Vakantiejobs: waarmee moet je rekening houden?

Het seizoen van de vakantiejobs is gestart. Ook deze zomer zullen opnieuw honderdduizenden studenten zich in het zweet werken voor extra zakgeld. Waarmee moeten ze rekening houden?

Volgens cijfers van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid waren er in 2023 officieel 632.672 jobstudenten aan de slag. Dat is 16 procent meer dan vijf jaar voordien. 72.617 Belgische werkgevers gaven hen die kans: samen boden zij vorig jaar 1.029.446 weekend- en vakantiejobs aan. Dat betekent dat bijklussende jongeren gemiddeld 1,6 banen voor hun rekening nemen.

Vakantiewerk is een aanrader voor uw zoon of dochter die een extra budget wil aanleggen voor de nakende festivals, zomerkampen, een trip met vrienden naar het buitenland, een nieuwe iPhone of een ruimer studentenkot. Maar ook de werkervaring die uw kind daarmee opdoet, is niet onbelangrijk bij latere sollicitaties.

Belangrijk is om bepaalde aspecten goed in het oog te houden. De onderstaande checklist kan u daarbij helpen.

De leeftijd

Camille werd vorige maand vijftien. Vanaf die leeftijd mogen jongeren in ons land een studentenjob uitoefenen. Tenminste: voor zover ze de eerste twee jaren van het secundair onderwijs hebben gevolgd. Voldoen ze niet aan die voorwaarde, dan kunnen ze pas vanaf hun zestiende aan de slag. Ook kinderen die alternerend leren, kunnen onder bepaalde voorwaarden een studentenovereenkomst afsluiten, maar niet bij de werkgever waar ze hun stage lopen, tenzij in juli en augustus.

Matteo, een oudere neef van Camille, studeert deze maand af aan de hogeschool. Strikt genomen is hij dan geen student meer. “Toch mag hij nog één keer een vakantiejob uitoefenen tegen gunstige voorwaarden”, weet Lies Denolf, juridisch adviseur van de hr-dienstengroep Liantis. “De RSZ aanvaardt dat jongeren die in juni afstuderen nog tot 30 september van het jaar waarin ze afstuderen verminderde sociale bijdragen betalen, op voorwaarde dat de studententewerkstelling geen aanloop is naar een vaste job.”

Het contract

Voor elke studentenjob moet de werkgever een afzonderlijke schriftelijke overeenkomst met de jongere afsluiten. Lies Denolf: “Dat moet uiterlijk gebeuren op het moment dat hij of zij begint te werken. Het contract bij eenzelfde werkgever mag betrekking hebben op maximaal één jaar min één dag, anders wordt het beschouwd als een ‘gewone’ arbeidsovereenkomst. In het contract moeten onder meer de begin- en einddatum van het vakantiewerk vermeld staan, alsook het loon en het uurrooster.”

De sociale bijdragen

In 2023 bedroeg het gemiddelde uurloon voor vakantiewerk in ons land 14,60 euro. Leuk voor Camille is dat haar brutoloon ongeveer hetzelfde is als het nettoloon. Jongeren mogen namelijk 600 uren per jaar werken onder het voordelige statuut van studentenarbeid. Dat houdt in dat ze een beperkte socialezekerheidsbijdrage (de solidariteitsbijdrage) betalen. Die bedraagt slechts 2,71 procent van het brutoloon. Ter vergelijking: het normale tarief is 13,07 procent.

Voor de socialezekerheidsbijdragen maakt het niet uit of Camille in de zomervakantie, in het academiejaar of allebei werkt. De werkuren mogen vrij gekozen worden, zolang die maar niet samenvallen met de lessen of andere schoolactiviteiten. Jongeren kunnen ook zonder problemen bij meerdere werkgevers aan de slag gaan. Via Student@work kunnen ze makkelijk checken hoeveel uren er nog resteren van de toegelaten 600. Vanaf het 601ste gepresteerde uur wordt 13,07 procent afgehouden van het brutoloon.

De belastingen

Camille moet geen belastingen betalen zolang haar bruto-inkomsten in 2024, na afhouding van de sociale bijdragen, de jaargrens van 14.514,29 euro niet overschrijden. Pas wanneer ze in een jaar meer verdient dan dat bedrag, zal ze op het gedeelte daarboven belast worden.

Let wel: de vrijstelling geldt enkel wanneer er geen andere belastbare inkomsten zijn dan het loon uit de studentenarbeid, en er bovendien geen werkelijke beroepskosten vermeld worden op de belastingaangifte.

“Voor de ouders van Camille geldt een ander grensbedrag dat relevant is voor hun fiscale situatie”, merkt Lies Denolf op. “Dat heeft te maken met het feit dat kinderen ten laste de zogeheten belastingvrije som – dat is een deel van de inkomsten dat niet belast wordt – verhogen.” In 2024 heeft elke Belgische belastingbetaler recht op zo’n belastingvrije som van 10.570 euro. Dat bedrag verhoogt naargelang het aantal kinderen ten laste (zie onderstaande tabel).

Camille is enig kind, en dus bedraagt de belastingvrije som van haar vader en moeder afzonderlijk (10.570 + 1.920 =) 12.490 euro. Zolang ze studeert, is Camille fiscaal ten laste van haar ouders. Maar wanneer haar eigen inkomsten uit bijvoorbeeld vakantiewerk een bepaalde grens overschrijden, dan is dat niet langer het geval. Die grens bedraagt voor dit jaar 12.422,50 euro bruto, na aftrek van de sociale bijdragen. Het bedrag vanaf wanneer de ouders méér belastingen moeten betalen, omdat hun dochter niet meer ten laste is, is dus sneller bereikt dan het bedrag vanaf wanneer Camille zelf belastingen moet betalen.

Goed om weten: als de inkomsten van Camille in 2025 opnieuw onder het maximum blijven, kan ze wel opnieuw ten laste van haar ouders worden beschouwd.

Lees verder onder de tabel

De kinderbijslag

Voor het kindergeld (het Groeipakket in Vlaanderen) gelden afzonderlijke regels. Kinderen die jonger zijn dan achttien jaar hebben altijd recht op kinderbijslag, ongeacht hoeveel ze werken als jobstudent. Als vijftienjarige zit Camille dus nog wel even safe.

In het jaar waarin ze achttien en dus meerderjarig wordt, veranderen de regels evenwel. Camille geeft dan nog tot haar 25ste recht op het Groeipakket als ze aan al deze voorwaarden voldoet:

· Ze is een student

· Ze werkt maximaal 600 uur per jaar met een studentenovereenkomst met verminderde sociale bijdragen

· Ze werkt ten hoogste 80 uur per maand met een ‘gewoon’ contract (zoals een interim-job, een flexi-job, een vast contract van bepaalde of onbepaalde duur, een studentencontract zonder verminderde sociale bijdragen of een doctoraatsbeurs)

· Ze oefent eventueel een zelfstandige activiteit uit waarvoor geen bijdragen verschuldigd zijn als zelfstandige in hoofdberoep

· Ze ontvangt geen werkloosheidsuitkering

Bezoldigde stageovereenkomsten, leeflonen en vergoedingen voor vrijwilligerswerk hebben geen invloed op de grenzen van 600 en 80 uren.

En wat als Camille die limieten overschrijdt? “Werkt ze meer dan 600 uren met de studentenovereenkomst, dan worden de extra gepresteerde uren meegerekend binnen de limiet van 80 uren in het kader van een gewoon contract”, weet Lies Denolf. “Overschrijdt ze zo de 80 urengrens, dan verliezen haar ouders voor die bewuste maand het recht op het Groeipakket.”

Hoeveel Camille precies verdient, heeft geen invloed op de kinderbijslag, maar dus wel op de belastingen.