Koen De Leus: ‘Schuldvermindering is de wortel die we de Grieken moeten voorhouden’

Voor de Duitsers en andere aanhangers van de harde lijn is een niet-terugbetaling van schulden door de Grieken onaanvaardbaar. Volgens KBC-econoom Koen De Leus kan een verlenging van de looptijden en een tijdelijke opschorting van rente en terugbetalingen even goed werken als een kwijtschelding van schulden.

De uitdrukking “zo bankroet als Griekenland” geraakte na de val van het Byzantijnse rijk ingeburgerd in Oost-Europa, weet KBC-econoom Koen De Leus. “Bijna de helft van de moderne geschiedenis was Griekenland in staat van wanbetaling. Volgens sommige is dat de reden waarom geen belastingen betalen een nationale sport is bij de Grieken. Het verleden heeft uitgewezen dat ze hun overheid niet kunnen vertrouwen.”

Europa schuift Griekenland 86 miljard euro steun toe, in verschillende schijven, zodat het land weer even zijn schuldeisers kan betalen. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) doet niet mee tot er sprake is van voldoende schuldverlichting.

Van een kwijtschelding wil het Duitse kamp niet weten. Kunnen andere methoden van schuldverlichting even efficiënt zijn?

Koen De Leus: “In principe wel. Ze kunnen bijvoorbeeld de looptijd verlengen tot 100 jaar en de rente verder omlaag halen, waardoor de jaarlijkse schuldenlast onderuit gaat. Ze kunnen de terugbetaling de eerste 10 of 20 jaar opschorten, tot de Griekse economie terug op de rails zit. Bij een herstel van de economie en een normale inflatie wordt de schuldenberg vanzelf dragelijker. De schuldeisers uit de eurozone hebben beloofd dat ze de schuldenlast draagbaar zullen houden als Griekenland zich houdt aan de vooropgestelde hervormingsagenda. Een effectieve schuldvermindering is een goede wortel, die Griekenland wordt voorgehouden als beloning voor hervormingen. Een of andere schuldverlichting is wel nodig, want de hervormingen zullen in eerste instantie pijn doen en pas later de economische groei opkrikken.”

Is het noodzakelijk dat het IMF toezicht houdt op de hervormingen in Griekenland? De internationale instelling heeft niet kunnen beletten dat het land opnieuw bezwijkt, ondanks de schuldherschikking in 2012.

De Leus: “Het IMF werd oorspronkelijk mee in bad getrokken omwille van de expertise, maar vandaag is haar aanwezigheid noodzakelijk voor de Duitsers. Voor de Duitsers is het IMF een garantie dat streng zal toegezien worden op de het uitvoeren van de maatregelen.”

“Er zijn verschillende redenen waarom het opnieuw de verkeerde kant uitging met Griekenland. Ze hadden in 2010 meteen een zware schuldherschikking moeten doorvoeren, toen de eerste problemen met de Griekse schulden opdoken, in plaats van te wachten tot 2012. Daarnaast heeft het IMF onderschat wat het multiplicatoreffect van de besparingen zou zijn op de Griekse economie. En het grootste probleem tenslotte is dat er van de noodzakelijke structurele hervormingen nog niet veel in huis is gekomen.”

Welke maatregelen zijn er volgens u onontbeerlijk?

De Leus: “Ze moeten ten eerste de strijd aangaan met de fiscale fraude en belastingontduiking. Het opzetten van een kadaster en een moderne, gedepolitiseerde administratie is noodzakelijk. Ten tweede moeten ze de arbeids- en producentenmarkt opengooien, zodat concurrentie mogelijk is. Dat leidt tot innovatie, efficiëntie en productiviteitswinsten. Zonder moderne overheid en competitieve economie zal Griekenland er nooit in slagen op lange termijn aan zijn schuldverplichtingen te voldoen.”