Afschaffing woonbonus leidt niet tot crash woningmarkt

Vlamingen kunnen vanaf 1 januari 2015 niet langer profiteren van de ruime woonbonus. Dat leidt niet tot dramatische prijsdalingen, voorspellen experts. De lage rente compenseert het kleinere fiscale voordeel.

De beperking van de Vlaamse woonbonus hangt in 2015 als een zwarte wolk boven de woningmarkt. ‘Huizenverkoop stort volgend jaar in’ koppen populaire kranten. Johan Van Gompel van de KBC-studiedienst relativeert: “De vermindering van de woonbonus maakt woningen minder betaalbaar. Ik verwacht dan ook dat de prijzen 3 tot 10 procent dalen, maar niet meer. De Belgische woningmarkt kent een gezond verloop, omdat er nooit een kunstmatige prijsondersteuning was.”

Julien Manceaux, senior economist van ING België, berekende dat het fiscale voordeel voor een hypotheeklening in 2015 met 56 procent daalt in Vlaanderen. Dat kost tweeverdieners met een lening van 200.000 euro over twintig jaar 40.700 euro. “De beperking van de woonbonus kan op termijn een negatief prijseffect hebben van 10 tot 15 procent.”

Maar dat zijn louter mathematische benaderingen. Niemand verwacht een onmiddellijke daling van de nettoprijzen. Eventueel zullen de kopers meer eigen middelen gebruiken, of wachten met de aankoop. Manceaux: “Ondertussen neemt hun inkomen toe, wat het fiscale voordeel relatief minder belangrijk maakt bij de aankoop van een woning. Toch zullen veel kopers het effect voelen in 2015 en 2016. Eind 2015 zal de prijs van de woningen dus dalen. Een afname met 2 tot 5 procent lijkt me redelijk. Alles hangt natuurlijk af van de marktomstandigheden.”

In de tweede helft van dit jaar versnelden de kopers de aankoop van een huis om nog van de ruime woonbonus te genieten. “Dat heeft als onmiddellijk gevolg dat er in de eerste helft van 2015 minder transacties zijn”, aldus Van Gompel. “Dat kan de markt verstoren.”

John Romain van Immotheker denkt dat de lage rente nog lang een positieve invloed zal hebben op de prijzen. “Sinds begin dit jaar is de rente gedaald van 4,05 naar 2,75 procent. Op een ontleend bedrag van 200.000 euro over 25 jaar moet de ontlener 41.000 euro minder betalen.”

Romain berekent het ‘verlies’ door de beperking van de woonbonus op 24.600 euro (de ING-studiedienst rekent de niet-indexering sterker door). Romain: “In volle crisis had die fiscale maatregel de woningmarkt kunnen verlammen. Maar door de renteverlaging wordt ze ruim gecompenseerd. De Vlaamse regering had deze operatie niet beter kunnen plannen.”