Nieuwe regels voor tijdskrediet vanaf 1 september

Wilt u tijdskrediet opnemen, bijvoorbeeld om te zorgen voor uw kind of voor een familielid, dan geldt daarvoor vaak een welbepaalde minimumduur. De regels voor wie de regeling wil stopzetten vóór de afgesproken einddatum, wijzigen op 1 september 2024.

Tijdskrediet is het wettelijke recht om tijdelijk uw arbeidsprestatie of loopbaan te onderbreken. Er bestaan verschillende vormen, waaronder het tijdskrediet met motief, dat recht geeft op een vervangingsinkomen van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA). De hoogte van het bedrag hangt af van het type tijdskrediet, van de gezinstoestand en de leeftijd van de werknemer.

Als u tijdskrediet met motief opneemt, dan hebt u de keuze tussen:

· een volledige onderbreking (u stopt dus tijdelijk helemaal met werken).

· een halftijdse onderbreking (u vermindert uw prestaties tijdelijk met 50 procent).

· een onderbreking met een vijfde (u blijft tijdelijk vier vijfde werken, en neemt ofwel één dag ofwel twee halve dagen per week vrij).

Er bestaan zes mogelijke motieven voor tijdskrediet in de privésector. Afhankelijk van het motief variëren de modaliteiten. Een overzicht.

Motief 1: zorgen voor een kind jonger dan acht jaar

Wilt u tijdskrediet opnemen om te zorgen voor een kind, dan moet er een ouderlijke verwantschap zijn met dat kind. Het begrip ‘zorg’ wordt hier evenwel niet louter in de medische zin van het woord gezien, maar heeft een ruimere betekenis.

Om in aanmerking te komen voor deze regeling, moet u een zekere anciënniteit bij uw huidige werkgever kunnen voorleggen. Voor het specifieke tijdskrediet gelden sinds vorig jaar zelfs strengere voorwaarden dan voor de andere: u moet voor de aanvraag bij uw werkgever minimaal 36 maanden bij dezelfde werkgever aan de slag zijn, ongeacht of u voltijds, halftijds of een vijfde tijdskrediet opneemt. Het is wel nog altijd mogelijk dit tijdskrediet al vanaf 24 maanden anciënniteit op te nemen, maar dan zonder uitkering.

Voor de voltijdse opname van het tijdskrediet met dit motief is de leeftijd van het beoogde kind vorig jaar ook teruggebracht van acht naar vijf jaar. Om uitkeringen van de RVA te ontvangen bij een voltijdse afwezigheid, moet de regeling dus van start gaan vooraleer uw zoon of dochter vijf jaar wordt. De halftijdse en een vijfde opname van dit type tijdskrediet met uitkeringen kunnen tot de achtste verjaardag van uw kind.

De minimumduur bedraagt drie maanden (bij voltijdse of halftijdse onderbreking) of zes maanden (bij een vijfde onderbreking). De maximale duurtijd voor het ontvangen van uitkeringen voor het tijdskrediet met dit motief is vorig jaar verlaagd van 51 naar 48 maanden. U kunt wel nog altijd 51 maanden opnemen, maar daarvan zullen slechts 48 maanden vergoed worden.

Motief 2: palliatieve zorg verlenen

Dit stelsel biedt u de kans een patiënt aan het einde van zijn leven bij te staan en te begeleiden. Om dit gemotiveerd tijdskrediet voltijds met uitkeringen van de RVA te kunnen opnemen, moet u voor de schriftelijke aanvraag bij uw werkgever ofwel minimaal 12 maanden voltijds of 24 maanden deeltijds gewerkt hebben in het bedrijf. Wie halftijds of een vijfde tijdskrediet met uitkeringen wil opnemen, dient minstens 12 maanden voltijds gewerkt te hebben in dezelfde onderneming.

Voor deze vorm van tijdskrediet geldt geen minimumduur. De maximumduur tijdens de volledige loopbaan bedraagt 51 maanden.

Motief 4: zorgen voor een zwaar ziek gezins- of familielid

Dit motief beoogt de verzorging die nodig geacht wordt voor het herstel van de patiënt. Er gelden eveneens de algemene anciënniteitsvoorwaarden: minimaal 12 maanden voltijds of 24 maanden deeltijds gewerkt in het bedrijf voor een voltijds tijdskrediet met RVA-uitkeringen, en minstens 12 maanden voltijds gewerkt voor halftijds of een vijfde tijdskrediet.

Per aanvraag hebt u recht op minimaal één tot maximaal drie maanden afwezigheid. De maximumduur tijdens uw volledige carrière bedraagt ook weer 51 maanden.

Motief 4: zorgen voor een gehandicapt kind dat jonger is dan 21 jaar

Voor dit motief gelden opnieuw de algemene anciënniteitsvoorwaarden. De minimumduur voor deze vorm van tijdskrediet bedraagt drie maanden (bij voltijdse of halftijdse onderbreking) of zes maanden (bij een vijfde onderbreking). De maximumduur tijdens de gehele loopbaan is wederom vastgelegd op 51 maanden.

Motief 5: bijstand of zorg verlenen aan een zwaar ziek minderjarig kind

Ook voor dit motief zijn de algemene anciënniteitsvoorwaarden van kracht. Per aanvraag hebt u recht op minimaal één tot maximaal drie maanden afwezigheid. Gedurende uw volledige carrière kunt u opnieuw maximaal 51 maanden gebruikmaken van dit stelsel.

Motief 6: een erkende opleiding volgen

De vorige vijf vormen van tijdkrediet zijn in het leven geroepen om zorg of hulp aan een naaste te verlenen. Een zesde optie is een opleiding volgen die erkend is door een van de drie Belgische gemeenschappen of door de sector. Ze dient minstens 360 lesuren (of 27 studiepunten) per jaar ofwel 120 lesuren (of negen studiepunten) per schooltrimester of per ononderbroken periode van drie maanden te omvatten.

De minimumduur van dit motief bedraagt drie maanden (bij voltijdse of halftijdse onderbreking) of zes maanden (bij een vijfde onderbreking). Over de volledige loopbaan geldt een verkorte maximumduur van 36 maanden.

Nieuwe regels voor vroegtijdige stopzetting

Voor elke vorm van gemotiveerd tijdskrediet geldt dus een minimumduur. Als u de vermindering van de arbeidsprestatie om een of andere reden vroegtijdig wilt beëindigen, dan kan dat opnieuw alleen met een schriftelijk akkoord van uw werkgever. Vervolgens dient u de datum van de voortijdige stopzetting ook schriftelijk mee te delen aan de RVA. De werkgever moet het document mee ondertekenen.

Tot op vandaag wordt zo’n vroegtijdige beëindiging bestraft. De RVA vordert dan de tot dan genoten onderbrekingsuitkeringen volledig terug van de werknemer, tenzij die zich kan beroepen op een overmachtssituatie (zoals een overlijden) of ouderschapsverlof dat vroegtijdig wordt stopgezet.

“Vanaf 1 september 2024 zal de RVA de betaalde onderbrekingsuitkeringen niet langer terugvorderen van de werknemer”, zegt Ilona De Boeck, legal advisor knowledge van de hr-dienstengroep Group S. “Wel wordt dan de niet-opgenomen periode van de minimumduur afgetrokken van de maximumduur aan onderbrekingsuitkeringen waar je als werknemer nog recht op hebt.”

Een voortijdige stopzetting van het tijdskrediet kan ook voortaan enkel met het akkoord van de werkgever. Ook de RVA moet nog altijd tijdig schriftelijk op de hoogte worden gebracht. “Met ‘tijdig’ wordt bedoeld: voor de uitbetaling van de uitkeringen voor de maand waarin de stopzetting gebeurde”, verduidelijkt Ilona De Boeck. “Als de kennisgeving aan de RVA plaatsvindt nadat het tijdskrediet is stopgezet en de uitkeringen al volledig zijn betaald voor de maand waarin de vervroegde stopzetting plaatsvond, dan zullen de onterecht toegekende uitkeringen voor die maand worden teruggevorderd.”

Vergeet niet dat er naast het gemotiveerd tijdskrediet nog mogelijkheden zijn om uw arbeidsprestaties tijdelijk te verminderen. Denk aan het tijdskrediet eindeloopbaan, de thematische verloven en loopbaanonderbrekingen in de publieke sector. Voor sommige van die stelsels gelden vanaf 1 september 2024 eveneens nieuwe regels bij een stopzetting tijdens de minimumduur.