Sinds 8 augustus kunnen belastingzondaars opnieuw een aanvraag indienen om niet-aangegeven inkomsten of fiscaal verjaarde kapitalen te laten regulariseren bij de fiscus. Dat kan binnenkort ook voor gewestelijke belastingen.
Geld met een niet-geregulariseerde of dubieuze herkomst kan leiden tot navorderingen, fiscale boetes en strafrechtelijke vervolging. Door zulke middelen via een officiële regularisatieprocedure aan te geven, wordt de situatie rechtgezet. Na het betalen van de verschuldigde belasting en een boete komen zondaars weer in het reine met de fiscus.
“Zo’n regularisatie kan voor elk kapitaal dat tijdens zijn opbouw niet volledig zijn fiscale regime heeft ondergaan”, stellen Guillaume Deknudt en Sven Nelis van Deknudt Nelis Advocaten. “Dus niet alleen voor vermogens die bijvoorbeeld zijn opgebouwd door zwartwerk, maar evengoed voor kapitaal dat aan de basis wel wit was, maar waarvan de opbrengsten nadien niet correct zijn aangegeven. Denk aan kapitaal dat in het buitenland werd belegd zonder dat de intresten of de dividenden werden aangegeven in de aangifte voor de personenbelasting.”
Comeback na anderhalf jaar
De fiscale regularisatie werd begin 2004 ingevoerd door minister van Financiën Didier Reynders, die vandaag zelf onder vuur ligt vanwege vermeende witwaspraktijken. De maatregel werd de ‘eenmalige bevrijdende aangifte’ (EBA) gedoopt. Die eenmaligheid hield niet lang stand: begin 2006 was er al een nieuwe EBA, later gevolgd door nog twee andere regularisatierondes.
Eind 2023 maakte de regering-De Croo daar een einde aan, maar de programmawet van de regering-De Wever heeft de fiscale regularisatie nieuw leven ingeblazen. Daardoor heeft die na meer dan anderhalf jaar afwezigheid haar comeback gemaakt. De ‘EBA quinquies’ biedt belastingplichtigen opnieuw de kans spontaan en vrijwillig niet-aangegeven inkomsten of fiscaal verjaarde kapitalen te laten regulariseren. Nieuwe aanvragen indienen kan sinds 8 augustus. De regularisatiemogelijkheid is in principe permanent.
“Onder deze regularisatiewetgeving is het enkel mogelijk federale belastingen – in de praktijk vooral inkomstenbelastingen – recht te zetten”, merken Guillaume Deknudt en Sven Nelis op. “Voor de regularisatie van gewestelijke belastingen – vooral erfbelasting – werken de gewesten aan een soortgelijke wetgeving als de federale. Die zou er tegen het jaareinde zijn. Het is ook de bedoeling dat de federale overheid en de gewestelijke overheden een samenwerkingsovereenkomst sluiten voor dossiers waar zowel federale belastingen als gewestelijke belastingen niet betaald zijn.”
Boetetarieven werden verhoogd
De wedergeboorte van de fiscale regularisatie kon volgens coalitiepartner Vooruit enkel als de boetes voldoende hoog zouden liggen. Daardoor liggen de tarieven nu 5 procentpunt hoger dan bij de vorige ronde. Bij de onderhandelingen werd geopperd een verlaagd tarief te hanteren voor wie zwart geld te goeder trouw heeft gekregen – zoals erfgenamen en begiftigden – maar dat voorstel heeft het niet gehaald.
Er wordt opnieuw een onderscheid gemaakt tussen niet-verjaard kapitaal (jonger dan zeven jaar) en verjaard kapitaal (vanaf zeven jaar). “Niet-verjaard kapitaal kan worden geregulariseerd tegen een boetetarief van 30 procent (voordien 25 procent, nvdr), boven op de ontdoken belasting”, illustreert Luka Houbrechts van Tuerlinckx Tax Lawyers. “Stel dat in het verleden roerende voorheffing met een basistarief van 30 procent ontdoken werd. Dan bedraagt de heffing bij de regularisatie 60 procent. Voor bedragen die fiscaal verjaard zijn, moet een forfaitair tarief van 45 procent (voordien 40 procent, nvdr) worden betaald. Achterstallige belastingen zijn in dat geval niet meer verschuldigd.”
‘Voor de regularisatie van gewestelijke belastingen werken de gewesten aan een soortgelijke wetgeving als de federale. Die zou tegen het jaareinde tot een operationeel kader moeten leiden’
“De boetetarieven van de nieuwe fiscale regularisatieronde zijn hoog in vergelijking met de belastingverhoging die je riskeert bij een fiscale controle”, stelt Luka Houbrechts. “Uitgaand van een eerste overtreding, ligt de boete bij zo’n controle in het merendeel van de gevallen tussen 10 en 50 procent.”
Hoe gebeurt de aangifte?
Voor de aanvraag van de fiscale regularisatie is een standaardformulier beschikbaar dat belastingplichtigen kunnen downloaden op de Ruling-website van de federale overheidsdienst Financiën. Dat dient ingevuld te worden bezorgd aan het Contactpunt Regularisaties (regul@minfin.fed.be). “Bij de aanvraag vereist de administratie een bondige verklaring over het gebruikte fraudeschema en de omvang van het kapitaal”, zegt Luka Houbrechts. “Je moet ook een beschrijving van de oorsprong en de opbouw van het vermogen toevoegen.”
“Voor de bewijsvoering duiken mogelijk een aantal moeilijkheden op. De wet vereist bijvoorbeeld een schriftelijk bewijs, wat voor fiscaal verjaarde kapitalen niet altijd vanzelfsprekend is. Het is, gelet op de bijzondere techniciteit van de regularisatiematerie, dan ook raadzaam bij de aanvraag een beroep te doen op een expert.”
Zowel natuurlijke personen als ondernemingen kunnen een aanvraagprocedure starten. “Voor particulieren geldt ze voor Belgische rijksinwoners en voor wie in België belast wordt via de belasting van niet-inwoners”, zegt Dries Verhaeghe van Imposto Advocaten. “Voor ondernemingen gaat het om Belgische vennootschappen, verenigingen en rechtspersonen die onderworpen zijn aan de rechtspersonenbelasting, en om buitenlandse entiteiten die in België onderworpen zijn aan de belasting van niet-inwoners.”
Is er een alternatief?
De fiscale regularisatie wordt behandeld door een specifiek daartoe ingerichte dienst. “De behandeling van de dossiers verloopt doorgaans vlot”, weet Dries Verhaeghe. “Er wordt geregulariseerd tegen afgelijnde tarieven, en de regularisatie geeft de aangever zowel fiscale als strafrechtelijke immuniteit. Die zekerheid is belangrijk.”
“Een minnelijke schikking met het parket treffen, is in theorie ook mogelijk. De afwikkeling kan wel jaren in beslag nemen, doordat er te weinig personeel is dat de vereiste expertise heeft. Ook de boetes zijn dan niet afgelijnd en onduidelijk. Wij zien in principe dan ook geen meerwaarde in deze alternatieve route.”
De vraag naar een nieuwe regularisatieronde was groot
Volgens de drie gecontacteerde fiscale advocatenbureaus was er veel vraag naar deze vijfde regularisatieronde, niet alleen van personen die zich schuldig hebben gemaakt aan fiscale fraude, maar ook van bijvoorbeeld erfgenamen of begiftigden die een nalatenschap of een schenking in orde willen brengen om mogelijke strafrechtelijke vervolging te vermijden. De verplichting voor tussenpersonen als banken en verzekeringsmaatschappijen om de antiwitwasregels na te leven en de onzekerheid inzake fiscale behandelingen (bijvoorbeeld rond cryptomunten) spelen ook mee.