooropstaan. Ze beordeelt de banken in ons land op tien criteria: arbeidsrechten, belastingen, biodiversiteit, bonusbeleid, corruptie, gendergelijkheid, klimaatverandering, mensenrechten, transparantie en het uitsluiten van wapenproducenten.

BankWijzer, dat steun krijgt van organisaties als Oxfam en 11.11.11, onderzoekt niet alleen hoe banken omgaan met die thema’s, het initiatief gaat ook na of ze al dan niet diensten verlenen aan bedrijven die daartegen zondigen. BankWijzer analyseert tweejaarlijks de grootste vijf banken in België en enkele kleine spelers, en kent ze een duurzaamheidsscore toe. De recentste studie dateert van april vorig jaar (zie tabel Triodos is de duurzaamste bank).

BankWijzer haalt zijn informatie uit documenten die publiek beschikbaar zijn. Sommige instellingen geven weinig informatie over hun duurzaamheidsbeleid. Dat gebrek aan transparantie bestraft BankWijzer met een negatieve score. Dat ondervond Crelan, dat vorig jaar voor het eerst werd opgenomen in de studie. In een daaropvolgend persbericht erkende de bank dat ze onvoldoende open was geweest en publiceerde ze meteen haar eerste klimaatverslag. Volgens BankWijzer is dat een mooi voorbeeld van het corrigerende effect van het initiatief. “Banken hechten nu eenmaal veel belang aan wat burgers van hen denken”, klinkt het.
Op de website van Fairfin vindt u tips om over duurzaamheid op een kritische en constructieve manier in dialoog te gaan met uw bank.

Investeren in Palestijnse bezette gebieden

Sinds 2021 brengt Don’t Buy Into Occupation (DBIO), een internationale coalitie van 25 ngo’s waaronder 11.11.11 en Fairfin, jaarlijks een rapport uit dat de financiële banden blootlegt tussen Europese financiële instellingen en bedrijven die actief zijn in de Palestijnse bezette gebieden.

DBIO is niet mild voor een aantal banken in ons land. Verscheidene zijn door kredieten, aandelen, obligaties en verzekeringen verbonden aan bedrijven die actief zijn in de nederzettingenindustrie in Palestina (zie tabel Belgische banken investeren in Palestijnse bezette gebieden).

Trends stelde vast dat bepaalde instellingen niet vermeld worden in het verslag, terwijl die volgens bronnen toch betrokken zijn bij de nederzettingenindustrie. “Niet alle data staan in het rapport”, bevestigt een researcher van Fairfin. “Er zijn nog heel wat meer financiers betrokken in het dossier, maar we hebben niet de middelen om op alle banken tegelijk te focussen. Daardoor moeten wij keuzes maken.”

De Nationale Bank van België staat wel in de studie, met een volgens de coalitie “relatief klein maar symbolisch belangrijk belang” van 5 miljoen dollar in twee bedrijven die surveillanceapparatuur aan Israël leveren en huuraccommodatie aanbieden in illegale nederzettingen.

Ersis: duurzaam beleggen

Ethibel Research on Sustainable Investments and Savings (Ersis) geeft elk jaar een inkijk in het aanbod van duurzame beleggingsproducten in België. De studie die in vorig najaar verscheen, analyseert de situatie in 2023. Dat jaar telde Ersis 703 duurzame beleggingsproducten van Belgische oorsprong. Dat waren er 47 meer dan in 2022. Het grootste aanbod vindt u bij BNP Paribas en KBC (zie tabel Duurzaam beleggen blijft in opmars).