Brave spaarders mogen kiezen. Of ze betalen via belachelijk lage rentevoeten een hoge vermogensbelasting, of ze laten het hele systeem op de fles gaan.
Brave spaarders mogen kiezen. Of ze betalen via belachelijk lage rentevoeten een hoge vermogensbelasting, of ze laten het hele systeem op de fles gaan. Voor de Belgische spaarder loopt deze impliciete belasting op tot 5 miljard euro per jaar. Erger nog, deze belasting zal hem nog jaren achtervolgen.
Spaarzame burgers die hun centen toevertrouwen aan een spaarrekening zijn de klos. Ze moeten het hebben van de rente op korte termijn die de ECB tot een magere 1 procent heeft gereduceerd.
In België stond in de herfst van vorig jaar 237 miljard euro geparkeerd op spaarrekeningen. Bij een negatieve reële spaarrente van ongeveer -2 procent betekent dat deze spaarmassa een jaarlijks koopkrachtverlies van ongeveer 5 miljard euro per jaar boekt.
Het is een enorme vermogensbelasting die in geen enkele begroting voorkomt en door geen enkel parlement goedgekeurd werd, maar daarom niet minder in het vlees de spaarders snijdt.
Ook niet te vergeten is de 220 miljard euro die de Belgen bij elkaar hebben gespaard in pensioen- en levensverzekeringen. Ook hier vreten de lage rentevoeten aan het rendement van deze spaarproducten.
De begunstigden van deze impliciete vermogenstaks en de financiële recessie? Al wie per saldo in de schulden steekt. Ook u kan uw karretje aanhaken door nu geld te lenen en dus te profiteren van de lage rentevoeten.
Maar omdat de Belgische gezinnen, bekend om hun spaarijver, een nettovermogen van ruim 700 miljard euro hebben, zijn ze als groep een groot slachtoffer van de financiële repressie.
Ook België als geheel zit als nettoschuldeiser van het buitenland (voor een kleine 100 miljard euro) in het betalende kamp van de mondiale financiële repressie.
“En omdat het vermogen vooral bij de oudere generaties steekt, is er ook een overdracht van koopkracht van oud naar jong bezig”, zegt Etienne de Callataÿ; hoofdeconoom van Bank Degroof.
Betalen of barsten De spaarders zijn het kind van de rekening omdat er eigenlijk geen alternatief is voor de lage rentevoeten.
Luc Aben, hoofdeconoom van Van Lanschot België: “Elke zware crisis of depressie heeft in de kern te maken met overmatige schuldopbouw. Een soepel monetair beleid is dan een noodzaak om een zelfvoedende neerwaartse spiraal te vermijden. Ja, schuldeisers subsidiëren in zo’n situatie de schuldenaars. Maar zonder dat, zou er uiteindelijk niets meer te subsidiëren zijn: een dor economisch landschap. Dat geldt zowel in Europa als in de VS.”
Hoe lang nog?
De financiële repressie duurt wellicht nog veel langer dan spaarders vandaag beseffen. In de VS hebben de gezinnen en de financiële sector al werk gemaakt van schuldafbouw, maar de schulden blijven bij de overheid van de lopende band rollen. Het Westen moet dus nog beginnen met schuldafbouw.
“Spaarders zullen deze repressie nog heel lang moeten verbijten. Het kan nog jaren duren voor het monetaire beleid weer normaal wordt”, zegt Etienne de Callatäy. “Want wat kunnen politici anders doen om de overmatige schulden af te bouwen? De economische groei bevorderen is de beste oplossing, maar de vruchten van groeibevorderende en structurele maatregelen worden pas na tien jaar geplukt. De belastingen verhogen en de uitgaven beperken, is een andere uitweg, maar dat is politiek moeilijk en op korte termijn zorgt saneren voor recessiegevaar. Ook andere alternatieven liggen moeilijk: een schuldherschikking is ondenkbaar op grote schaal, en devaluaties zijn uitgesloten in een monetaire unie. Een portie inflatie? Dat is op korte termijn moeilijk om te genereren, kijk naar Japan, en Duitsland zal dat in Europa nooit toestaan. Blijft dus over: financiële repressie in de vorm van kunstmatig lage rentevoeten.”
Daan Killemaes
Een uitgebreide analyse kan u in Trends van 12 april 2012 lezen.
