Seks is verrijkend

Wat is de belangrijkste eerste toepassing van allerlei vormen van elektronische communicatie ? Mannen de kans geven om naar naakte vrouwen te kijken en met hen te praten. Maar misschien liggen er nuttiger gebruiksmogelijkheden in het verschiet…

Een congres in het chique Londense Café Royal, in oktober vorig jaar. In twee grote conferentiezalen op de vijfde verdieping praat een kleine maar ernstige groep opgedofte heren voor een schaars, verspreid publiek over telecomschakelingen, tariefsystemen en esoterische begrippen als “enkelvoudige internationale wederverkoop”.

Twee verdiepingen lager is de vakbeurs volop bezig. Jonge mannen met paardenstaart demonstreren revolutionaire technieken om kredietkaartfraude op het Internet te bestrijden. Glamourmeisjes met korte rokjes praten ernstig over omzet en gespreksminuten, op stands met namen van landen die niet meteen aan de pioniers van de internationale communicatie doen denken : Sierra Leone, Moldavië, Guyana. Dan Guess, de stevig gebouwde baas van Virtual Dreams, kijkt tevreden toe terwijl de bezoekers elkaar verdringen voor zijn apparatuur voor videoconferenties.

Het zijn geen gewone videoconferenties. De jonge Deen aan het toetsenbord van de computer tikt haastig Take off… Hij keert zich naar zijn vriend. “Hoe spel je clothes ?” Zijn vriend helpt hem. Op het computerscherm begint een slanke jonge vrouw met lang, donker haar, zich schokkerig uit te kleden. “Helemaal vanuit San Diego !” zegt Dan Guess trots. “Over een gewone telefoonlijn !”

Dit is de jaarlijkse bijeenkomst van de wereldwijde audiotex-industrie. De overdracht van informatie en ontspanning via telefoonlijnen en het Internet is het hart van de communicatierevolutie. Een groot gedeelte van wat wordt overgedragen is wat de vakmensen adult entertainment noemen, ontspanning voor volwassenen of erotiek. Niemand, maar dan ook niemand, noemt het porno. (Tussen haakjes, alle bedrijven die hier worden vermeld, beklemtonen dat ze binnen de wettelijke grenzen blijven.) Veel belangrijke vernieuwingen in de communicatie worden eerst uitgetest (en soms zelfs ontwikkeld) door de seksindustrie. Videoconferentie via personal computers is slechts de jongste in een reeks elektronische technologieën die in eerste instantie door de erotiek werden gekoloniseerd. De film, de videocassette, het Franse Minitelsysteem, de cd en de betaaltelevisie werden in hun aanvangsjaren stuk voor stuk gedeeltelijk of voornamelijk voor volwassen ontspanning gebruikt. In sommige gevallen is het trouwens nog altijd zo.

Op het einde van de jaren ’70, toen nog maar weinig Amerikaanse gezinnen videorecorders bezaten, waren meer dan 75 % van de verkochte cassettes seksvideo’s. Sindsdien en dat is de algemene trend is dat percentage gedaald, naarmate het medium meer conventionele toepassingen heeft gevonden. Paul Fishbein, uitgever van Adult Video News, een vakblad uit Californië, schat dat de verkoop en verhuring van erotische cassettes via videowinkels in 1995 goed waren voor ongeveer 3,1 miljard dollar. De postorderverkoop vertegenwoordigde misschien nog eens 1 miljard dollar. Volgens Fishbein neemt de seksindustrie dus ongeveer 14 % van het volume van verhuring en verkoop voor zijn rekening. Aangezien seksvideo’s duurder zijn dan andere, is de erotiek waarschijnlijk goed voor ongeveer een kwart van de 16 miljard dollar omzet van de videomarkt. Maar : “De markt wordt overspoeld,” klaagt Fishbein. “De winstmarges zijn niet meer zoals vroeger.”

Ook in Duitsland eist de erotiek het leeuwendeel op van de markt van de videoverhuur : 40 % van een omzet van ongeveer 2,8 miljard DM (60 miljard frank). Deze cijfers zijn afkomstig van de beroepsvereniging van producenten van erotische video’s, die auteursrechten inzamelt voor de ongeveer 190 gespecialiseerde makers van erotische films.

ONTSPANNING.

Seks is momenteel één van de pijlers van de betaaltelevisie. In de Amerikaanse hotels is de erotiek goed voor 150 tot 175 miljoen dollar, of minstens de helft van de inkomsten van betaaltelevisie. Betaaltelevisie is nu in de VS via de kabel en de satelliet te bekijken, en het is geen wonder dat de twee grootste bedrijven in de seksbranche, Playboy en Spice Entertainment (de eigenaar van Spice Networks) zich haasten om ervan te profiteren. Met zijn tweeën baten ze vier erotische kanalen uit, die zo’n 200 miljoen van de totaalomzet van 600 miljoen dollar van de Amerikaanse betaaltelevisie opbrengen. Beide bedrijven hebben goede zaken gedaan met de lancering, twee jaar geleden, van de digitale satelliettelevisie in de VS. Zowel Playboy als Spice exporteren hun televisie- en filmkanalen nu naar andere sekshongerige werelddelen : in 1995 werd Playboy actief in Latijns-Amerika, terwijl Spice Network de Aziatische markt aanpakt. Ze verwachten allebei dat over vijf tot tien jaar ongeveer de helft van hun televisie-inkomsten van buiten de VS zal komen.

Zowel Playboy als Spice hebben grote plannen met cyberseks. Roger Faherty, de voorzitter van Spice : “Als er in de on line-wereld geld te verdienen valt, is het met seks en met sport.” Zijn bedrijf heeft Cyberspice gelanceerd, een on line-peepshow. Tony Lynn, de voorzitter van Playboy Entertainment, beschouwt de Internet-site van zijn firma (5 miljoen bezoekers per dag) als “onze grootste potentiële winstmaker”. Playboy experimenteert nu met systemen om bezoekers te doen betalen voor elke pagina die ze bekijken.

In Europa maakt een kabelkanaal reeds gebruik van het Internet om (volkomen wettelijk), de beperkingen van de wetgeving op de televisiekanalen te ontwijken. Het Britse Adam and Eve-kanaal had problemen met de toelating om overdag uit te zenden. Nu verspreidt het zijn erotische films vierentwintig uur op vierentwintig via het Internet (www. adamandevechannel. com, voor wie het wil weten). Ray Miller, de baas van het kanaal, vindt het alleen jammer dat zijn smaakvolle aanbod verloren gaat in de pornojungle van het Net.

De grotere bedrijven, zoals Spice en Playboy, staan voor een gelijkaardig dilemma. “We willen binnen het genre goede smaak leveren,” dixit Faherty van Spice. Ze willen hun kijkers waar voor hun geld bieden, omdat ze beseffen dat de klanten moeten terugkeren. “Je kan geen rotzooi naar buiten gooien en dan verwachten dat de mensen ervoor betalen,” zegt Faherty.

Maar ze weten ook dat goede smaak niet de eerste prioriteit is van het publiek voor seksfilms. Zo heeft Spice op enkele Europese markten een kanaal met hardere seks, Erotica, en zou het daar graag een Amerikaanse versie van starten. Op het Internet komen deze firma’s bovendien in botsing met doorgewinterde concurrenten, op een markt waar het vermogen om de nieuwste elektronische ontwikkelingen toe te passen de sleutel is tot het succes. Die concurrenten zijn de veteranen van de telefoonseks.

TOEKOMSTVISIE.

Dan Guess van Virtual Dreams is zo’n veteraan. “Er zijn twee vormen van inhoud die de technologie stimuleren,” zegt hij. “Oorlog en seks.” En seks doet de kassa rinkelen. Zijn bedrijf verdient 700.000 dollar per maand (22,4 miljoen frank) met een videoconferentie-service die nu tweeënhalf jaar actief is. Eigenlijk gaat het om eenrichtingsverkeer : de klant ziet het meisje, maar niet omgekeerd, met kanalen in twee richtingen voor ingetikte of vocale boodschappen.

Het beeld komt binnen via een gewone telefoonlijn. De dienst hoopt twaalf beelden per seconde te kunnen leveren aan kijkers met een standaardcomputer en een gewone modem. Het resultaat zal minder vloeiend zijn dan een televisie-uitzending, die dertig beelden per seconde haalt, maar het blijft een verbazende demonstratie van de mogelijkheden van digitale compressie. “Het is alsof je een olifant door een tuinslang perst en hem aan de andere kant weer samenstelt,” zegt Guess, wat geen compliment is voor de welgeschapen juffrouw in San Diego.

Vijfenzeventig percent van de klanten van Virtual Dreams komt uit de VS, de rest uit het buitenland. Het bedrijf heeft op 1 januari 1997 een Internet-service gelanceerd die mettertijd op veel grotere schaal zou moeten werken. Het zal bijvoorbeeld mogelijk zijn een uitzending aan te bieden waarbij honderden mensen naar dezelfde liveshow kijken. Mettertijd zal de gebruiker via zijn computer de camera kunnen controleren. En men zal klanten uit heel de wereld kunnen bedienen (de gretige kijkers van de ochtendsessies in het Café Royal moesten wachten tot het meisje in San Diego had ontbeten, voor ze wou optreden). Een ander punt : niet-Amerikaanse klanten die rechtstreeks inbelden, betaalden tot nog toe torenhoge kosten voor hun internationale verbinding. Een Internet-link zal veel goedkoper zijn en brengt de service binnen het bereik van heel de wereld.

Dit soort van ontspanning is hoe dan ook niet goedkoop. De klanten betalen 5,99 dollar per minuut en blijven gemiddeld dertien minuten on line, wat hen dus gemiddeld 78 dollar (2530 frank) kost. Het meisje aan de andere kant van de lijn ontvangt 25 dollar (810 frank) per uur. Een gedeelte van het verschil gaat naar de financiering van de ontwikkeling van een technologie die na verloop van tijd een heleboel activiteiten zal beïnvloeden die niets met voyeurisme te maken hebben. De geneeskunde, het onderwijs en allerlei commerciële en industriële transacties zullen vroeg of laat de technologie toepassen die nu vrijwel uitsluitend voor seks-op-afstand wordt gebruikt.

The Economist.

EROTIEK OP HET NET Een concurrent voor betaaltv.