Sinds de Vlaamse belastingdienst (Vlabel) bevoegd is voor de erf-en schenkbelastingen lag de fiscus al meermaals op ramkoers met de fiscalisten. Waarom hebben zij het zo moeilijk met de standpunten die Vlabel inneemt?
Sinds 2015 is de Vlaamse belastingdienst (Vlabel) verantwoordelijk voor de erf- en schenkbelasting. Daarvoor was dat een bevoegdheid van de federale overheidsdienst Financiën. Die overdracht ging tot nu toe gepaard met een aantal standpunten die het prijskaartje van een schenking aandikte. Een overzicht.
Erfbelasting kinderen
Het meest recente standpunt van de belastingdienst breekt voornamelijk de kinderen die een levensverzekering erfen zuur op. Wanneer de ouders samen een levensverzekering hebben afgesloten, krijgt de langstlevende de polis in handen als de partner het leven laat. Maar volgens de Vlaamse fiscus moeten ook de begunstigden, meestal de kinderen in dat geval erfbelastingen betalen. Dat terwijl zij niet zeker zijn of ze ooit de uitkering van die verzekering in handen krijgen. De langstlevende kan immers beslissen om de polis af te kopen, of een andere begunstigde aan te duiden.
Schenkbelasting verzekeringsgift
Onder de federale overheidsdienst was de verzekeringsgift een populaire vorm van succiessieplanning bij de Vlamingen. Dankzij zo’n schenking konden ouders kapitaal aan hun kinderen schenken zonder dat zij daar erfbelastingen op moesten betalen. De fiscus inde enkel schenkbelastingen.
Maar daar heeft een standpunt van Vlabel in 2015 verandering in gebracht. Die oordeelde in december dat de begunstigden toch successiebelastingen verschuldigd zijn. Assuralia, de beroepsvereniging van de verzekeringsondernemingen heeft ondertussen aan de Raad van State gevraagd dat standpunt te annuleren.
Schenking vastgoed met beding van terugkeer
Net zoals bij de verzekeringsgift moeten Vlamingen voortaan meer geld afgeven aan de fiscus als ze onroerend goed schenken met beding van terugkeer. Dat betekent dat het pand belastingvrij terugkeert naar de schenker wanneer de begunstigde het leven laat. Dat moet veranderen, oordeelde Vlabel in april. Die stelde toen dat als de schenker zijn wil uit om het pand terug te nemen, dit een overdracht is onder bezwarende titel tussen de begiftigde en de schenker.
En dat is slecht nieuws voor de schenker. Volgens het nieuwe standpunt moet die 10 procent belastingen betalen op de waarde van het pand op het moment van de terugkeer.
Schenkingen met een voorbehoud van vruchtgebruik
De meest opvallende beslissing van de Vlaamse Belastingdienst tot nu toe is het afsluiten van de zogenaamde kaasroute. Sinds begin juni kunnen Vlamingen niet langer aankloppen bij een Nederlandse notaris om bijvoorbeeld een effectenportefeuille te schenken met voorbehoud van vruchtgebruik. De Nederlandse route was voordien zeer populair omdat de belastingplichtigen geen schenkbelastingen verschuldigd waren zolang de schenker drie jaar leefde. Tot het laatste moment staken Vlamingen massaal de Nederlandse grens over om een beroep te doen op een notaris bij onze noorderburen.
Voortaan moeten Vlaamse belastingplichtigen schenk-of erfbelastingen betalen. In een interview met MoneyTalk.be liet Wim Vetters, fiscaal advocaat bij Eubelius weten dat een schenking veel goedkoper uitkomt. “Als je kunt kiezen tussen 3 procent betalen bij leven of 27 procent na een overlijden, dan is registreren en schenkbelasting betalen uiteraard een evidentie”, aldus Vetters. De schenkingsrechten lopen op tot 7 procent als je niet in rechte lijn schenkt.
Bart Tommelein (Open Vld), Vlaams minister van Financiën heeft al een poging ondernomen om de plooien tussen de Vlaamse belastingdienst en de fiscalisten plat te strijken. Zo wil hij dat de fiscalisten de belastingdienst gaan adviseren.
