Vincent Van Duysen: een waterval van tijdloze luxe

Antoine Moreno Freelancejournalist

Architect Vincent Van Duysen staat bekend om zijn sobere ruimten. Met dezelfde strakheid ontwerpt hij chique meubels en objecten voor B&B Italia, Cappellini, Obumex en Swarovski. Zijn credo? Een nieuw classicisme dat ontdaan is van alle ballast, maar tegelijk plezier uitstraalt.

Le Corbusier en Eames waren evenzeer architecten als designers,” zegt Vincent Van Duysen. “Voor mij is er geen strakke grens tussen beide beroepen.”

Vincent Van Duysen werd in 1962 geboren in Lokeren en studeerde aan het Sint-Lucasinstituut in Gent. Sinds hij in 1999 de wastafel Wash 2 clean ontwierp voor de Belgische firma Obumex, creëerde hij tientallen meubelstukken voor befaamde internationale fabrikanten zoals Cappellini, B&B Italia en Swarovski. Toch is hij altijd trouw gebleven aan de Belgische fabrikanten die hem van bij zijn debuut hebben begeleid.

Minimale vorm, maximale emotie

Momenteel broedt hij op een keukenproject voor Obumex en legt hij de laatste hand aan een gamma fauteuils voor het Italiaanse merk Poltrona Frau, een kapstok voor Viccarbe en andere verrassende voorwerpen voor Varenna en Valli & Valli. “Sinds mijn studies ben ik altijd geboeid geweest door projecten die zowel architectuur, binnenhuisarchitectuur als design omvatten,” zegt hij. “Ruimte en meubilair maken voor mij deel uit van eenzelfde continuüm. Vandaar dat geïntegreerd meubilair zo’n belangrijke rol speelt in mijn werk.”

Vincent Van Duysen geniet dus ook faam buiten de grenzen. Vanaf het midden van de jaren negentig raakte hij bekend om zijn zuivere lijnen. Zijn bewust sobere stijl is verwant met die van John Pawson, de vaste architect van Calvin Klein en met die van het Belgische duo Claire Bataille en Paul Ibens. Deze stijl wordt meestal als ‘minimalistisch’ bestempeld, maar zelf weigert hij dit adjectief resoluut: “Ik heb altijd al een zwak gehad voor contemplatieve, monachale expressievormen, maar de term ‘minimalistisch’ lijkt me te beperkend, want hij veronderstelt een zeker dogmatisme, een dorre expressie en zelfs een gebrek aan inspiratie. Mijn werk is daarvan net het tegendeel: het is sensueel, tactiel en emotioneel!”

Zijn werk als designer is zo sterk doordrongen van architecturale elementen dat hij naar eigen zeggen lange tijd alle siervoorwerpen heeft afgewezen en bewust heeft gekozen voor meubelen die één geheel vormen met de muren of wanden en er soms zelfs letterlijk in opgaan. “Lang vóór de Nido-canapé in 2002 ontwikkelde ik samen met Cappellini een project waarbij het meubilair een miniatuurversie was van de architectuurelementen,” zegt hij hierover.

Als liefhebber van elementaire vormen is hij dan ook verzot op meubilair waarvan de proporties zijn herleid tot de absolute essentie. Een tl-lamp die ingewerkt zit in een doorzichtige veelhoek (Beam-lamp voor Modular), wastafels in de vorm van een vierhoekige totem (Wash 2 clean en Wash 2 clean jr. voor Obumex), een sofa met regelbare rugleuning (Frame, Unframed voor Appart), sober aardewerk voor When objects work: Van Duysen houdt van vierkante en onvervalste ronde vormen. Niets mag de aandacht afleiden en te felle kleuren zijn dus uit den boze.

Die filosofie kan verbazend lijken voor iemand die na zijn studies een tijdlang assistent was van designer Aldo Cibic, één van de leden van de fameuze Italiaanse postmoderne beweging Memphis, die enorm veel met kleuren werkt. “Het was in die tijd een groot voorrecht voor mij om deel te mogen uitmaken van het Memphis-team,” stelt Van Duysen. “Ik was net twintig geworden en vestigde me in Milaan, dé mode- en designhoofdstad: wat wil je nog meer. Cibic leerde me wat soberheid is, want achter de explosie van vormen en kleuren bij Memphis schuilen wel degelijk enkele kernwaarden. Het is niet zomaar gratuit formalisme. Het speelse aspect verbergt een diepe reflectie. In zekere zin sluit dit aan bij wat ik belangrijk vind: mijn op het eerste gezicht radicale stijl verwijst vaak naar de geschiedenis van het design.”

Een kandelaar voor Swarovski

In die geest ontwierp hij in 2002 voor B&B Italia een collectie VVD-fauteuils en -canapés. De klassieke, soepele lijnen verwijzen onrechtstreeks naar de zetels van de Aluminium Group die Charles Eames en Fritz Hansen in 1958 ontwierpen. De voorliefde van de Belgische ontwerper voor edele materialen zoals gestikt leer en flanel, die hij verkiest boven trendy polymeer, bewijst zijn respect voor de traditie.

Dat blijkt ook uit het kristal dat hij gebruikte voor Cascade, een monumentale luchter die hij ontwierp voor de Oostenrijkse juwelier Swarovski. Cascade heeft iets vloeibaars, iets dynamisch en stort zich van het plafond naar de vloer met een vormvrijheid die we van Van Duysen niet gewoon zijn “De luchter staat voor mij symbool voor de paleizen van de Habsburgers: hij heeft iets monumentaals, kolossaals en poëtisch,” aldus Van Duysen.

Antoine Morena

Het designwerk van Vincent Van Duysen is sterk doordrongen van architecturale elementen.

Van Duysen ontwerpt meubilair waarvan de proporties zijn herleid tot de absolute essentie.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content