Wie investeert in het afkopen van studiejaren om zicht te krijgen op een wat hoger pensioen, zal die investering gemiddeld na vier of vijf jaar pensioen terugverdiend hebben. Dat heeft pensioenminister Daniel Bacquelaine (MR) gezegd. Hij voegde er wel aan toe dat studiejaren afkopen niet voor iedereen de moeite is.
Bacquelaine gaf het Federaal Planbureau de opdracht om de impact van de hervorming op lange termijn te becijferen. Volgens de studie zou de bruto pensioenkost in 2060 met 731 miljoen euro verlagen. Er spelen echter ook fiscale effecten, dus de netto opbrengst voor de staat zal kleiner uitvallen. Bacquelaine kon daar geen cijfer op plakken, maar maakt zich sterk dat het resultaat voor de staat positief zal zijn.
Langer aan de slag
Er komen ook grootschalige campagnes én een speciale simulatietool op mypension.be
De winst komt vooral uit het langer aan de slag houden van ambtenaren, die op dit moment nog genieten van gratis diplomabonificatie. Zij zijn goed voor 706 miljoen euro van het totale brutovoordeel van 731 miljoen euro in 2060. Ook de zelfstandigen – die nu nog op elk moment in hun carrière onder gelijkaardige voorwaarden jaren kunnen afkopen – helpen de pensioenkost in 2060 met 55 miljoen euro drukken. De werknemers – die voortaan ook na meer dan tien jaar na hun studies zullen kunnen afkopen – zorgen daarentegen voor een kleine meerkost van 30 miljoen.
Zoals reeds bekend zullen ambtenaren, werknemers en zelfstandigen in het nieuwe systeem 1.500 euro moeten neertellen per diplomajaar dat ze willen afkopen in de eerste tien jaar na hun studies. Voor werknemers is dat nu nog 1.415 euro. Wacht men langer, dan zal dat bedrag steeds hoger worden. Tot halfweg 2020 komt er wel een overgangsperiode waarin ambtenaren alle jaren kunnen regulariseren die hen niet gratis worden toegekend op basis van hun reeds afgelegde carrière.
Het voordeel per afgekocht studiejaar ligt voor werknemers en zelfstandigen tussen 267 en 392 euro bruto per jaar, afhankelijk van hun persoonlijke situatie. Voor ambtenaren zal het gaan om een waardering ten belope van 1/60 van hun refertewedde.
Dat de overgangsperiode drie jaar duurt, maakt dat het Planbureau de opbrengst op korte termijn trouwens wat ander inschat dan de regering. Dit jaar verwacht het slechts 33 miljoen euro extra voor de begroting, wat gradueel stijgt tot 214 miljoen euro in 2020. De cijferaars verwachten immers dat mensen pas aan het einde van de overgangsperiode effectief de stap zullen zetten. De komende vijf jaar samen verwacht het Planbureau meer dan een half miljard aan extra opbrengsten uit de regularisatiebijdragen.
Niet voor iedereen voordelig
Waar we op mikken, is dat mensen langer zouden werken”
Minister Bacquelaine benadrukt intussen dat niemands pensioen verlaagd wordt. “De uitkomst van al onze hervormingen is dat de ambtenaar met meer pensioen vertrekt als hij langer aan de slag blijft.” Dat blijkt uit alle simulaties van de administratie, herhaalde de liberaal meermaals. “Waar we op mikken, is dat mensen langer zouden werken. Als je er natuurlijk voor kiest om niet langer te werken én geen studiejaren te regulariseren, dan zal je inderdaad minder krijgen. Maar dat blijft een volledig vrije keuze.”
Het is trouwens niet voor iedereen voordelig om studiejaren af te kopen, beklemtoonde Bacquelaine. “Veel leerkrachten” halen er volgens de minister bijvoorbeeld geen profijt uit, aangezien zij onder meer via hun preferentiële tantièmes sneller aan een volledige loopbaan zitten. Het voorbeeld leek niet toevallig gekozen, nadat Franstalig onderwijsminister Marie-Martine Schyns (cdH) vorige week nog doemberichten de wereld had ingestuurd. Het Planbureau gaat er ruwweg van uit dat zowat 100.000 mensen van de overgangsperiode gebruik zullen maken.
Bacquelaine beseft dat het om een complexe hervorming gaat. Hij raadt iedereen dan ook aan te rade te gaan bij de pensioenadministratie. Er komen ook grootschalige campagnes én een speciale simulatietool op mypension.be, zo beloofde de minister nog.
De parlementaire bespreking van de hervorming is momenteel nog aan de gang. Bacquelaine wil het aan de Kamer laten om te beslissen of ook het zevende jaar in sommige richtingen van het secundair onderwijs zal kunnen worden meegenomen bij het afkopen van studiejaren.
