Bent u na een schenking ook verlost van de erfbelasting?

Meer dan 90 procent van de schenkingen en bankgiften aan de kinderen zijn een voorschot op de erfenis. Na het overlijden van de schenker moeten die dus ‘verrekend’ worden. Maar hoe zit dat fiscaal? Moet er toch nog erfbelasting op betaald worden?

Als ouders een schenking doen aan hun kinderen, dan is dat normaal gezien een voorschot op de erfenis. Het is niet de bedoeling het ene kind te bevoordelen ten opzichte van andere. Het erfrecht bepaalt dat schenkingen in de rechte neerdalende lijn (ouders, kinderen, kleinkinderen) vermoed worden ‘aan inbreng te zijn onderworpen’. Concreet betekent dit dat wat een kind kreeg via een schenking, in principe ‘ingebracht’ moet worden in de nalatenschap bij uw overlijden. De inbreng in de nalatenschap zal voortaan steeds gebeuren tegen de intrinsieke waarde op de dag van de schenking, geïndexeerd tot op het moment van overlijden. Hou er wel rekening mee dat voor schenkingen aan anderen (bv. broer) het omgekeerde principe geldt. Daar zijn de schenkingen in principe buiten het erfdeel, tenzij uitdrukkelijk anders bepaald.

Afwijken is mogelijk

Maar afwijken van dit principe is ook mogelijk. Want vindt u dat een gift later niet ‘verrekend’ hoeft te worden, dan kunt u die schenking doen ‘buiten erfdeel’, dus met een vrijstelling van de inbreng. Concreet betekent dit dat u dan bewust een van uw kinderen wilt bevoordelen, bijvoorbeeld omdat de andere kinderen veel langer mogen studeren. Let wel, er is een beperking aan het schenken buiten erfdeel door de zogenoemde reserve van de kinderen. Alle kinderen samen hebben recht op de helft van uw nalatenschap, zodat u slechts over de andere helft vrij kan beschikken

Voorbeeld

Marie is weduwe en huurt een serviceflat. Zij heeft twee dochters, Elke en Katrien. Onlangs schonk Marie aan Elke 100.000 euro om haar te helpen met haar zware verbouwingen. Op het moment dat Marie overlijdt, heeft zij nog 200.000 euro staan op een spaarrekening.

In eerste instantie zal de nalatenschap samengesteld worden uit de spaarrekening én de schenking die zij deed aan Elke. De nalatenschap is dus 300.000 euro. Elk kind heeft in principe recht op de helft daarvan, 150.000 euro dus. Theoretisch zal Katrien 50.000 euro krijgen van haar zus Elke, en 100.000 euro van de spaarrekening. In de praktijk zal Katrien uiteraard 150.000 euro van de spaarrekening krijgen en Elke slechts 50.000.

Fiscale gevolgen?

Deze ‘inbreng’ is een burgerrechtelijke techniek om de gelijkheid tussen de erfgenamen te herstellen, maar heeft geen fiscale gevolgen. Schenkt u iets weg uit uw vermogen, dan verdwijnt dit ook ‘fiscaal’ uit uw nalatenschap. Er moet geen erfbelasting op betaald worden. In ons voorbeeld zal enkel op de spaarrekening van 200.000 euro erfbelasting betaald moeten worden, niet op 300.000 euro. Let wel, als het om een niet-geregistreerde schenking gaat (bv. een bankgift) speelt natuurlijk wel nog de termijn van drie jaar. Overlijdt de schenker binnen de drie jaar nadat hij de bankgift gedaan heeft, dan moet er op het geschonken bedrag toch nog erfbelasting betaald worden.