‘De hogere btw op elektriciteit moet uit de index blijven’

Competitieve bedrijven zijn de eerste garanties voor koopkracht, en competitieve bedrijven zullen meer investeren en aanwerven. Dat zegt Trends-redacteur Alain Mouton.

Het wordt nu al het thema van de politieke rentree in het najaar: moet de hogere btw op elektriciteit worden doorgerekend in de loonindex? De federale regering heeft beslist de lagere lasten op arbeid deels te compenseren door het optrekken van de btw op elektriciteit van 6 naar 21 procent. Eigenlijk gaat het om de afschaffing van de tariefverlaging die de regering-Di Rupo heeft doorgevoerd.

Maar die hogere btw en de stijging van de elektriciteitsfactuur die ermee gepaard gaat, zal de index van de consumptieprijzen doen stijgen. Zo wordt de door de regering geplande indexsprong van 2 procent uitgehold. Die maatregel moet mee de concurrentiekracht van de ondernemingen herstellen, want de lonen worden daardoor minder snel aangepast aan de gestegen levensduurte.

Als de hogere elektriciteitsfactuur wordt opgenomen in de index, zou dat de werkgevers opzadelen met een loonkostenstijging van 0,4 procent of 600 miljoen euro. De totale loonkostendaling zou daardoor 2,9 miljard euro bedragen, en geen 3,5 miljard euro. De indexsprong van 2 procent wordt er dan een van 1,6 procent. Wordt de hogere elektriciteitsfactuur niet doorgerekend, dan bedraagt de indexsprong de facto 2,4 procent.

Binnen de federale regering bestaat er onenigheid over het doorrekenen van die hogere elektriciteitsprijs in de index. Na de zomer moet de regering-Michel de knoop doorhakken. Het zou om twee redenen een slecht signaal zijn als de hogere btw op elektriciteit wordt verrekend in de index. Ten eerste hebben verscheidene onderzoeken aangetoond dat het doorrekenen een negatief baneneffect heeft. In 2011 berekende het Planbureau dat een belastingverschuiving via de btw de beste garantie voor banencreatie is. Die zorgt voor 17.000 extra banen bij een algemene lastenverlaging, en voor 30.000 nieuwe banen bij een gerichte daling van de loonkosten. Maar daar is één belangrijke voorwaarde aan verbonden: de hogere btw moet via de index worden geneutraliseerd. Wordt de hogere btw geïndexeerd, dan wordt de factuur doorgeschoven naar de werkgevers. Wat aan de ene kant wordt gegeven om de concurrentiekracht van de ondernemingen te versterken, verdwijnt weer aan de andere kant.

Ten tweede: een indexering van de btw-verhoging zou het politiek zeer moeilijk maken om bij een volgende taxshift echt voor een versterking van de concurrentiepositie van de bedrijven te zorgen. Als een nieuwe taxshift er nog voor het einde van de legislatuur komt, zal die bestaan uit een verdere verlaging van de loonkosten, gecompenseerd door een verhoging van bepaalde btw-tarieven. Als de huidige btw-verhoging op elektriciteit wordt doorgerekend in de index, zal de sociale druk zeer groot zijn dat ook met andere verhogingen te doen.

Het najaar wordt cruciaal. Zal de regering toegeven aan degenen die beweren dat een desindexering van de hogere elektriciteitsprijs de koopkracht aantast? Of zal ze aantonen dat ze met het niet doorrekenen van de btw de concurrentiekracht van de bedrijven handhaaft en zelfs bevordert? Want competitieve bedrijven zijn de eerste garanties voor koopkracht: wie een baan heeft, zal die behouden. En competitieve bedrijven zullen meer investeren en aanwerven. Dat is eenvoudige economische logica.