Drie vragen over fiscaliteit voor onderhoudsbijdragen: ‘Voer tot discussie bij lopende echtscheidingen’

Vincent Van Peteghem (cd&v) wil de regeling voor de aftrekbaarheid van onderhoudsgelden aanpassen en uiteindelijk afschaffen. Advocaten Emilie Vanderlinden en Caroline Rystrand van Rivus geven tekst en uitleg.

1. Welke onderhoudsbijdragen zijn betrokken?

“De onderhoudsuitkeringen die na 31 december 2023 voor het eerst effectief betaald of toegekend worden, zouden helemaal niet meer belast worden en ook niet meer aftrekbaar zijn. Het betreft zowel onderhoudsbijdragen ten behoeve van een ex-partner als ten behoeve van kinderen.”

2. Hoe zit de bestaande regeling in elkaar? En wat wijzigt?

“Onderhoudsgelden worden onder bepaalde voorwaarden ten belope van 80 procent belast bij de ontvanger. De onderhoudsplichtige kan ze dan weer voor 80 procent aftrekken van zijn of haar netto-inkomen.

“Voor de bestaande uitkeringen zou voorzien worden in een overgangsperiode, waarbij over een periode van twintig jaar de belastbaarheid en aftrekbaarheid uitdooft. Vanaf aanslagjaar 2025 tot en met aanslagjaar 2044 zou bij wijze van overgangsperiode een maximumbedrag gelden voor de belastbaarheid en de aftrekbaarheid dat vanaf aanslagjaar 2026 jaarlijks met 1/20ste wordt verminderd.

“Voor minderjarigen zou dat maximum vanaf aanslagjaar 2025 de toeslag op de belastingvrije som voor een kind boven het vierde kind zijn (voor aanslagjaar 2024 is dit 6.580 euro). Voor meerderjarigen zou het maximum het maximumbedrag van de huwelijksquotiënt (voor aanslagjaar 2024 is dit 12.550 euro) zijn. 

“Gelet op het feit dat bij de begroting en onderhandeling van onderhoudsgelden vaak rekening wordt gehouden met de mogelijkheid tot aftrekbaarheid zal die wijziging tot nieuwe discussies in lopende dossiers zorgen.”

3. Zijn er oplossingen?

“Helaas zijn er geen wonderoplossingen. In 2023 zou bij het onderhandelen van regelingsakten inzake echtscheiding door onderlinge toestemming gewerkt kunnen worden met een hogere oplegsom tot slot van alle rekeningen (dit is de som die de ene partij aan de andere betaalt, omdat zij bij de vereffening en verdeling van de huwgemeenschap in natura meer toebedeeld kreeg, nvdr). Die som is niet aftrekbaar voor de betaler, maar ook niet belastbaar voor de ontvanger en anticipeert op het nieuwe regime.

“Vanaf 1 januari 2024 zal onderhoudsgeld netto betaald worden. Voor de happy few die de mogelijkheid hebben, zal dat aanzetten tot het bedenken van alternatieve vormen van het voldoen aan de onderhoudsverplichting. Voorzien in een woonst waar de ex met de kinderen kan verblijven, maar die eigendom blijft van de onderhoudsplichtige, of op een andere manier in natura voldoen aan de onderhoudsverplichting.”