‘De fiscale ambtenaar begint aan zijn dossier met achterdocht, want hij moet iets vinden’

‘Onderhandelen met de fiscus is van een heel andere aard dan om het even welke andere onderhandeling.’ Dat zegt Leen Ketels, fiscaal advocaat-partner bij Renier & Ketels.Tax.

Trends bracht een boeiende reeks over onderhandelen, met tips van doorgewinterde onderhandelaars. Onderhandelen met de fiscus is echter van een heel andere aard dan om het even welke andere onderhandeling. Door het grote verschil in machtspositie kom je al snel in een situatie van David tegen Goliat terecht. Toch kreeg David Goliat met één welgemikte kiezel tegen de grond. Het is dus zaak slim om te gaan met de situatie.

Een eerste hindernis is de perceptie van de fiscus. De fiscale ambtenaar speurt naar fouten en wordt daar erg toe gestimuleerd. Zo staat in het nieuwe regeerakkoord dat in de strijd tegen de fiscale fraude een drievoud van de huidige opbrengsten moet worden gevonden. De fiscale ambtenaar begint dus aan zijn dossier met achterdocht, want hij moet iets vinden. Het uitgangspunt is dat er een correctie zal zijn, en dat is geen al te beste start. Denk maar aan een – al dan niet aangekondigde – controle of een bericht van wijziging met pittige belastingverhogingen. Tegen dat de partijen aan tafel komen, is de sfeer en gezelligheid al ondermaats.

De tussenkomst van nieuwe personen kan een oplossing bieden, omdat zij verder afstaan van de initiële taxatie. De ambtenaar in de bezwaarfase zal blijven overleggen met de taxatieambtenaar. Soms is de bezwaarfase om die reden een maat voor niets, maar soms is het net de opening die tot een minnelijke oplossing leidt. De tussenkomst van de fiscale bemiddelingsdienst, een fiscale adviseur of een advocaat kan ook om die reden waardevol zijn. Een tweede hulpmiddel is uw verhaal te vertellen, zodat u niet langer een anonieme KPI bent. Ga het gesprek aan en licht toe wat de geschiedenis van uw onderneming is, hoe u georganiseerd bent, welke keuzes u hebt gemaakt en waarom.

Een tweede hindernis is het grote machtsverschil dat zich in fiscale zaken bijzonder scherp laat voelen. De fiscus kan eenzijdig beslissen te taxeren én in te vorderen. Ook de onderzoeksmogelijkheden van de fiscus zijn met de jaren almaar uitgebreid. Het machtsonevenwicht is dus heel reëel. Het is belangrijk dat degene met de meeste macht daar verstandig mee omgaat. Helaas worden fraudekwalificaties, processen-verbaal en belastingverhogingen vaak puur als drukkingsmiddel ingezet.

Als de fiscus zijn macht wil doen gelden en u onder druk zet, is het nodig de machtsbalans te herstellen. Dat doet u door op de merites van uw standpunt te wijzen. Een goed uitgebouwde argumentatie is essentieel, bijvoorbeeld door feitelijke elementen aan te brengen die nog niet in het dossier zitten, maar ook door juridische onderbouw te geven.

Minstens even belangrijk is ook te werken aan uw beste alternatief voor de onderhandeling. Stel dat u er niet uitkomt met de fiscus, hoe sterk staat u dan voor een rechtbank? Hoe zekerder u zich voelt over uw alternatief, hoe sterker u aan de onderhandelingstafel zal zitten. Het vergt dus een grondige voorbereiding om beslagen op het ijs te komen. Vergeet niet dat de fiscale ambtenaar geen kaas gegeten heeft van ondernemen, maar fiscale controles zijn wél zijn specialiteit. Wilt u tegenwicht kunnen bieden aan die Goliat, dan hebt u maar beter een goede kiezel in uw zakken.