Is een thuisbatterij rendabel?

Wie informeert naar de plaatsing van zonnepanelen, krijgt meestal het advies om die te combineren met een thuisbatterij. Maar of zo’n extra investering de moeite loont, hangt af van allerlei factoren.

De ongezien hoge energieprijzen doen velen nadenken over zonnepanelen op hun dak of in de tuin. Maar sinds de afschaffing van de terugdraaiende elektriciteitsteller is zo’n investering – doorgaans minstens enkele duizenden euro’s – een pak minder interessant geworden.

Zonnepanelen produceren vooral overdag stroom, terwijl u daar op dat moment in principe minder nood aan heeft dan ‘s avonds. De niet-gebruikte stroom wordt dan in het elektriciteitsnet geïnjecteerd. Maar met een digitale meter loopt uw meterstand niet langer terug. U komt wel in aanmerking voor een injectievergoeding, maar uw energieleverancier bepaalt zelf of hij die geeft en om welk bedrag het gaat. Hij is daar dus niet toe verplicht.

Op de website Mijnenergie.be vindt u een overzicht van de injectietarieven. Daaruit blijkt dat de vergoedingen die prosumenten krijgen aanzienlijk verschillen. Weet ook dat zowat alle energieleveranciers die enkel ter beschikking stellen van klanten die bij hen ook een contract voor de afname van energie hebben afgesloten. Engie is de enige die het injectietarief openstelt voor niet-klanten, maar die betalen daar dan wel een vaste vergoeding voor.

U krijgt mogelijk dus wel een bedrag per kWh voor de stroom die u (in principe overdag) in het net injecteert. Maar die vergoeding is nog altijd een pak lager dan de prijs die u betaalt voor elke kWh die u (vaak ‘s avonds en ‘s nachts) van het net afneemt. Volgens de energieleverancier Engie verbruiken gezinnen gemiddeld slechts 30 procent van hun zelfopgewekte elektriciteit. Het is dan ook belangrijk om dat zelfverbruik te maximaliseren, zodat u zo weinig mogelijk elektriciteit dient af te nemen van het net.

Hoe uw zelfverbruik opkrikken?

Engie adviseert om huishoudtoestellen zoals wasmachines, droogkasten en vaatwassers te laten draaien tussen 12 en 15 uur. Dat is het moment waarop uw zonnepanelen het productiefst zijn. Wanneer u thuiswerkt, is dat zeker een haalbare kaart. Moet u toch de deur uit, weet dan dat u heel wat moderne apparaten kunt voorprogrammeren. U doet er ook goed aan uw elektrische boiler te herprogrammeren zodat die overdag water opwarmt. Uw elektrische wagen rechtstreeks opladen met de stroom van uw zonnepanelen is ook een goed idee.

Een bijkomende manier om uw zelfverbruik te maximaliseren is een thuisbatterij. Die wint dan ook sterk aan populariteit. Hierin kunt u uw opgewekte stroom overdag opslaan, om die dan ‘s avonds of ‘s nachts te gebruiken. Volgens Engie kan zo’n batterij uw zelfverbruik opkrikken van 30 naar 50 tot 80 procent. In theorie althans, want uw verbruiksprofiel, de grootte van uw zonnepaneleninstallatie en de capaciteit van uw batterij spelen een doorslaggevende rol.

Hoeveel kost een thuisbatterij?

Een volwaardige thuisbatterij kost u minstens 5.000 euro, inclusief btw en plaatsing. Voor een nog krachtiger model loopt de prijs al snel op tot 10.000 euro. Gelukkig kunt u (naast een investeringspremie voor zonnepanelen) rekenen op een Vlaamse premie voor de aankoop of leasing van een thuisbatterij. Die wordt evenwel systematisch afgebouwd. Nog tot het einde van dit jaar bedraagt die maximaal 2.550 euro. Vanaf 1 januari 2022 daalt het maximumbedrag tot 1.725 euro., en vanaf 2025 is er helemaal geen premie meer.

Sinds 1 april 2021 stijgt het toegekende premiebedrag niet meer boven de grens van 9 kWh. Maar dat betekent niet dat thuisbatterijen met een hogere capaciteit niet meer in aanmerking voor de premie. Voor een batterij van bijvoorbeeld 10 kWh bedraagt die in 2022 maximaal 4 kWh x 225 euro/kWh + 2 kWh x 187,5 euro/kWh + 3 kWh x 150 euro/kWh + 1 kWh x 0 euro/kWh = 1.725 euro.

Deze Vlaamse premie geldt voor natuurlijke personen die een thuisbatterij kopen of leasen, om die te gebruiken voor de opslag van hun zelfopgewekte energie. Organisaties en vennootschappen vallen buiten de boot. De premie is van toepassing in zowel bestaande als nieuwe gebouwen. De aanvraag gebeurt online via dit formulier.

Is een thuisbatterij rendabel?

Een thuisbatterij kost dus flink wat geld, waarvan de Vlaamse overheid weliswaar een stukje terugbetaalt. Maar of uw investering daarmee rendabel wordt, is lang niet zeker. Want naast de capaciteit van de batterij spelen ook allerlei andere factoren mee.

De simulator op de website Energiesparen.be wil meer duidelijkheid brengen. Deze module werd ontwikkeld door Lemcko, een onderdeel van de onderzoeksgroep EELab van de UGent.U dient uiteraard de details van uw zonnepaneleninstallatie en thuisbatterij in te geven, maar de simulator wil ook graag weten hoeveel uw jaarverbruik is, hoe vaak uw gezinsleden overdag thuis zijn en of u al dan niet elektrisch verwarmt en kookt. Op basis van deze gegevens krijgt u een indicatie van de terugverdientijd.

Deze module houdt voorlopig nog rekening met de situatie in 2021. Hij zal aangepast worden aan de toekomstige wijzigingen, zo beloven de initiatiefnemers. Houd er ook rekening mee dat zowel onvoorziene evoluties op de energiemarkt als nieuwe politieke beslissingen – denk aan de gebroken belofte rond het behoud van de terugdraaiende teller – elke simulatie in een vingerknip weer onderuit kunnen halen.

Anticiperen op het capaciteitstarief

Wat niet te ontkennen valt: een thuisbatterij helpt u te besparen op uw elektriciteitsfactuur, maakt u minder afhankelijk van de hoge energieprijzen én biedt zekerheid bij energiestoringen of black-outs. Er is zelfs een bijkomend argument vanaf juli 2022: dat is het moment waarop de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG) de invoering van het capaciteitstarief plant.

Vandaag worden de netwerkkosten uitsluitend berekend op basis van het aantal verbruikte kWh per gebruiker. Door de komst van het capaciteitstarief zullen die maar voor 20 procent van het distributietarief meetellen. De overige 80 procent zal afhangen van uw gegenereerde verbruikspieken. Hoe hoger die zijn, hoe hoger uw elektriciteitsfactuur. De bedoeling is u ertoe aan te zetten uw verbruik meer te spreiden over de hele dag. Een thuisbatterij kan daarbij dan helpen.