Innovatie-expert David Rowan: ‘Vastgoedspecialist, treed uit je comfortzone’
![](https://img.static-rmg.be/a/view/q75/w962/h503/f50.00,50.00/6961394/unnamed-file-jpg.jpg)
“Start-ups zijn de kanaries in de kolenmijn”, stelt de innovatie-expert David Rowan. Ze voorspellen gedragsveranderingen die ook de vastgoedsector grondig zullen beïnvloeden.
David Rowan is volgende week de keynotespreker op het vastgoedevent Realty Talks in Brussel. De voormalige hoofdredacteur van het techtijdschrift Wired in het Verenigd Koninkrijk reist tegenwoordig de wereld rond om te spreken en debatten te leiden over opkomende technologieën en hun impact op bedrijven en sectoren. Hij is de auteur van het boek Non-Bullshit Innovation: 17 Proven Ways to Transform How You Work en investeert zelf in start-ups. “Met start-ups weet je nooit hoe het verhaal afloopt”, zegt hij. “Maar ga ervan uit dat de meeste het niet zullen redden. Als investeerder moet je dus veerkracht en een hoge pijntolerantie hebben. En af en toe huil ik zachtjes.”
Wat kan de vastgoedsector leren van start-ups?
DAVID ROWAN. “Het fantastische aan vastgoed is dat je, ongeacht de marktschommelingen, altijd een tastbaar asset hebt. Bij start-ups is dat anders: daar is het vaak alles of niets. Hun kracht ligt in het herkennen van kansen die anderen niet zien. Bij succesvolle oprichters van start-ups is de motivatie niet zozeer financieel, maar een obsessie met het probleem dat ze willen oplossen. De CEO van Google X – nu X, the moonshot factory (het innovatielab van Google, nvdr) – vertelde me dat oprichters van succesvolle start-ups vaak twee bijzondere persoonlijkheidskenmerken combineren: ze hebben een vervormde realiteitsperceptie – ze zijn ervan overtuigd dat ze iets kunnen bouwen wat anderen onmogelijk achten – en een constante paranoia dat iemand anders hen voor kan zijn.
“Een conservatieve sector als het vastgoed moet aandacht hebben voor start-ups. Ze zijn de kanaries in de kolenmijn. Ze capteren als eerste de signalen van gedragsveranderingen. Vandaag zijn start-ups vooral geobsedeerd door de mogelijkheden van massa’s data en AI, om processen in elk aspect van de economie te automatiseren. Dat zal onvermijdelijk ook de vastgoedsector transformeren, al duurt het misschien nog enkele jaren. Voor vastgoedprofessionals is het daarom cruciaal te begrijpen hoe start-ups denken, welke kansen ze zien en welke gedragsveranderingen ze voorspellen.”
Welke spelers lopen het meeste risico voorbijgestreefd te worden door nieuwe technologie?
ROWAN. “Het grootste risico ligt bij partijen die leunen op het verleden. Omdat kwartaal na kwartaal, jaar na jaar, alles een patroon volgt, trekken ze dat door in hun prognoses voor de toekomst. Je mag de snelheid waarmee klantengedrag kan veranderen, niet onderschatten.
“De gedragsverandering die ik vandaag zie, is gelaagd. De klant wil inzicht in de CO2-voetafdruk van een gebouw, wil realtime data over de gebruikte materialen en het energieverbruik, wil meer flexibiliteit in hoe hij betaalt voor ruimte. Dat vraagt dus misschien om flexibelere huurformules. Er ontstaan nieuwe soorten organisaties, die snel groeien, maar misschien geen vaste kern van werknemers hebben.
“Ook automatisering en robotica zullen het vastgoed transformeren. De fysieke ruimte zal aanpasbaar moeten zijn aan die hybride manieren van werken. De kernboodschap? Leiders in vastgoed zullen zich comfortabel moeten voelen met constante verandering. Afleren, opnieuw leren en flexibel blijven, is de sleutel.”
‘Een conservatieve sector als het vastgoed moet aandacht hebben voor start-ups. Ze capteren als eerste de signalen van gedragsveranderingen’
Zullen we meer en meer robots op bouwwerven zien?
ROWAN. “Ze zijn er nu al. De Nederlands start-up Monumental gebruikt robots om te metselen. Als mensen het werk niet meer willen doen of te duur zijn, en machines hetzelfde werk betrouwbaarder, efficiënter, veiliger en goedkoper kunnen uitvoeren, dan zullen we steeds meer robots zien.
“We hebben gezien dat de kostprijs van technologie als zonne-energie en cloudsoftware razendsnel is gedaald. De kostprijs van industriële robotica volgt een vergelijkbare curve. Dat opent kansen voor start-ups om delen van het bouwproces, schoonmaak of de herontwikkeling van gebouwen te automatiseren. Het blijft wel een uitdaging dat planners en toezichthouders achterlopen op de technologische evolutie. Ik vrees dat die terughoudendheid de economische groei remt, omdat het de potentiële productiviteitswinst belemmert.”
Is dat niet vooral een Europees probleem?
ROWAN. “Mijn techvrienden zeggen vaak dat wie in de techwereld iets groots wil bouwen, naar Amerika gaat om te innoveren en in Europa blijft om te reguleren. Europa hecht, terecht, veel belang aan privacy, mensenrechten en werkgelegenheid. Maar we leven in een competitieve wereld en andere regio’s lopen veel sneller. Zij reguleren zo dat experimenteren en risico nemen makkelijker wordt. Het resultaat is dat dat Europa nauwelijks bedrijven van 100 miljard euro voortbrengt, terwijl de Verenigde Staten en China steeds meer techbedrijven van biljoenen dollars creëren.”
U noemt de overgang naar een koolstofvrije wereld een grote economische kans. Dat geldt misschien nog meer voor de bouw- en vastgoedsector, die verantwoordelijk is voor bijna 40 procent van de CO2-uitstoot.
ROWAN. “Enerzijds is er de stok: steeds strengere regelgeving met boetes en belastingen voor wie niet meewerkt. Anderzijds is er de wortel: investeringen in innovatie bieden kansen. Bouwbedrijven zullen nieuwe methoden moeten ontwikkelen, toeleveringsketens verduurzamen en alternatieve materialen gebruiken. Er zijn al veelbelovende start-ups die bijvoorbeeld helpen met toeleveringsketenboekhouding of koolstofnegatieve materialen ontwikkelen. Maar dat is allemaal erg nieuw en er is dus nog veel onzekerheid. Hoe betrouwbaar en transparant zullen de koolstofkredietmarkten bijvoorbeeld zijn? Vast staat wel dat duurzaamheid een kernonderdeel van projectmanagement wordt. En dan gaat het niet meer alleen om de fysieke materialen, maar ook om de verantwoordelijkheid achter hun productie en herkomst.”
Wat is uw advies voor vastgoedprofessionals die technologie willen integreren in hun bedrijfsvoering?
ROWAN. “Innovatie ontstaat wanneer verschillende disciplines samenkomen en elkaar uitdagen. Daarom: verlaat af en toe wat je kent, en stel jezelf bloot aan radicaal andere ideeën en culturen. Zelfs een paar uur in een totaal andere omgeving kan nieuwe inzichten opleveren. Ben je een vastgoedspecialist, ga dan bijvoorbeeld eens naar een event over cryptomunten, klimaattech of mensenrechten. Die sectoren zitten in dezelfde markt voor aandacht en kapitaal, maar ze kijken soms met een heel andere, verfrissende manier naar kansen en uitdagingen. Dat kan helpen om anders naar je problemen te kijken. Blijf dus niet alleen in je eigen kringetje. Treed uit je comfortzone, leer af wat je dacht te weten en sta open voor nieuwe inzichten.”
Realty Talks vindt plaats op 5 februari in Brussels ExpoFout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier