Wachten op de grote klapper

De verkiezingen die in 2015 plaatsvinden, houden aanwijzingen in voor de race in 2016.

Als het waar is dat een week lang is in de politiek, dan moeten we 22 maanden misschien wel een tijdperk noemen. In de loop van 2015 gaat alle aandacht van de Amerikaanse politieke klasse naar de presidentsverkiezingen in november 2016. Veel van wat in 2015 gebeurt, lijkt irrelevant te worden, maar niet alles.

In het komende jaar zijn er gouverneursverkiezingen in Kentucky, Louisiana en Mississippi. De twee staten in het Diepe Zuiden zijn stevig Republikeins en hebben dus weinig prognosewaarde voor 2016. In Kentucky ligt dat anders. Het stemt Republikeins in presidentsverkiezingen, maar de uittredende gouverneur is een Democraat. Tot in de jaren negentig volgde de staat een politiek patroon dat zijn oorsprong vond in de burgeroorlog. Het oostelijke deel steunde de Unie en stemde Republikeins. Het westelijke deel, dat ooit bewerkt werd door slaven, stemde op de Democraten. De voorbije decennia is Kentucky echter Republikeinser geworden, een proces dat versneld werd door de wrevel die in heel de staat heerst over de federale reglementering voor steenkoolcentrales. Het oosten is echt steenkoolland.

Kentucky kiest dus waarschijnlijk een Republikeinse gouverneur, maar welke? Het grootste politieke verhaal van het jaar wordt de saga waarin de regerende Republikeinse vleugel uitgespeeld wordt tegen de zelfverklaarde revolutionairen van de partij. Kiezers die stemmen voor een gouverneur, plegen te gaan voor pragmatisme boven ideologie. De regerende vleugel begint dus met een voorsprong. De interne partijstrijd in Kentucky wordt niettemin nauw in de gaten gehouden omdat hij iets vertelt over de sfeer in de partij op nationaal niveau.

Virginia

Er worden ook wetgevende verkiezingen georganiseerd in de staten Louisiana, Mississippi, New Jersey en Virginia. De twee krachtmetingen aan de oostkust hebben een zekere invloed op 2016. New Jersey wordt interessant omdat zijn Republikeinse gouverneur, Chris Christie, een van de vele potentiële presidentskandidaten voor de partij is. Christies aantrekkingskracht schuilt in zijn talent om kiezers te charmeren die normaal gezien voor de andere partij zouden stemmen, evenals in zijn bereidheid om in de naam van budgettaire discipline de strijd aan te gaan met de overheidsvakbonden.

Het tweede deel van zijn verkooppraatje loopt de jongste tijd evenwel niet meer zo goed. Christies administratie overschatte de inkomsten uit de gokactiviteiten in Atlantic City. Daardoor is het fonds dat de staat als appeltje voor de dorst opzijzette verschrompeld, en hebben de kredietbeoordelaars de schuldbeoordeling van New Jersey verlaagd. Dat wordt een discussiepunt bij de deelstaatverkiezingen.

In Virginia, een staat die gegarandeerd aandacht krijgt door de nabijheid van ‘s werelds grootste concentratie van politieke journalisten, bieden de deelstaatverkiezingen wel al wat opwinding voor wie niet kan wachten tot 2016. Virginia stemde voor de winnaar in elke van de vier presidentsverkiezingen sinds 2000. De Republikeinen beschikken er over een onwrikbare meerderheid in de Kamer, maar de Senaat is meer evenwichtig.

De opkomst blijft waarschijnlijk laag omdat er geen presidents- of Congresverkiezingen zijn die de kiezers kunnen aantrekken. De Republikeinen moeten dus normaal gezien de controle in de Senaat behouden. Doen ze dat niet, dan voorspelt dat niet veel goeds voor de kansen van de partij op nationaal niveau in 2016.

Tijdens de verkiezingsstrijd geeft een ongebruikelijk aantal prominente Republikeinen al hints dat ze eventueel willen gaan voor de presidentiële nominaties van de partij. Die groep omvat zeven gouverneurs en ex-gouverneurs (Chris Christie, Rick Perry, Jeb Bush, John Kasich, Scott Walker, Mike Pence en Bobby Jindal) en minstens vier senatoren (Ted Cruz, Rand Paul, Marco Rubio en Rob Portman). Omdat geen van hen duidelijk de bovenhand krijgt in 2015, beginnen sommigen te overwegen Mitt Romney een tweede kans te geven.

De opwinding onder de Republikeinen steekt scherp af tegen de stilte bij de Democraten. Afgezien van onvoorziene gezondheidsproblemen, lijkt Hillary Clinton ongehinderd af te stevenen op de nominatie voor haar partij.

De auteur is correspondent van The Economist in Washington.

JOHN PRIDEAUX, ILLUSTRATIE JENS CLAESSENS

Virgina kiest steevast voor de winnaar van de presidentsverkiezingen.