Podcast Centen & procenten: deze 6 begrotingsmaatregelen zult u voelen in de portemonnee

Premier Bart De Wever minister van Financiën en Begroting Vincent Van Peteghem.
Ilse De Witte & Jef Poortmans redacteurs bij Trends

Trends-hoofdredacteur Stijn Fockedey, en de Trends-redacteurs Jef Poortmans en Ilse De Witte zetten in een podcast de meest opvallende maatregelen uit de meerjarenbegroting op een rij. Met bijzonder oog voor de portemonnee van de burgers, de ondernemers en de beleggers.

Het akkoord over de meerjarenbegroting is het resultaat van een koehandel tussen de coalitiepartners. Voor MR was een algemene btw-verhoging uit den boze. Voor Vooruit kon er geen sprake zijn van een algemene indexsprong. De heilige huisjes konden niet volledig sneuvelen, maar er is hier en daar wel aan geknabbeld. Beleggers en ondernemers betalen opnieuw het gelag, maar ook werknemers met een brutoloon boven 4.000 euro en consumenten voor specifieke categorieën van producten en diensten. Een overzicht.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Het akkoord maakt ook de weg vrij voor de geplande pensioenhervorming. De teller voor de nieuwe pensioenbonus zou mogelijk toch al vanaf 1 januari kunnen beginnen lopen. De pensioenmalus wordt mogelijk uitgesteld naar 2027. Voor de meerwaardebelasting op financiële activa houdt de regering-De Wever vast aan de invoering op 1 januari 2026, met terugwerkende kracht.

1. Indexering van lonen en uitkeringen

De automatische indexering van de lonen blijft behouden. Alleen zal het stukje loon boven 4.000 euro bruto (of uitkering boven 2.000 euro bruto) in 2026 en 2028 niet meestijgen met de inflatie. Wie meer dan 4.000 euro bruto verdient, krijgt een indexering in centen of een vast bedrag: 80 euro. Wie minder dan 4.000 euro bruto loon trekt, krijgt een indexering in procenten die min of meer gelijke tred houdt met de stijging van de levensduurte. Volgens de hr-dienstenleverancier Partena Professional zou 41 procent van alle Belgische werknemers meer dan 4.000 euro bruto verdienen.

2. Gunstregimes voor kleine vennootschappen

Niet alleen de managementvennootschappen, maar alle kleine vennootschappen worden door het begrotingsakkoord in de portemonnee geraakt. Enkele gunstregimes worden een beetje minder gunstig. Het gaat om de VVR-bis-regeling en de liquidatiereserve. Het belastingtarief daarop gaat van 15 naar 18 procent. De regering zal ook de strijd op sociaal misbruik opvoeren. Sommige bedrijfsleiders keren zich een laag loon uit om in aanmerking te komen voor sociale energietarieven of studiebeurzen voor hun kinderen.

3. Accijnzen op brandstoffen en elektriciteit

In de uitgelekte begrotingstabellen staan vijf maatregelen onder de hoofding ‘Ecofiscaliteit’. Een stijging van de accijnzen op aardgas zou vanaf 2026 jaarlijks 91 miljoen euro moeten opbrengen. Ook de accijnzen op huisbrandolie stijgen in 2026 van 17 naar 23 euro per 1.000 liter, en daarna komt er elk jaar 1 euro bij tot 2029. Daar staat een verlaging van de accijnzen op elektriciteit tegenover.

In 2020 verwarmde 66 procent van de huishoudens in België hun woning met aardgas, volgens de Huishoudbudgetenquête. 21 procent met stookolie, 7 procent met elektriciteit en 1 procent met warmtepompen.

“Als ik goed reken, komt het neer op een verschuiving in stapjes tegen 2029: elektriciteit wordt voor een gemiddeld gezin ongeveer 30 tot 40 euro goedkoper en verwarmen op aardgas wordt 40 à 60 euro duurder”, stelt de energiespecialist Joannes Laveyne (UGent). “De totale impact op de energierekening bedraagt dan zo’n 40 tot 50 euro.”

Volgens Ruben Baetens, de CEO van The KU Leuven Institute for Energy and Society, stijgt de aardgasfactuur voor de gezinnen meer dan gedacht. De verhoging van de accijnzen blijkt enkel van toepassing op niet-zakelijk verbruik en komt dus volledig op de gezinnen en overheidsgerelateerde bedrijven terecht, en niet op andere ondernemingen. Baetens schat daarom dat de aardgasfactuur van het gemiddelde gezin met 75 euro zal stijgen op jaarbasis. Hij wordt geciteerd door VRT NWS.

Daarnaast stijgen ook de accijnzen op diesel en benzine voor transport. Vanaf 2027 zouden die belastingen op verbruik 50 miljoen euro moeten opbrengen. De btw op pesticide stijgt van 12 naar 21 procent. Vanaf 2027 verdubbelt de vliegtaks voor korte afstanden naar 20 euro. Die vliegtaks voor vluchten van 500 kilometer of minder, neemt zowel in 2028 als in 2029 nog eens met 0,5 euro toe.

4. Btw op consumptie

Een algemene btw-verhoging komt er dus niet, maar hier en daar gaat het btw-tarief wel omhoog. We schreven hierboven al dat de btw op pesticiden stijgt. Daarnaast gaat ook de btw op hotels en campings, op sport en ontspanning, op take-away omhoog, van 6 naar 12 procent. De btw op de verkoop van niet-alcoholhoudende dranken in de horeca maakt de omgekeerde beweging: van 21 naar 12 procent. Ook hier lijkt een afruil aan de gang. Veel logica kunnen we er niet in zien.

Het is geen belasting op de toegevoegde waarde (btw), maar wel een extra belasting. Er komt een pakjestaks van 2 euro op de kleine e-commerceverzendingen van buiten de Europese Unie. In de praktijk zullen vooral verzendingen van Chinese webwinkels zoals Shein, Temu en Alibaba die belasting ondergaan. De Europese Unie werkt aan gelijkaardige maatregelen om de stroom van kleine pakjes van buiten de Europese Unie in te perken en wil invoerrechten beginnen te heffen op pakjes die minder dan 150 euro kosten vanaf 2028.

“Het is een eerste stap in de richting van een gelijk en eerlijk speelveld voor Belgische handelaren, op voorwaarde dat een deel van de opbrengsten van de belasting geïnvesteerd wordt in extra technologie en man- en vrouwkracht voor de Belgische Douane”, reageert de Belgische e-commercefederatie.

5. Taks op effectenrekeningen

De regering heeft beslist de taks op effectenrekeningen te verdubbelen van 0,15 naar 0,3 procent. Wie betaalt die taks? Mensen met meer dan 1 miljoen euro op één effectenrekening. Er is wel een antimisbruikbepaling voor mensen die aan de taks willen ontsnappen door hun vermogen te spreiden over verschillende effectenrekeningen of door effecten om te zetten in activa die niet aan de taks onderworpen zijn. De bewijslast daarvoor ligt bij de fiscus. Als de belastingplichtige andere redenen kan aanhalen, dan kan dat als een geldig motief in aanmerking genomen worden.

Verzekeraars betalen de taks ook, en daardoor indirect ook de houders van Belgische levensverzekeringen. “Het grootste probleem is dat de effectentaks ook kleine spaarders treft die via tak23 beleggen, hoewel zij helemaal geen effectenrekening van meer dan 1 miljoen euro hebben”, legt Hein Lannoy van de verzekeringskoepel Assuralia uit. “Assuralia stelt al langer voor om tak23-fondsen te belasten in hoofde van de belegger, en alleen wanneer die meer dan 1 miljoen euro in het fonds heeft. Dat is een eerlijker en doelgerichter systeem. Bovendien groeit het ongelijke speelveld met de Luxemburgse tak23 waarop de taks niet verschuldigd is.” De reden daarvoor is dat tak23-fondsen worden aangehouden op een effectenrekening van de verzekeraar die het fonds beheert. Omdat de effectentaks verschuldigd is door zowel natuurlijke personen als rechtspersonen, wordt de verzekeraar belast op het volledige vermogen in het fonds, ook al gaat het om een verzameling van vele kleinere beleggers.

6. Auteursrechten

De kostenaftrek voor wie gebruikmaakt van auteursrechten wordt geschrapt, staat te lezen in de begrotingstabellen. Voor de inkomsten geïnd in 2025 geldt vandaag een kostenforfait van:

– 50 procent op de inkomstenschijf van 0 tot 20.100 euro

– 25 procent op de inkomstenschijf van 20.100 euro tot 40.190 euro

Op het saldo van de auteursrechten, nadat de bovenstaande kostenforfaits zijn afgetrokken, betaalt u 15 procent roerende voorheffing. Voortaan betalen mensen dat tarief op het volledige bedrag aan auteursrechten.

Partner Expertise