Europese Centrale Bank gaat nog even door met ‘meest agressieve’ reeks renteverhogingen ooit

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft, zoals verwacht, de drie richtingaangevende rentetarieven met een kwart van een procentpunt verhoogd. De depositorente die banken krijgen wanneer ze geld aan de ECB toevertrouwen, zal vanaf 21 juni 3,5 procent bedragen.

De overgrote meerderheid van economen had deze renteverhoging voorspeld. “De ECB begon elf maanden geleden met de meest agressieve reeks van renteverhogingen uit haar geschiedenis en zet het gevecht tegen de inflatie voort met een nieuwe renteverhoging van 25 basispunten”, reageert ING-econoom Carsten Brzeski.

Behalve de renteverhoging zijn er nog twee beslissingen die impact hebben op de kredietverstrekking in de eurozone: het gaat over het obligatie-inkoopprogramma (APP) en voordelige leningen aan de banken onder bepaalde voorwaarden (TLTRO). De ECB heeft een tijdlang obligaties gekocht, om de rente naar beneden te drukken. Ze is al een tijdje gestopt met obligaties bij te kopen, maar hield de obligaties op de balans wel stabiel. Vanaf juli worden obligaties die op vervaldag komen niet meer vervangen. De TLTRO-leningen aan de banken komen eveneens te vervallen. Beide beslissingen kunnen - net als de hogere beleidsrentes - voor een hogere rente op leningen aan bedrijven en gezinnen zorgen.

Lees verder onder de video - toelichting Wim D'Haese (Deutsche Bank)

Nog een renteverhoging in juli

Tijdens de vragenronde na de toespraak laat ECB-voorzitter Christine Lagarde vaak de meest interessante kruimels voor journalisten vallen. "Zijn we nu klaar? Neen, we denken nog niet aan een pauze", reageert ze op een vraag van een journalist. "We zijn nog niet op onze bestemming." Later laat ze nog een paar keer vallen: "We hebben nog terrein af te leggen" en "We hebben nog werk te doen". De Europese Centrale Bank heeft maar één doelstelling: de inflatie op ongeveer 2 procent krijgen.

"We baseren ons op de economische data. Als de data blijven zoals vandaag, dan zullen we in juli opnieuw de rente verhogen", zegt Lagarde. "Dat zal voor jullie geen grote verrassing zijn." In de meeste voorspellingen van economen zat er effectief nog een renteverhoging in juli inbegrepen.

Een andere journalist is verrast door de bijstelling van de inflatieverwachting. De ECB verwacht dat de inflatie pas binnen twee jaar terug op het gewenste niveau zal zijn. Lagarde legt uit: "In eerste instantie joegen vooral de energiekosten de inflatie aan. Nu voeden de loonkosten de inflatie." De ECB ziet voorlopig geen zogenoemde tweederonde-effecten, waarbij de hogere lonen doorgerekend worden in hogere prijzen voor producten en diensten en zo een onstopbare inflatie-spiraal in gang zetten.

De ECB-voorzitter reageert een beetje gepikeerd op een journalist die verwijst naar de Amerikaanse Centrale Bank (Fed), die woensdag op de pauzeknop heeft geduwd. De Fed wil even pauzeren en evalueren wat de impact van het rentebeleid is en vermoedt dat er wat vertraging op die impact zit. De Amerikaanse centrale bank waarschuwde beleggers wel dat ze niet te snel victorie moeten kraaien, want ze verwacht later dit jaar nog twee renteverhogingen te doen.

Depositorente wakkert discussie over spaarrente aan

Een jaar geleden stond de depositorente nog 0,5 procent onder nul. Vandaag moeten banken niet langer betalen om cash bij de Europese Centrale Bank te stallen. Ze krijgen steeds meer rente, vanaf 21 juni wordt die vergoeding 3,5 procent.

Het oplopende verschil tussen de depositorente en de spaarrentes die Belgische banken hun klanten gunnen, is een doorn in het oog van veel politici. Daarom heeft de regering een advies van de Nationale Bank over de spaarrentes gevraagd en is de Belgische Mededingingsautoriteit een onderzoek gestart, om na te gaan of de banken onderling afspraken maken om de rente op spaarboekjes laag te houden. Belfius is voorlopig de enige bank die op alle politieke heisa reageerde met een renteverhoging.