De graanprijzen pieken, het varkensvlees staat op een recordprijs en de wereldwijde vraag naar voedsel groeit. Toch zitten de veeboeren bij ons met de handen in het haar. Boerenbond-voorzitter Piet Vanthemsche legt uit waarom.
De Maatschappij voor Roerend Bezit van de Boerenbond (MRBB), de spilholding achter de Boerenbond, zag haar beleggingsportefeuille aandikken tot bijna 700 miljoen euro, ondanks het turbulente beursjaar 2011. Dochter Aveve, de marktleider in toelevering voor de landbouw, zag haar bedrijfswinst met een kwart en de omzet met 19 procent klimmen. Goed nieuws, maar de voorzitter van de Boerenbond, Piet Vanthemsche, ziet donkere wolken opdoemen.
De landbouwprijzen halen hogere pieken dan tijdens de topperiode in de zomer van 2008. Waarom blijven de boeren klagen?
Vanthemsche: “De graanprijzen pieken inderdaad, maar dat is alleen voor de graantelers een goede zaak en zij zorgen voor minder dan 10 procent van het inkomen in de Vlaamse landbouw. Vlaanderen is gespecialiseerd in groenten, fruit, sierteelt en dierlijke productie als eieren, varkens, pluimvee of melk. Daar heb je dat gunstige effect niet.”
De varkensboeren krijgen de hoogste prijzen sinds 2008.
Vanthemsche: “Je zou denken dat de varkenshouders goede tijden beleven, maar dat is niet zo. Ze zitten op hun tandvlees. Het aandeel van veevoeder in de kostprijs van de varkensteelt is 67 tot 70 procent. En de stijging van de grondstoffenprijzen is steiler dan de stijging van de varkensprijzen. We hebben geen enkele indicatie dat op kortere termijn de grondstoffenprijzen weer zakken, integendeel.”
De Verenigde Staten kreunen onder wekenlange droogte, in de Europese graanschuur Oekraïne viel de oogst in het water.
Vanthemsche: “De maïsoogst in de Verenigde Staten valt bijna een kwart lager uit dan begroot. De graanoogsten in het gebied rond de Zwarte Zee – Kazachstan, Oekraïne, Rusland – vallen door een opeenvolging van een koud voorjaar, overstromingen en droogte, tot 30 procent lager uit dan voorzien. Voor de oogst in West-Europa is het nog wat vroeg, maar de vooruitzichten wijzen op een lagere productie. Wereldwijd zijn de prognoses in enkele maanden volledig herzien en tegelijk is er een blijvende stijgende vraag. Op de termijnmarkten blijven de prijzen voor graan hoog tot in het late najaar van volgend jaar.”
Bij de vorige piek van de voedselprijzen, in de zomer van 2008, klonken er alarmsignalen over een dreigende wereldwijde voedselschaarste. Hebben de pessimisten gelijk?
Vanthemsche: “Ik ben geen pessimist over de voedselschaarste, op de langere termijn vinden we antwoorden op de spanningen tussen vraag en aanbod van grondstoffen. Maar de zeer scherpe piek in de grondstofprijzen geeft op relatief korte termijn aanleiding tot een aantal directe gevolgen. In de rijke westerse wereld kunnen we ze niet doorrekenen in de kostprijs van onze dierlijke productie. In de minst ontwikkelde landen kunnen mensen hun voedsel niet meer betalen, dat leidt daar tot instabiliteit en politieke onzekerheid. De Arabische Lente is met voedselrellen begonnen.”
Wolfgang Riepl
Lees het volledige interview in Trends van deze week.
