Economisch herstel in eurozone blijft haperen

Na de hoopgevende tekenen doorheen een groot deel van 2009 doken de voorbije maanden vooral in Europa opnieuw vraagtekens op rond het herstel.

Dat had veel te maken met de ongerustheid over de toestand van de overheidsfinanciën in landen als Griekenland, Portugal en Spanje. Minder in het oog springend was daarnaast een hele reeks ontgoochelende macro-economische indicatoren.

In de eurozone vertraagden zowel de economische groei, de industriële productie als de kleinhandelsverkopen de voorbije maanden. De Belgische economie stapt uiteraard volledig mee op dat herstelpad. Na het fraaie cijfer van 3 procent op jaarbasis in de zomer van 2009 vertraagde de reële bbp-groei in de laatste maanden van het jaar opnieuw tot 1,1 procent.

Verhalen over een nieuwe recessie lijken evenwel nogal voorbarig. Voorlopende indicatoren blijven suggereren dat het herstel de komende maanden doorzet, maar aan een wat gematigder tempo. Dat hoeft niet echt te verbazen. De eerste fase van het herstel werd in belangrijke mate gedragen door tijdelijke factoren zoals de kentering in de voorraadcyclus en de monetaire en budgettaire stimuli. Die tijdelijke factoren zullen in de loop van 2010 geleidelijk aan kracht verliezen.

Het herstel zal dan terugvallen op meer structurele groeifactoren zoals de gezinsbestedingen en de bedrijfsinvesteringen. Voor deze laatste zijn de vooruitzichten wel positief, maar voorlopig nog vrij bescheiden. Een gematigd herstel blijft dan ook het meest waarschijnlijke scenario voor de komende kwartalen. Zo’n herstel blijft uiteraard kwetsbaar voor nieuwe negatieve schokken.

Een sterke stijging van de grondstoffenprijzen, te vroege monetaire verkrapping of te strikte budgettaire sanering kunnen allemaal snel naar een nieuwe recessie leiden. De Belgische economie blijft daarbij weinig meer dan een speelbal op de internationale conjunctuurgolven. De overheid kan daar weinig of niets aan doen en moet zich vooral gaan concentreren op de uitdagingen op iets langere termijn. Politiek geen voor de hand liggende keuze, maar economisch levensnoodzakelijk.