De expertengroep van de financiële sector, die werd ingericht door minister van Financiën Johan Van Overtveldt pleit voor de afschaffing van het fiscaal voordeel op gereglementeerde spaarboekjes. De minister sprak zich niet uit over het voorstel.
De belastingvrijstelling van de intresten – momenteel vrijgesteld tot 1.880 euro – zorgt volgens het expertenpanel voor een scheeftrekking in de markt. Hierdoor hebben andere financiële producten onvoldoende aantrek en wordt de grote massa geld van de spaargrage Belgen niet echt aangewend voor de nationale economie. De afschaffing moet wel geleidelijk gebeuren.
“Ruimte voor verbetering”
De Belgische financiële sector bokst beneden zijn gewicht. Er is een zeer significante verbetering mogelijk
Volgens expert Luc Coene, de vorige gouverneur van de Nationale Bank, zorgt de huidige regelgeving voor een scheeftrekking ten opzichte van andere financiële producten. “En het kost de schatkist enorm veel, maar de voordelen gaan in belangrijke mate naar het buitenland.” Bijvoorbeeld via de Belgische tak van buitenlandse banken. Maar de staat draait er wel voor op indien er problemen zijn, aldus Coene. Spaarboekjes vallen immers onder de depositogarantie.
Een van de gevolgen is dat de Belgische financiële sector minder presteert dan wat mogelijk zou kunnen zijn. “De Belgische financiële sector bokst beneden zijn gewicht. Er is een zeer significante verbetering mogelijk”, zei Geert Noels. De econoom en vermogensbeheerder is ondervoorzitter van de expertengroep die geleid wordt door professor economie André Sapir (ULB).
“Ik heb bepaalde ideeën, maar kan daar momenteel niet veel meer over zeggen. Het is niet aan de orde om mijn persoonlijke mening te ventileren”, bleef minister Van Overtveldt op het vlakke over het fiscale voordeel van het spaarboekje. Het geheel van aanbevelingen hangt immers samen, klonk het. “Het is mijn voornemen om dit op een bepaald ogenblik te bespreken binnen de regering en te bekijken wat we zouden kunnen doen. Maar het voorstel is onderdeel van een geheel.”
Inperking woonbonus
Een gelijkaardige aanbeveling gaat over een fiscale stimulans, de woonbonus bij hypothecaire leningen. Die zou een vastgoedbel kunnen blazen en neigt de woningprijzen op te drijven. De recente inperking van de woonbonus door de gewesten wordt daarom toegejuicht. Een verdere afbouw van de woonbonus creëert volgens de experten financiële ruimte voor een verlaging van de transactiekosten, zoals belastingen, bij vastgoedaankopen.
De expertengroep werkte tien aanbevelingspistes uit rond twee assen: enerzijds de weerbaarheid van het financiële systeem versterken en een financiële sector die concurrerend en efficiënt moet zijn; anderzijds een verbeterd concurrentievermogen en ondersteuning van ontbrekende kanalen van het Belgische financiële systeem.
Zo moet bijvoorbeeld het toezicht op de hele sector uitgediept worden. En risicogedrag in de sector heeft een betere omkadering nodig: via corporate governance of meer individuele verantwoordelijkheid, met een eed voor bankiers. Ook cyberveiligheid verdient meer aandacht.
Tot slot zijn er nog de overheidsparticipaties in Belfius, BNP Paribas en Ehtias. Wat hiermee moet gebeuren, zeggen de experten niet. Maar wanneer de politiek alternatieven overweegt zoals een verkoop, moet ze de impact op de reële economie, openbare financiën, structuur van de financiële sector en impact op tewerkstelling en sociale kost toetsen.
De komende periode zal minister Van Overtveldt de aanbevelingen bestuderen. Van het aanbevolen permanente discussieplatform zal de minister onmiddellijk werk maken. (Belga/NS)
