Welke informatie mag u vragen aan een kandidaat-huurder?

Als u een woning of appartement wilt verhuren, wilt u wellicht graag zoveel mogelijk informatie van en over de kandidaat-huurders. Maar welke vragen mag u hen stellen en welke documenten mag u vragen?

Als u een woning of appartement wilt verhuren, wilt u wellicht graag zoveel mogelijk informatie van en over de kandidaat-huurders. Maar welke vragen mag u hen stellen en welke documenten mag u vragen?

Indien u een appartement of woning wilt verhuren, wilt u er graag zeker van zijn dat de kandidaat-huurder de huurprijs, de huurlasten en de huurdersverzekering zal kunnen betalen. Bovendien hebt u graag dat de huurder het huis of het appartement dat hij gaat bewonen, degelijk zal onderhouden.

U gaat nu eenmaal voor meerdere jaren met de huurder in zee en wilt als eigenaar uw huurpand in de best mogelijke staat behouden. Aan de andere kant is er het belang van kandidaat-huurders. Wilt u gaan huren, dan mag men u niet discrimineren (bijvoorbeeld op basis van geslacht, leeftijd…). Bovendien hebt u een recht op privacy dat de verhuurder ook moet respecteren. Voorts wordt aanvaard dat iedereen recht heeft op een behoorlijke huisvesting.

Tegenstrijdige belangen

U merkt dus dat de belangen van de huurder en verhuurder op dit vlak wel eens in strijd kunnen komen met elkaar. Over wat een verhuurder aan een kandidaat-huurder allemaal mag vragen en wat niet, kan dan ook wel eens discussie ontstaan.

Door een aanbeveling van de privacycommissie (aanbeveling van 18 maart 2009) komt er op dat vlak toch iets meer duidelijkheid. Uit de aanbeveling blijkt dat een verhuurder niet alles mag vragen aan een kandidaat-huurder en dat hij zich maar een beperkt aantal documenten mag laten voorleggen.

Bij een eerste contact met de kandidaat-huurder kan de verhuurder eigenlijk nagenoeg alleen om zijn naam en voornaam vragen, eventueel ook om een telefoonnummer en een e-mailadres. Dat laatste mag hij echter alleen vragen om de huurder te kunnen contacteren (bijvoorbeeld voor het maken van een afspraak om de woning te bezichtigen).

De kandidaat-huurder kan weigeren om zijn telefoonnummer en e-mailadres te geven. Meer bepaald kan hij aan de verhuurder zeggen dat de verdere contactname van hem als huurder zal uitgaan.

Andere gegevens mag de verhuurder op dat moment niet vragen. Wel kan hij vragen dat de kandidaat-huurder zijn identiteit bewijst door de voorlegging van een identiteitskaart.

En later?

Na het eerste contact kan de verhuurder bijkomende inlichtingen vragen. Al blijft ook hier het mogen vragen de uitzondering en is het niet mogen verzoeken om informatie de regel. Wat bijvoorbeeld wel mag, is vragen naar het adres van de huurder en het adres van diegenen die zich hoofdelijk met de huurder verbinden.

De verhuurder mag het adres echter niet gebruiken om informatie in te winnen bij de vorige verhuurder, tenzij de kandidaat het met het vergaren van die informatie eens is. Ook naar het telefoonnummer van de kandidaat mag worden gevraagd, maar hij moet dat niet meedelen. De weigering om het telefoonnummer mee te delen, mag op zich geen criterium zijn dat de verhuurder doet beslissen niet aan de kandidaat te verhuren.

Andere vragen die de verhuurder mag stellen, zijn bijvoorbeeld of de huurder getrouwd of wettelijk samenwonend is (de huurder mag echter weigeren dat mee te delen, nu dat gegeven geen weigering mag verantwoorden om de huurovereenkomst af te sluiten), de leeftijd van de huurder (als men eraan twijfelt of die meerderjarig is), het aantal personen dat het onroerend goed zal bewonen…

Belangrijk voor een verhuurder is te weten of de huurder voldoende solvabel is en de huur wel zal kunnen betalen. Ook dergelijke vragen zijn binnen bepaalde grenzen toegelaten.

U kunt als verhuurder zelfs vragen dat de huurder u een loonfiche laat zien. Kwestie van diens solvabiliteit te kunnen controleren. Een kopie daarvan nemen, lijkt echter te ver te gaan. De kandidaat mag bepaalde gegevens onleesbaar maken (bijvoorbeeld naam en adres van de werkgever).

Niet toegelaten vragen

De verhuurder mag volgens de aanbeveling een hele reeks vragen niet zomaar stellen. Zo mag hij bijvoorbeeld in beginsel niet informeren naar de geboorteplaats, de etnische afstamming of de nationaliteit van de kandidaat. Die informatie zou immers aanleiding kunnen geven tot het discrimineren op grond van afkomst.

Het is ook niet toegelaten informatie op te vragen over de onroerende bezittingen van de kandidaat-huurder en over de nummers van diens zichtrekeningen. De verhuurder mag verder niet vragen of de huurder een wagen heeft en van welk merk die is, wat de nummerplaat daarvan is, enzovoort. Uitzonderlijk mag dat laatste wel gevraagd worden, als er bijvoorbeeld een autostaanplaats wordt verhuurd waarvoor er een toegangscontrole is.

De verhuurder kan aan de kandidaat-huurder ook niet zomaar een uittreksel uit het strafregister vragen (het vroegere getuigschrift van goed zedelijk gedrag) of vragen stellen naar diens gezondheidstoestand. Dat laatste zou wel kunnen als de huurder bijvoorbeeld een beroep doet op zijn handicap om een appartement te kunnen huren dat aan een gehandicapte is aangepast.

Als verhuurder mag u de huurder ook niet naar referenties vragen. De kandidaat-huurder kan u die wel spontaan verstrekken mits de derde die hij opgeeft (bijvoorbeeld een vroegere verhuurder) het daarmee eens is. Al evenmin mag de verhuurder vragen naar het nummer van de huurder bij de Kruispuntbank der ondernemingen, tenzij het gaat om een huur met een professioneel karakter.

Sancties

De aanbeveling van de commissie is op zich geen wet. Maar ze geeft goed aan wat volgens een gespecialiseerde instantie door de beugel kan en wat niet.

Vraagt een verhuurder toch bepaalde zaken die volgens de commissie niet mogen worden gevraagd, dan kan het perfect dat hij daar nooit problemen mee krijgt, maar dat valt niet uit te sluiten. Zeker een afgewezen kandidaat zou wel eens moeilijk kunnen doen en van de verhuurder een schadevergoeding vragen of zelfs een klacht tegen hem indienen.

De verhuurder riskeert in het slechtste geval zelfs strafrechtelijke sancties, bijvoorbeeld omdat hij een inbreuk maakt op de antidiscriminatiewet of op de privacywetgeving. Ook voor vastgoedmakelaars die zich bezighouden met het verhuren van onroerende goederen is het van belang de aanbeveling van de commissie na te leven. Ook zij riskeren sancties als ze dat niet doen.

Jan Roodhooft