Waarom uw loon in januari zo sterk is gestegen

Over de automatische indexering van de lonen van werknemers is al veel inkt gevloeid, maar er zijn nog andere redenen waarom op uw loonbriefje in januari een flink hoger bedrag stond.

Op 1 januari zijn de lonen van meer dan 1,3 miljoen werknemers in de privésector met 11 procent geïndexeerd. Verschillende sectoren passen maar één keer per jaar de lonen aan de inflatie aan, aan het begin van het jaar. Dat is het geval voor de verzekeringssector, papier en karton, schoonmaak, de bouwsector, de horeca, de voedingsindustrie, logistiek en land- en tuinbouw. Ook alle bedienden die onder het paritair comité 200 vallen, zitten in dat schuitje.

Die 1,3 miljoen werknemers zagen het resultaat daarvan de voorbije dagen, toen het loonbriefje in de mailbox zat of het geld op hun rekening verscheen. En de kans is groot dat er meer dan 11 procent bijkwam. Dat kan verschillende redenen hebben. We laten even buiten beschouwing hoeveel u er met een toevallige baremasprong of bonus in januari bij kreeg.

1. De bedrijfsvoorheffing wordt anders berekend

Tussen het brutoloon dat de werkgever betaalt en het nettoloon dat de medewerker ontvangt, zit een verschil. De werkgever moet elke maand een bedrijfsvoorheffing inhouden op de lonen. Vanaf 1 januari wordt die voorheffing, of het voorschot op de inkomstenbelasting, anders berekend. “Tot nu werden elk jaar nieuwe schalen in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd per belastbare schijf van 15 euro. Voor elke schijf gold een andere bedrijfsvoorheffing. Afhankelijk van het belastbaar inkomen van de werknemer werd, wanneer een inkomen tussen twee schijven van 15 euro viel, de laagste schijf genomen en de overeenkomstige voorheffing toegepast”, legt Isabelle Caluwerts van Partena Professional uit.

Door die schalen gebeurden er soms rare dingen. Een werknemer kreeg meer brutoloon, maar minder nettoloon. Isabelle Caluwerts geeft het voorbeeld van een medewerker, die gehuwd is met één kind ten laste. Wanneer die een brutoloon van 3.500 euro verdiende, werd er 755 euro bedrijfsvoorheffing ingehouden. Bij een stijging van het loon met 5 euro bruto steeg de voorheffing tot 763 euro. Omdat de stijging van de voorheffing groter was dan de stijging van het brutoloon, leidde dit tot een daling van het nettoloon van de werknemer met 3 euro. De nieuwe berekening op basis van het werkelijk ontvangen belastbare bedrag moet zulke anomalieën voorkomen.

2. Indexering van de belastingschalen

Elk jaar worden de schalen voor de bedrijfsvoorheffing aangepast aan de inflatie, om te voorkomen dat een automatische indexering van de lonen wordt wegbelast. Door de hoge inflatie van het afgelopen jaar is er voor eenzelfde loon “een vrij groot verschil in het bedrag aan bedrijfsvoorheffing tussen 2022 en 2023”, legt Isabelle Caluwerts uit. De achterliggende logica is dat de belastingdruk op een loon na een indexering dezelfde is als daarvoor. Ook wanneer uw loon in januari niet geïndexeerd zou zijn, houdt u in januari door de indexering van de belastingschalen meer netto over van hetzelfde brutoloon als in december.

Niet alleen de lonen worden geïndexeerd, maar ook de fiscale grensbedragen. Neem de belastingvrije som, het inkomen waarop geen belasting hoeft betaald te worden. Het basisbedrag voor de belastingvrije som stijgt met 890 euro van 9.270 euro voor het inkomstenjaar 2022 naar 10.160 euro voor 2023. Ook dat maakt dat u netto meer overhoudt.