Pick-uptrucks zijn zwaarder, vervuilender, gevaarlijker en ze verbruiken meer. Toch betalen de bestuurders in Vlaanderen minder belastingen dan voor een kleine wagen. Hoewel Vlaams minister van Financiën Matthias Diependaele in 2020 al aankondigde hier verandering in te willen brengen, blijft het wachten op actie, zegt Bond Beter Leefmilieu (BBL).
In België reden in 2021 zo’n 65.000 pick-uptrucks rond. Dat is volgens BBL een stijging van 63 procent tegenover tien jaar geleden. ‘De reden van de snelle opmars: spotgoedkope belastingen’, benadrukt Marie Desrousseaux, experte Mobiliteit bij BBL. ‘Doordat pick-up’s onder de definitie van een “lichte bedrijfswagen” vallen, genieten ze automatisch een resem belastingvoordelen: ze hoeven geen Belasting op Inverkeersstelling (BIV) te betalen en krijgen een lager tarief van verkeersbelasting toegerekend, ook bij particulier gebruik.’
Het onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving van de KU Leuven (HIVA) berekende onlangs hoeveel belastingen een pick-upbestuurder momenteel betaalt en wat het verschil zou bedragen als deze onder het regime van de personenwagens belast zou worden. Een eigenaar van een Ford Ranger betaalt nu een jaarlijkse verkeersbelasting van 157 euro, de BIV is volledig gratis. Maar als deze belast wordt als een reguliere personenwagen, komt de jaarlijkse verkeersbelasting op 875 euro per jaar en de BIV op 4.050 euro. Over een periode van 10 jaar betaalt een pick-up bestuurder nu 1.570 euro aan belastingen, terwijl dat, gelijkgetrokken met reguliere wagens, 12.800 euro zou zijn.
‘Het is compleet absurd dat het goedkoper is om in een vervuilende, gevaarlijke wagen rond te rijden dan met een normale gezinswagen’, aldus Desrousseaux. ‘Zeker in Vlaanderen is er weinig reden om als particulier in zo’n massieve wagen rond te rijden. Zowel onze wegen als parkeerplaatsen zijn hier helemaal niet op afgestemd.’
‘Niet verbieden’
In een reactie op het bericht van Bond Beter Leefmilieu kondigde Vlaams minister van Financiën Matthias Diependaele aan het oneigenlijke gebruik van pick-ups te willen inperken. De wagens verbieden is voor Diependaele dan weer geen optie.
Diependaele blijft naar eigen zeggen van mening dat Vlaanderen het ‘oneigenlijke gebruik’ van pick-ups moeten inperken. Die wagens verbieden is voor Diependaele geen optie. ‘Ik denk dat mensen nog altijd de vrijheid moeten hebben om zich de auto aan te schaffen die ze willen, om de reden die zij willen. Maar ze moeten wel enkel een fiscale gunstregime krijgen indien de pick-up voor professioneel gebruik dient’, aldus Diependaele.
‘Zoals al eerder aangekondigd, is door dat de definitie van lichte vracht is opgenomen in een samenwerkingsakkoord, er eerst een akkoord nodig tussen de verschillende gewesten’, benadrukt de minister. Volgens hem loopt het overleg met de verschillende gewesten al even. Vlaanderen bereikte al een akkoord met de Brusselse minister van Financiën, Sven Gatz. ‘Hij heeft hetzelfde standpunt als wij: dat oneigenlijk gebruik moet op de schop’, zegt Diependaele.
Wallonië
Met Wallonië zit Vlaanderen volgens Diependaele in een andere situatie. ‘Daar verloopt het proces iets minder snel, ook omdat zij zelf een gelijkaardig initiatief hadden lopen (ze willen het fiscaal voordeel afschaffen voor privé gebruik, voor de volledige categorie lichte vracht), en daarbovenop recent een andere minister werd aangeduid. Wallonië heeft er namelijk voor gekozen om eigenhandig een fiscale aanpassing te doen, zonder de andere gewesten te consulteren. Dat is niet de lijn waar wij opzitten’, aldus de Vlaamse minister van Financiën. Die Waalse beslissing moest volgens Diependaele nog langs de Raad van State passeren, wat eind 2021 gebeurd is. ‘Dat advies was negatief, maar het parlement heeft de aanpassing toch goedgekeurd. Dat is een risico dat wij met Vlaanderen liever niet willen lopen’, benadrukt de minister.
Diependaele heeft begin juni een afspraak met Waals minister van Financiën Adrien Dolimont. ‘Voor ons is het duidelijk: wij willen het samenwerkingsakkoord zodanig aanpassen dat we de pick-ups voor privégebruik uit de categorie lichte vracht kunnen halen’, besluit de Vlaamse minister.
