Jacques Delen (voorzitter Delen Private Bank): ‘Wie niet belegt, neemt een risico’

Met vijftig jaar op de teller bij een van de voornaamste private banks van ons land heeft Jacques Delen waardevolle inzichten voor spaarders en beleggers voor volgend jaar. “Sommigen zien beleggen als risico nemen, maar het is omgekeerd: door het niet te doen, neem je risico.”

Jacques Delen begon zijn ondernemersavontuur een kleine vijftig jaar geleden in het wisselkantoor van zijn vader op de benedenverdieping van een doorsneepand langs een grote invalsweg aan de rand van Antwerpen. “We waren met drie bedienden en drie familieleden op 100 vierkante meter”, blikt hij terug.

Dat avontuur werd een groot succes, zo blijkt onder meer uit de kantoren die Bank Delen nu even verderop langs diezelfde laan inneemt. De kantoren omspannen enkele statige herenhuizen, waarvan sommige met elkaar verbonden zijn met een glazen wandelbrug. Binnen zijn de ruimtes een combinatie van klasse en eenvoud. “De vlakke organisatie van het bedrijf vind je terug in de architectuur van het gebouw”, zegt de werknemer die ons naar de vergaderzaal brengt.

Met vijftig jaar op de teller als private banker geldt Jacques Delen als een van de meest ervaren mensen in de sector. Die ervaring was cruciaal om de klanten het juiste advies te kunnen geven, toen de financiële markten vorig jaar aan het begin van de coronacrisis onderuitgingen. “Onze strategie is altijd belegd te blijven. Je moet altijd in de markt blijven. Markttiming en veel in- en uitstappen moet je vermijden”, zegt Delen stellig. “Uitstappen doe je doorgaans te laat, en als de koersen dan nog verder zakken, moet je nog op tijd weer instappen. Stel dat je eind maart was uitgestapt, toen de beurzen al erg gezakt waren, en je wachtte te lang om weer in te stappen, dan verlies je jaren aan potentieel rendement.”

Wat is voor u het belang van beleggen en investeren?

JACQUES DELEN. “Het is de belangrijkste manier om mee te profiteren van economische groei. Dat doe je niet door schuldeiser of spaarder te zijn. Daar is geen rendement mee te halen. Als je eigenaar of aandeelhouder bent, deel je in het rendement van de bedrijven waarin je belegd hebt. Het is de enige manier om je vermogen te doen groeien en te beschermen tegen inflatie. Sommigen zien beleggen als risico nemen, maar het is omgekeerd: door het niet te doen, neem je risico.”

De inflatie loopt hoog op. Is dit wel een goed moment om in aandelen te stappen?

DELEN. “Veel spaarders en obligatiehouders plaatsen vraagtekens bij de lage rendementen en zelfs de ontwaarding van hun spaarcenten. Daarmee bevestigen ze dat ze al veel eerder in aandelen hadden moeten beleggen. Of het nu het ideale moment is om spaarboekjes om te zetten in aandelen, durf ik niet te zeggen. Het risico op een tijdelijke terugval is vandaag misschien wat groter, hoewel je dat nooit weet. Als je in de beurs stapt, doe dat dan gespreid over een aantal maanden. Dat behoedt je voor ongelukken op korte termijn. Na een tijdje ben je niet meer zo ongerust over koersvallen in de toekomst. Beleggers die op de markten blijven, hebben geen ongelukken op lange termijn.”

Streeft u een bovengemiddeld marktrendement na?

DELEN. “Dat is niet ons hoofddoel. Als je de markt wilt verslaan, lukt dat negen op de tien keer niet. We hebben een grote spreiding, met ongeveer 200 aandelen en 500 obligaties. We over- of onderwegen soms sectoren of regio’s, maar sluiten er nooit uit. Als je gokt op delen van de aandelenmarkt, neem je onnodige risico’s. Stel dat je vijf jaar geleden dacht dat groeiaandelen te duur waren en je ze links liet liggen, dan heb je heel wat rendement laten schieten.”

De Amerikaanse beurzen doen het al jaren beter dan de Europese. Komt daar verandering in?

DELEN. “Wij zitten voor 50 procent in de Verenigde Staten, 35 procent in Europa en 15 procent in de rest van de wereld. Het aandeel van de Verenigde Staten is zo gestegen omdat daar de laatste jaren de meeste groei was, vooral dankzij de sterke technologiesector. De economische groei en de werkgelegenheid zien er heel goed uit in de Verenigde Staten, dus ik verwacht dat de beurs het daar goed blijft doen. De Europese aandelen zijn zo sterk achtergebleven, dat een inhaalbeweging mogelijk is. Met China en de opkomende markten zijn we voorzichtiger. We verkiezen Europese en Amerikaanse multinationals die een deel van hun omzet daar halen. Dan profiteer je van de groei in die regio, maar ook van westerse bestuurscultuur.”

Hoe komt het dat de beleggingscultuur in België zo moeilijk wortel schiet?

DELEN. “Het maatschappelijk debat daarover wordt overschaduwd door crisissen die bij sommige mensen, die niet gediversifieerd belegden, lang in de kleren blijven hangen. Het helpt ook niet dat sommige politici in de media telkens spreken over speculeren als ze het over de beurs en beleggen hebben. De politici moeten stoppen met ondernemers en beleggers te stigmatiseren en af te schilderen als speculanten. Ze zouden beter over investeerders spreken. In de Angelsaksische landen en Scandinavië is er een veel sterkere aandelencultuur. Nog geen 10 procent van de Belgen bezit rechtstreeks aandelen, in die landen ligt dat percentage heel veel hoger.”

Wat vindt u van jonge beleggers die met cryptomunten en -beurzen hun eerste stappen zetten op de financiële markten?

DELEN. “Hun interesse in de markten is positief, maar ze onderschatten vaak de risico’s van cryptomunten. Natuurlijk word je maar volwassen in zulke zaken door af en toe met je hoofd tegen de muur te lopen. En misschien is het een nieuw kanaal waarlangs jongeren in contact komen met de bredere financiële markten. Maar crypto moet beter gereguleerd worden.”

Een andere belangrijke trend is de opkomst van passief beleggen met ETF’s en van geautomatiseerd beleggingsadvies via roboadviseurs. Zijn dat bedreigingen voor private bankers?

DELEN. “Weinig van de initiatieven rond robobeleggen komen van de grond. Het doet me denken aan de opkomst van het internet. Toen vreesde elke wisselagent of beursvennootschap het faillissement, omdat klanten zelf online hun eigen orders konden ingeven. Daar is niets van gekomen. Klanten hebben nood aan advies, ook als ze ETF’s kopen, want dan moeten ze toch weten welke. Dat advies is onze toegevoegde waarde.”

Bank Delen groeit al decennia, zonder veel mediaoptredens of gigantische marketingbudgetten. Wat is uw geheim?

DELEN. “We schuwen de media niet, maar zoeken ze ook niet op. Onze klanten hebben er geen behoefte aan dat wij in de pers uitleggen hoe wij onze portefeuilles beheren. Ze hebben nood aan direct contact. Daarin zijn we wel streng voor onszelf. Een proactief contact is veel meer waard dan wanneer je klanten enkel contacteert als je op een ontwikkeling in de markt moet reageren. Als het slecht gaat, moet je ze zeker ook contacteren, maar niet alleen dan.”

Hoe zou u de stijl van Delen Private Bank als vermogensbeheerder omschrijven?

DELEN. “Als een goede huisvader. We spreiden optimaal om individuele risico’s zo veel mogelijk uit te schakelen. Alle klanten met hetzelfde risicoprofiel krijgen hetzelfde portefeuillebeheer. Alles bij ons is discretionair beheer, we doen geen adviesbeheer op de maat van individuele klanten. Die goedehuisvadercultuur hanteren we ook intern. We hebben geen bonuscultuur en onze portefeuillebeheerders zijn geen vedetten met wie we uitpakken. Daarnaast is onze balans robuust en vind je bij ons geen portefeuilles met speculatieve producten. Ook fiscaal gedragen we ons volgens de regels. Dat weerspiegelt zich in ons klantenbestand. Als je een goede huisvader bent, trek je gelijkgestemde klanten aan.”

Tien jaar geleden nam u uw Britse sectorgenoot JM Finn over. Delen de Britten die cultuur van bescheidenheid?

DELEN. “In de Londense City willen de beheerders veel meer individueel hun zeg hebben, maar dat krijgen we stilaan omgebogen. De overname is een succes. Toen we JM Finn kochten, had het 5 miljard pond onder beheer. Nu is dat 11 miljard, waarvan 80 procent discretionair beheer.”

Wilt u nog uitbreiden naar andere landen?

DELEN. “We bekijken veel overnamedossiers, maar we zijn streng. Na een overname willen we onze bedrijfscultuur inbedden, en dat is niet altijd eenvoudig. Een Fransman of een Duitser aanvaardt niet zomaar dat wij hen opleggen hoe ze zaken moeten doen. In België zijn er ook nog veel kansen. We hebben 12 procent van de markt. Nog 88 procent te gaan dus.”

De financiële sector heeft bergen regelgeving over zich heen gekregen de laatste jaren. Heeft dat uw groei getemperd?

DELEN. “Integendeel. De regelgeving heeft ons genoopt om onze zaken zo eenvoudig mogelijk te houden. Bovendien zijn die regels er voor een reden. De samenleving, diensten en producten worden almaar complexer. Daar heb je regels voor nodig. Wij hebben die omarmd. Ze hebben gemaakt dat we veel efficiënter werken.”

Wat zijn mijlpalen in uw carrière?

DELEN. “Dat zijn vaak beslissingen waarvan je achteraf pas weet dat ze strategisch cruciaal waren. Mijn doel is altijd geweest de bedrijfsvoering efficiënter te maken. Zo hebben we in 1983 beslist geen effecten meer te leveren aan klanten. Dat was te omslachtig. Sindsdien deden we enkel de administratie van effectenportefeuilles. In 1989 zijn we begonnen met portefeuillebeheer. In plaats dat klanten met hun effecten bij ons kwamen en wij daar de administratie voor moesten uitvissen, hebben wij dat beheer van hen overgenomen. Dat was een serieuze efficiëntiewinst en vereenvoudiging. In 1997 hebben we beslist geen adviesbeheer op maat meer te doen, maar enkel discretionair beheer. Dat hebben we in 2002 gecentraliseerd bij de bank, zodat het niet langer bij individuele beheerders zat.”

Is die drang naar efficiëntie en eenvoud de sleutel tot uw succes?

DELEN. “Het is in ieder geval de reden waarom onze kosten tegenover onze inkomsten bij de laagste van de sector zijn. Vergelijk het met een restaurant. Met een menukaart van 20 bladzijden zal de keuken wellicht een chaos zijn, de kelners verliezen te veel tijd om alles uit te leggen en het eten kan niet echt goed zijn met zo’n uitgebreid aanbod. Ik eet liever in restaurants met een eenvoudige kaart.”