De zaak-Agusta leidt tot twee besluiten. De SP is een leugenachtige predikant van haar gedachtengoed, de SP is onbekwaam als ondernemer. De partij ontkleedt met de smeergeldaffaire meer dan haar zieke toplaag. Zij illustreert de dubbelzinnigheid en de tragiek van een politieke loopbaan. “Alle politieke carrières, tenzij ze halverwege bij een gelukkige samenloop van omstandigheden worden afgesneden, eindigen in een mislukking, want dat is de eigenheid van de politiek, ” kommentarieerde de Britse konservatieve politicus Enoch Powell. Een realistische pessimist. Als prediker van het pacifisme, de oprechtheid, de morele meerderwaardigheid van het socialisme verstikt de SP onder haar hypokrisie.
De SP levert bovendien nogmaals het bewijs van haar onbekwaamheid om te ondernemen. Een bedrijf leiden is deel van het raadsel, de rijkdom en de paradoksen van het leven. Het ondernemen blijft voor de SP een gesloten boek. Met de hoogmoed kenschetsend voor socialisten (Wij zijn de zuiveren, de verdedigers van de kleine man, wie niet is zoals wij is rechts, dus slecht, aldus het poujadistische socialisme van Louis Tobback), staan haar apparatsjiks aan het hoofd, of mee aan het hoofd van publieke ondernemingen met een miljardenomzet (De Post, NMBS, Sabena, Belgacom). Er verdwijnen overal banen, alleen voor de politici of hun advizeurs komen er voortdurend arbeidsplaatsen bij, in de adviesraden of raden van bestuur van de openbare ondernemingen. Bij instituten van alle slag. De SP zet daarbij de toon. De SP’ers zijn daar geen managers maar gladde carrièristen, beloond voor hun partijpolitieke onderdanigheid. Managen kunnen zij niet. Teorieën aanprijzen des te beter en brevetten van etische superioriteit aan zichzelf toekennen eveneens.
De zaak-Agusta heropent de bedrijfsgeschiedenis van De Morgen, een gevalstudie van socialistische stunteligheid. De Morgen leeft vandaag door het talent van een liberale familie. In haar eerste faze als produkt van de NV De Roos, was De Morgen een KMO met een minimale omzet, een omzet die door duizenden Vlaamse ondernemertjes met bekwaamheid verzameld, beheerd en vergroot wordt. De vijanden van het vrije ondernemen waren niet in staat, toen ze zelf dienden te tonen met beroepsijver, flair en werkelijkheidszin een onderneming te kunnen leiden , deze KMO boven water te houden. De Roos was de speelbal van een republiek der kameraden. Partijmensen en syndikalisten struikelden over mekaar. Georges Debunne, hoofd van het ABVV, pochte, neus in de wind van ijdelheid, ach, die miljoenen die jullie nodig hebben, we bezorgen die probleemloos. De beloofde 40 miljoen voor De Morgen kwamen nooit. Toch niet van hem. Een bekende Antwerpse ABVV-syndikalist spijsde de progressieve krant met geld dat hem overhandigd werd als offergeld voor latere opdrachten of voordeeltjes door lokale aannemers. Lonen en wedden van de krant werden uitbetaald met malse voorschotten van AMP, een ongewoon gebaar van de persverdeler en een noodoplossing, georganizeerd door de financiële direkteur die na 2 jaar walgend van de bestuurders waarmee hij opgescheept zat, wegliep naar het échte bedrijfsleven. De redaktieleiding had één en ander in de gaten, zweeg, en sprak, als ze op het gesjoemel gewezen werd, met een dubbele tong. Dit was bekend bij de insiders. Dat nadien nog 25 miljoen fr. nodig was om de putten van de progressieve krant te vullen met geld van wapenhandelaars was tot vorige week onbekend. Een wrangere grap zullen de 68’ers en hun erfopvolgers die de intellektuele ruggegraat van de krant die Vlaanderen Een geweten ging schoppen nooit meer beleven.
Zodra het socialisme een zeker stadium van ontwikkeling bereikt, zet een ontaardingsproces in. Het gaat gelijken op dat waar het tegen ten strijde trekt : het onrecht, de leugens, de verknechting. Voor de idealist zal elke analyse van de vormen waarin de demokratie zich aandient, in haar meest progressieve vorm optredend als socialisme , gevoelens van teleurstelling opleveren. De SP versterkt met haar ergerlijke gedrag de antipolitiek. Op 28 mei leidt dit tot een derde zwarte zondag. Het geweeklaag van de hypokrieten zal niet om te harden zijn. Willy Claes zal ditmaal zwijgen.
F. Cr.
