Registratierechten recupereren: dit moet u weten

De Vlaamse Belastingdienst maakte onlangs bekend dat u ook in 2020 maximaal 12.500 euro aan registratierechten kunt recupereren. Maar wat houdt die zogeheten meeneembaarheid precies in?

Wie een woning koopt, betaalt in ons land geen btw maar wel registratierechten op de aankoopprijs. In Vlaanderen bedragen die sinds begin dit jaar 6 procent voor een gezinswoning. Voor ander vastgoed – bijvoorbeeld een tweede verblijf of een opbrengsthuis – is dat 10 procent. Hebt u echter nog niet zo heel lang geleden al eens registratierechten op de aankoop van een andere woning betaald, dan kunt u die in mindering brengen van de belastingen op uw nieuwe aankoop.

“Om van deze zogenoemde meeneembaarheid te kunnen genieten, moet er effectief een aankoop en een verkoop plaatsvinden”, zegt Margaux Dewitte van Notaris.be. “Je kan de registratierechten met andere woorden pas recupereren als je een nieuwe woning koopt én je oude woning verkoopt. Bovendien moet het om een ‘zuivere’ aankoop gaan: er moet effectief een prijs voor betaald worden. Een ruil of een afstand van onverdeelde rechten bij mede-eigendom komt dus niet in aanmerking.”

U koopt eerst een nieuwe woning, en verkoopt daarna uw huidige woning

In dat geval maakt u aanspraak op een ‘meeneembaarheid door teruggave’. Zodra uw eerste woning verkocht is, kan uw notaris een verzoekschrift indienen om een gedeelte van de betaalde registratierechten hierop terug te vorderen. Het duurt wel enkele maanden vooraleer dat bedrag op uw rekening staat. U moet ook deze termijnen respecteren:

· De oude woning is uw hoofdverblijfplaats gedurende minstens anderhalf jaar voorafgaand aan de aankoop van de nieuwe woning.

· De verkoop van uw oude woning gebeurt binnen de twee jaar na de aankoop van de nieuwe woning.

· De nieuwe woning moet binnen de twee jaar na de aankoop als uw hoofdverblijfplaats dienen.

U verkoopt eerst uw oude woning, en koopt daarna een nieuwe woning

In dit scenario maakt u aanspraak op een ‘meeneembaarheid door verrekening’. Bij de aankoop van het nieuwe pand worden de eerder betaalde registratierechten in principe onmiddellijk in mindering gebracht. Tenminste, voor zover u volgende termijnen in acht neemt:

· De oude woning is uw hoofdverblijfplaats gedurende minstens anderhalf jaar voorafgaand aan de verkoop van datzelfde pand.

· De aankoop van nieuwe woning gebeurt binnen de twee jaar na de verkoop van de eerste woning.

· De nieuwe woning moet binnen de twee jaar na de aankoop als uw hoofdverblijfplaats dienen.

Maximaal 12.500 euro

U geniet de meeneembaarheid uiteraard alleen als u registratierechten hebt betaald op uw eerste woning. Als u die bijvoorbeeld via een schenking of erfenis kreeg, komt u dus niet in aanmerking. Bovendien is het maximumbedrag beperkt tot 12.500 euro. Hoewel dat plafond in principe elk jaar geïndexeerd wordt, is het al sinds 2018 ongewijzigd. De Vlaamse Belastingdienst maakte onlangs bekend dat ook in 2020 dezelfde limiet gehanteerd blijft. U kunt ook nooit méér recupereren dan u ooit betaald heeft.

“Ook belangrijk is dat de kopers natuurlijke personen moeten zijn”, merkt Margaux Dewitte van Notaris.be op. “De meeneembaarheid wordt zelfs per persoon beoordeeld. Bij een gezamenlijke aankoop wordt voor elke belastingplichtige apart bekeken of hij of zij aan alle vereisten en voorwaarden voldoet, en hoeveel registratierechten er kunnen verrekend of teruggegeven worden.”

Er geldt nog een bijkomende voorwaarde: zowel uw nieuwe als uw oude woning moet in het Vlaams Gewest staan. De meeneembaarheid geldt dus niet wanneer u van Vlaanderen naar Wallonië of Brussel verhuist, of omgekeerd. Ook goed om te weten: bij de aankoop van een nieuwbouw of bouwgrond komt u in bepaalde gevallen eveneens in aanmerking voor de recuperatie van registratierechten. Uw notaris brengt raad.