Voorlopig hoeven mensen die zorgverlof nemen om te zorgen voor jonge kinderen of zieke familieleden zich weinig zorgen te maken over de impact op hun pensioen. Er is één uitzondering. Voor mensen die vanaf 2027 al op 60 jaar op pensioen zouden kunnen, omdat ze op zeer jonge leeftijd zijn beginnen werken.
Begin september ontstond er commotie, omdat periodes van moederschapsrust niet zouden meetellen om te berekenen of mensen voldoen aan de voorwaarde van een lange loopbaan om vanaf 60 jaar al vervroegd op pensioen te kunnen. De krant De Morgen meldde maandagochtend dat de minister van Pensioenen en Financiën Jan Jambon (N-VA) van plan is om de teksten aan te passen, zodat moederschapsrust alsnog wél zal meetellen. De woordvoerder van de minister bevestigt dat nieuws aan de redactie.
De pensioenhervormingen die het meest in de kijker lopen, zijn wellicht de invoering van een pensioenbonus en malus en een vernauwing van de definitie ‘aan werk gelijkgestelde periode’. We verduidelijken hieronder.
1 Wat is een pensioenmalus?
De malus is een vermindering van het bruto pensioenbedrag met een percentage voor elk jaar dat u vroeger met pensioen gaat dan de wettelijke pensioenleeftijd. U kunt enkel nog met vervroegd pensioen gaan zonder malus als u zowel 35 loopbaanjaren met minstens 156 gewerkte dagen als 7.020 gewerkte dagen, verspreid over uw loopbaan, kunt voorleggen. Het percentage waarmee het pensioenbedrag vermindert, hangt af van uw geboortejaar.
2 Wat is het verschil met de nieuwe pensioenbonus?
Vandaag volstaat het om uw pensioen uit te stellen tot na de vroegste pensioendatum om aanspraak te kunnen maken op de bonus. Na de pensioenhervorming zult u uw pensioen moeten uitstellen tot na de wettelijke pensioenleeftijd om nog een pensioenbonus op te bouwen. Bovendien geldt ook voor de bonus dat enkel mensen die voldoen aan de dubbele werkvoorwaarde (35 jaar van 156 dagen én 7020 dagen over hun loopbaan) een verhoging van het pensioenbedrag kunnen krijgen per jaar dat ze hun pensioen uitstellen na hun wettelijke pensioendatum.
3 Welke gelijkgestelde periodes tellen als gewerkte periodes?
Zorgverlof zoals ouderschapsverlof telt wel mee om aan de malus te ontsnappen of bonus op te bouwen, en telt mee om de eerste datum van het vervroegd pensioen en om het recht op een minimumpensioen te bepalen.
Maar het telt niet mee voor de nieuwe mogelijkheid om – vanaf 2027 – al op 60 jaar met pensioen te gaan na een lange loopbaan met veel gewerkte dagen.
Ook moederschapsverlof, militaire dienst en tijdelijke werkloosheid worden gelijkgesteld met gewerkte dagen voor de dubbele werkvoorwaarde van de bonus en de malus.
4 Wat zou er veranderen voor moederschapsrust?
Tot voor kort dachten we dat ook moederschapsrust niet zou meetellen voor de berekening van een lange loopbaan voor werknemers die op hun 60ste op pensioen zouden kunnen, omdat ze bijvoorbeeld op hun 18de al zijn beginnen werken. Het kabinet van de minister van pensioenen laat nu weten dat moederschapsrust wél zal tellen als een zogenoemde gelijkgestelde periode, ook voor de berekening van de loopbaan voor de vervroegde pensioenmogelijkheid vanaf 60 jaar.
Jef Maes, auteur van Onze sociale zekerheid en gewezen vakbondsman, stak eerder de lont in het kruitvat in een opinie in de krant De Morgen. “Een vrouw die op haar 18de voltijds begon te werken, en die een kind kreeg op haar 19de en op haar 20ste, zal volgens het wetsontwerp twee jaar langer moeten werken.”
Ook de Gezinsbond was niet te spreken. over het plan om moederschapsrust niet langer automatisch gelijk te stellen met loopbaanjaren in de pensioenberekening voor lange loopbanen. Dit is volgens de Gezinsbond een vorm van indirecte discriminatie op basis van geslacht, omdat het vrouwen systematisch benadeelt voor het krijgen van kinderen. ‘Deze maatregel vergroot niet alleen de genderpensioenkloof, maar druist volgens ons ook in tegen Europese richtlijnen’, zegt Jeroen Sleurs, directeur van de Gezinsbond. ‘Volgens de huidige plannen zullen mensen die moederschapsrust hebben opgenomen, langer moeten werken dan wie dat niet deed. Zo worden vrouwen gestraft omdat ze kinderen krijgen. Dat is onaanvaardbaar’, zegt Sleurs.
De bovenvermelde discriminatie tussen vaders en moeders die op jonge leeftijd zijn beginnen te werken, zal er dus niet langer zijn als de teksten herschreven worden zoals bevestigd door het kabinet.
Voor al uw vragen en antwoorden over de pensioenhervorming kunt u ook terecht op deze website van de Federale pensioendienst.
Hier leest u meer over de pensioenkloof tussen mannen en vrouwen.
